แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยซื้อเป็ดไปจากโจทก์แล้วผิดนัดไม่ชำระราคาจำเลยให้การต่อสู้ว่าจำเลยซื้อเป็ดไปจากโจทก์จริง แต่มีเงื่อนไขว่าถ้าเป็ดที่ซื้อไปไม่เป็นโรคตายภายใน 5 วัน จำเลยจะชำระราคาเมื่อปรากฏว่าเป็ดที่ซื้อไปตายภายในกำหนดดังกล่าว จำเลยจึงไม่ต้องชำระราคา การที่ศาลชั้นต้นฟังว่าการซื้อขายเป็ดเป็นการซื้อขายทรัพย์เฉพาะสิ่ง กรรมสิทธิ์ในเป็ดย่อมโอนไปยังจำเลยทันที ที่จำเลยต่อสู้ว่า การซื้อขายมีเงื่อนไขฟังไม่ขึ้น ดังนี้ เท่ากับศาลชั้นต้นฟังว่าการซื้อขายไม่มีเงื่อนไขและเป็นการซื้อขายเสร็จเด็ดขาด ซึ่งเป็นการวินิจฉัยตามประเด็นข้อพิพาทที่ว่าจำเลยจะต้องรับผิดชำระหนี้ให้โจทก์ตามฟ้องหรือไม่แล้ว ไม่เป็นการวินิจฉัยนอกฟ้องนอกประเด็น โจทก์ฟ้องว่า จำเลยซื้อเป็ดไปจากโจทก์แล้วผิดนัดไม่ชำระราคาจำเลยรับว่าซื้อเป็ดไปจากโจทก์จริง แต่เป็ดเป็นโรคตายหมดภายในกำหนดสัญญา จึงไม่ต้องชำระราคา และฟ้องแย้งว่าเชื้อโรคจากเป็ดโจทก์ติดต่อเป็ดของจำเลยตายไปด้วย ขอให้โจทก์ชำระค่าเสียหายดังนี้ ฟ้องแย้งเป็นคนละเรื่องกับที่โจทก์ฟ้องให้จำเลยชำระเงินตามสัญญาซื้อขาย ไม่เกี่ยวกับฟ้องเดิมตาม ป.วิ.พ. มาตรา 177 วรรคสาม.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยตกลงซื้อเป็ดโป๊ยฉ่าย 300 ตัว เป็ดแดง 26ตัว รวมเป็นเงิน 14,972 บาท โจทก์ส่งมอบเป็ดให้จำเลยครบถ้วนแล้วจำเลยตกลงจะชำระราคาให้ภายใน 5 วัน เมื่อครบกำหนดแล้ว จำเลยขอผัดชำระหลายครั้ง ในที่สุดปฏิเสธไม่ยอมชำระโดยอ้างว่าเป็ดที่ซื้อจากโจทก์เป็นโรค การกระทำของจำเลยทำให้โจทก์ได้รับความเสียหาย ขอให้จำเลยชำระราคาเป็ดเป็นเงินทั้งสิ้น 14,972 บาท พร้อมดอกเบี้ย
จำเลยให้การและฟ้องแย้งว่า จำเลยได้ตกลงซื้อเป็ดของโจทก์จริงรวมราคาทั้งสิ้น 10,156 บาท ไม่ใช่ 14,972 บาท และมีข้อตกลงกำหนดเงื่อนไขกันว่าเป็ดต้องไม่เป็นโรคตายภายใน 5 วัน นับแต่วันส่งมอบเป็ด จำเลยจึงจะชำระราคา หากเป็ดดังกล่าวเป็นโรคตายภายใน 5 วันจำเลยก็ไม่ต้องชำระราคา จำเลยรับมอบเป็ดจากโจทก์ในวันที่ 2 ธันวาคม2528 ไปแล้ว ปรากฏว่าเป็ดดังกล่าวเป็นโรคตายไปหลายสิบตัวเนื่องจากเป็นโรคติดต่อ วันที่ 4 ธันวาคม 2528 เป็ดของโจทก์ที่จำเลยซื้อมาได้ตายไปจนหมด และเชื้อโรคจากเป็ดโจทก์ได้ติดต่อเป็ดของจำเลยตายไป 680 ตัว เป็นเงินทั้งสิ้น 45,960 บาท ขอให้ยกฟ้องโจทก์ และให้โจทก์ใช้ราคาเป็ดให้จำเลยจำนวน 45,960 บาท
