แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้เสียหายเป็นภิกษุ บังคับจะเอามีดจากจำเลยซึ่งเป็นศิษย์ เนื่องจากจำเลยเป็นคนโมโหร้ายมีมีดไว้กลัวจะมีเรื่อง จำเลยแสดงกิริยาขัดขืนจะต่อสู้ ผู้เสียหายจึงใช้ไม้ฟาดไปทีหนึ่งจำเลยยกแขนขึ้นรับปัดไม้กระเด็นไปจำเลยโถมเข้าหาผู้เสียหายล้มลงกอดปล้ำกันกลิ้งไปมาจำเลยใช้มีดที่ถืออยู่แทงผู้เสียหายเช่นนี้ ไม่เป็นการป้องกันสิทธิของตนตามมาตรา 68 เพราะเมื่อจำเลยปัดไม้กระเด็นไป อันตรายจากไม้นั้นก็สิ้นไปแล้วและการที่ผู้เสียหายใช้ไม้ฟาดจำเลยไปทีหนึ่ง ก็เป็นการใช้อำนาจของอาจารย์ภายในขอบเขตอันสมควร ไม่ใช่เป็นการข่มเหงจำเลยด้วยเหตุอันไม่เป็นธรรมแม้จำเลยจะบันดาลโทสะขึ้นเพราะเหตุนี้ก็เป็นการลุแก่โทสะโดยมิบังควรจะปรับว่าเป็นการบันดาลโทสะตามมาตรา 72 ไม่ได้
ย่อยาว
คดีนี้ โจทก์ฟ้องว่า จำเลยทำร้ายร่างกายบาดเจ็บสาหัสขอให้ลงโทษ
จำเลยปฏิเสธ
ศาลอาญาพิพากษาว่าจำเลยผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 297ประกอบด้วยมาตรา 72 จำคุก 4 เดือน โทษจำคุกรอ
โจทก์อุทธรณ์ขอให้ลงโทษหนักขึ้น และไม่รอโทษจำคุก
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า การกระทำของจำเลยส่อไปในทางป้องกันตัวพอสมควรแก่เหตุ ไม่ควรมีความผิด แม้จำเลยไม่อุทธรณ์ ศาลก็ยกฟ้องได้จึงพิพากษายกฟ้อง
โจทก์ฎีกาขอให้ลงโทษหนักขึ้นและไม่รอ
ศาลฎีกาเห็นว่า จำเลยเป็นศิษย์อยู่ในปกครองของพระใบฎีกาเอี่ยมผู้เสียหาย วันเกิดเหตุผู้เสียหายบังคับจะเอามีดที่จำเลยมีอยู่เพราะปกติจำเลยเป็นคนโมโหร้ายกลัวจะมีเรื่อง จำเลยแสดงกิริยาอาการขัดขืนจะต่อสู้ ผู้เสียหายจึงใช้ไม้ฟาดไปทีหนึ่ง จำเลยยกแขนขึ้นรับปัดไม้กระเด็นไป แล้วจำเลยโถมเข้าหาผู้เสียหายล้มลงทั้งคู่กอดปล้ำกลิ้งไปมา จำเลยใช้มีดที่ถืออยู่แทงผู้เสียหายเช่นนี้เห็นว่าไม่เป็นการป้องกันสิทธิของตนตามมาตรา 68 แต่อย่างไรเพราะเมื่อจำเลยปัดไม้กระเด็นไป อันตรายจากไม้นั้นก็พลันสิ้นไปแล้วและการที่ผู้เสียหายใช้ไม้ฟาดจำเลยไปทีหนึ่ง ก็เป็นการใช้อำนาจของอาจารย์ซึ่งเป็นผู้ปกครองศิษย์ภายในขอบเขตอันสมควร ย่อมไม่ใช่เป็นการข่มเหงจำเลยด้วยเหตุอันไม่เป็นธรรม แม้จำเลยจะบันดาลโทสะขึ้นเพราะเหตุนี้ ก็ปรับว่าเป็นการบันดาลโทสะตามมาตรา 72 ไม่ได้ต้องถือว่าเป็นเรื่องลุแก่โทสะโดยมิบังควร ศาลอาญานำมาตรา 72 มาประกอบบทลงโทษจำเลยให้น้อยลงหาชอบไม่ ฎีกาโจทก์ขอให้ลงโทษจำเลยสูงขึ้นฟังได้
พิพากษากลับ ลงโทษ 2 ปี และให้รอไว้
