แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกคำขอฟ้องคดีชั้นอุทธรณ์อย่างคนอนาถาของจำเลย จำเลยได้ร้องขอต่อศาลให้พิจารณาคำขอนั้นใหม่โดยนำพยานหลักฐานมาแสดงเพิ่มเติมว่าตนเป็นคนยากจน ศาลชั้นต้นไต่สวนพยานหลักฐานที่จำเลยนำมาแสดงแล้วยังคงเห็นว่าจำเลยไม่ใช่คนยากจน ให้ยกคำร้องขอของจำเลย คำสั่งศาลชั้นต้นที่ให้ยกคำร้องขอของจำเลยในกรณีเช่นนี้ ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 156 วรรคสี่ มิได้บัญญัติว่าให้เป็นที่สุด จำเลยมีสิทธิอุทธรณ์คำสั่งดังกล่าวต่อศาลอุทธรณ์ภายใน 7 วัน นับแต่วันศาลชั้นต้นมีคำสั่ง ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 156 วรรคห้า.
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน300,788.89 บาท พร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์ จำเลยขอฟ้องอุทธรณ์อนาถาศาลชั้นต้นไต่สวนแล้วฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยไม่ใช่คนยากจนและสามารถเสียค่าธรรมเนียมศาลได้ จึงมีคำสั่งให้ยกคำร้องขอฟ้องคดีอย่างคนอนาถาของจำเลย หากจำเลยประสงค์จะอุทธรณ์ ก็ให้จำเลยนำเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลภายใน 15 วัน จำเลยยื่นคำร้องขออนุญาตให้ตนนำพยานหลักฐานมาแสดงเพิ่มเติมว่าตนเป็นคนยากจน ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้ว เห็นว่าจำเลยไม่ใช่คนยากจน มีคำสั่งให้ยกคำร้องของจำเลย หากจำเลยประสงค์จะอุทธรณ์คำพิพากษาของศาลชั้นต้นก็ให้จำเลยนำเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลภายใน 15 วัน
จำเลยอุทธรณ์คำสั่ง
ศาลอุทธรณ์มีคำสั่งว่า คดีนี้เมื่อศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกคำร้องขอฟ้องคดีชั้นอุทธรณ์อย่างคนอนาถาของจำเลยแล้ว จำเลยได้เลือกใช้สิทธิร้องขอให้ศาลพิจารณาคำขอนั้นใหม่ เพื่อให้ตนนำพยานหลักฐานมาแสดงเพิ่มเติมว่าตนเป็นคนยากจนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 156 วรรคสี่ แล้ว จำเลยจึงไม่มีสิทธิที่จะอุทธรณ์คำสั่งของศาลชั้นต้นตามมาตรา 156 วรรคห้า อีก ให้ยกคำร้อง
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยว่า เมื่อศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกคำขอฟ้องคดีชั้นอุทธรณ์อย่างคนอนาถาของจำเลย จำเลยได้ร้องขอต่อศาลให้พิจารณาคำขอนั้นใหม่โดยนำพยานหลักฐานมาแสดงเพิ่มเติมว่าตนเป็นคนยากจน และศาลชั้นต้นได้ไต่สวนพยานหลักฐานเพิ่มเติมของจำเลยแล้วยังคงเห็นว่าจำเลยไม่ใช่คนยากจน ให้ยกคำร้องขอของจำเลย เช่นนี้ จำเลยจะอุทธรณ์คำสั่งของศาลชั้นต้นต่อศาลอุทธรณ์ได้หรือไม่
พิเคราะห์แล้ว คำสั่งศาลชั้นต้นที่ให้ยกคำขอฟ้องคดีชั้นอุทธรณ์อย่างคนอนาถา เมื่อได้ไต่สวนพยานหลักฐานที่จำเลยนำมาแสดงเพิ่มเติมแล้วนั้น ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 156 วรรคสี่มิได้บัญญัติว่าให้เป็นที่สุดจำเลยมีสิทธิอุทธรณ์คำสั่งดังกล่าวต่อศาลอุทธรณ์ภายใน 7 วัน นับแต่วันศาลชั้นต้นมีคำสั่ง ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 156 วรรคห้า ที่ศาลอุทธรณ์มีคำสั่งให้ยกอุทธรณ์ของจำเลย ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย ฎีกาของจำเลยฟังขึ้น
พิพากษายกคำสั่งของศาลอุทธรณ์ ให้ส่งสำนวนไปให้ศาลอุทธรณ์เพื่อพิจารณาพิพากษาตามรูปคดี ค่าฤชาธรรมเนียมในชั้นนี้ให้รวมสั่งเมื่อศาลอุทธรณ์มีคำพิพากษา.