โจทก์ให้การแก้ฟ้องแย้งว่า การซื้อขายระหว่างโจทก์จำเลยเป็นการซื้อขายเสร็จเด็ดขาด เมื่อเป็ดจำเลยตายไป โจทก์ก็ไม่ต้องรับผิดฟ้องแย้งไม่เกี่ยวกับฟ้องเดิม ขอให้ยกฟ้องแย้ง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาให้จำเลยชำระหนี้ค่าเป็ดแก่โจทก์จำนวน 14,972 บาท พร้อมดอกเบี้ย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เห็นว่า ศาลชั้นต้นตั้งประเด็นข้อพิพาทไว้ว่า จำเลยจะต้องรับผิดชำระหนี้ให้โจทก์ตามฟ้องหรือไม่ โจทก์ฟ้องว่าจำเลยซื้อเป็ดไปจากโจทก์แล้วผิดนัดไม่ชำระราคา จำเลยให้การต่อสู้ว่าจำเลยซื้อเป็ดไปจากโจทก์จริง แต่มีเงื่อนไขว่า ถ้าเป็ดที่ซื้อไปไม่เป็นโรคตายภายใน 5 วัน จำเลยจึงจะชำระราคา แต่ปรากฏว่าเป็ดที่ซื้อไปตายภายในกำหนดดังกล่าว จำเลยจึงไม่ต้องชำระราคา การที่ศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงว่า โจทก์ได้ส่งมอบเป็ดให้จำเลยเรียบร้อยแล้วเป็นการซื้อทรัพย์เฉพาะสิ่ง กรรมสิทธิ์ในเป็ดย่อมโอนไปยังจำเลยทันทีจำเลยจึงต้องชำระราคาให้แก่โจทก์ และที่จำเลยต่อสู้ว่า การซื้อขายได้กำหนดเงื่อนไขว่าหากเป็ดที่ซื้อขายเป็นโรคตายภายใน 5 วันนับแต่วันรับส่งมอบจำเลยก็ไม่ต้องชำระราคาฟังไม่ขึ้นนั้น เท่ากับศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงว่า การซื้อขายเป็ดระหว่างโจทก์และจำเลยเป็นการซื้อขายโดยไม่มีเงื่อนไขเป็นการซื้อขายเสร็จเด็ดขาด จำเลยจะต้องรับผิดชำระราคาเป็ดให้โจทก์ เป็นการวินิจฉัยข้อเท็จจริงไปตามประเด็นข้อพิพาทที่ว่าจำเลยจะต้องรับผิดชำระหนี้ให้โจทก์ตามฟ้องหรือไม่แล้ว ไม่เป็นการวินิจฉัยนอกฟ้องนอกประเด็นตามที่จำเลยฎีกาฎีกาของจำเลยข้อนี้ฟังไม่ขึ้น ที่จำเลยฎีกาข้อสุดท้ายว่า ฟ้องแย้งของจำเลยเกี่ยวกับฟ้องเดิมนั้น โจทก์ฟ้องว่าจำเลยซื้อเป็ดไปจากโจทก์แล้วผิดนัดไม่ชำระราคา ขอให้บังคับให้จำเลยชำระราคา จำเลยให้การว่า ได้ตกลงซื้อเป็ดไปจากโจทก์จริงโดยมีเงื่อนไขว่าเป็ดที่ซื้อขายจะต้องไม่เป็นโรคภายใน 5 วันนับแต่วันส่งมอบ จำเลยจึงจะชำระราคา หากเป็ดเป็นโรคตายภายในกำหนดดังกล่าว จำเลยก็ไม่ต้องชำระราคา แต่ปรากฏว่าเป็ดที่ซื้อมาจากโจทก์เป็นโรคตายภายในกำหนด 5 วันจำเลยจึงไม่ต้องรับผิดชำระราคา ศาลฎีกาเห็นว่า ที่จำเลยฟ้องแย้งว่าการที่เป็ดของโจทก์เป็นโรคระบาดตาย เชื้อโรคจากเป็ดโจทก์ได้ติดต่อเป็ดของจำเลยตายไป 680 ตัว ทำให้จำเลยเสียหาย ขอให้บังคับโจทก์ชำระค่าเสียหายให้แก่จำเลยนั้น เป็นคนละเรื่องกับที่โจทก์ฟ้องให้จำเลยชำระเงินตามสัญญาซื้อขาย ไม่เกี่ยวกับคำฟ้องเดิมชอบที่จำเลยจะฟ้องเป็นคดีต่างหากตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 177 วรรคสาม ที่ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ไม่รับวินิจฉัยฟ้องแย้งของจำเลยชอบแล้ว
พิพากษายืน.
