แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ชื่อโอเชี่ยนวิวเป็นชื่อในทางการค้าของบริษัทจำเลย ซึ่งมีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ที่โรงแรมโอเชี่ยนวิว จำเลยให้ผู้อื่นเช่าโรงแรมโอเชี่ยนวิวและบังคับให้ผู้เช่าใช้ชื่อเดิม จนเป็นที่รู้กันทั่วไปว่าโรงแรมโอเชี่ยนวิวเป็นกิจการของจำเลย ดังนี้เป็นพฤติการณ์ที่บริษัทจำเลยแสดงออกแก่โจทก์และบุคคลทั่วไปว่าการดำเนินกิจการโรงแรมเป็นกิจการของบริษัทจำเลยเอง จึงเป็นการเชิดผู้เช่าเป็นตัวแทนของบริษัทจำเลย ดังนั้น เมื่อผู้เช่าโรงแรมโอเชี่ยนวิวสั่งซื้อสินค้าจากโจทก์และไม่ชำระราคาบริษัทจำเลยจะยกเหตุแห่งการเช่าระหว่างกันเองมาเป็นเหตุปฏิเสธความรับผิดต่อโจทก์ ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกผู้กระทำการโดยสุจริตหาได้ไม่
หนังสือขอผัดผ่อนการชำระหนี้มีข้อความยอมรับว่าจำเลยเป็นหนี้โจทก์ ซึ่งมีหนี้จำนวนเดียวเท่านั้น ลงชื่อโดยผู้แทนโรงแรมโอเชี่ยนวิว ซึ่งดำเนินกิจการโดยผู้เช่าโรงแรมที่บริษัทจำเลยเชิดขึ้นเป็นตัวแทน หนังสือดังกล่าวจึงเป็นหนังสือรับสภาพหนี้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 172 จำเลยจึงต้องผูกพันตามหนังสือดังกล่าวต่อโจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเป็นเจ้าของและผู้ดำเนินกิจการโรงแรมโอเชี่ยนวิว โดยใช้ชื่อและจดทะเบียนในทางการค้าว่า “โอเชี่ยนวิว” เมื่อวันที่ ๒๕ กันยายน ๒๕๒๓ โรงแรมโอเชี่ยนวิวได้สั่งซื้อสินค้ากุญแจประตูลูกบิดจากโจทก์เป็นเงิน ๑๑๒,๕๓๐ บาท เมื่อถึงกำหนดชำระราคาโจทก์ได้ทวงถาม ทางโรงแรมโอเชี่ยนวิวขอผัดผ่อน จนวันที่ ๒๔ สิงหาคม ๒๕๒๔ โรงแรมโอเชี่ยนวิวมีหนังสือถึงโจทก์ยอมรับเป็นหนี้ค่าสินค้าตามที่สั่งซื้อจริงและจะชำระให้ในต้นเดือนกันยายน ๒๕๒๔ ถึงกำหนดจำเลยไม่ชำระขอให้ชำระเงินจำนวนดังกล่าวพร้อมดอกเบี้ย
จำเลยให้การว่า ไม่เคยสั่งซื้อสินค้าจากโจทก์ ช่วงระยะเวลาที่โจทก์ว่าจำเลยสั่งซื้อสินค้า จำเลยมิได้ดำเนินกิจการโรงแรมโอเชี่ยนวิว แต่ได้ให้ผู้อื่นเช่าไปดำเนินกิจการตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๒๐ คดีขาดอายุความ เอกสารท้ายฟ้องไม่ใช่หนังสือของจำเลยและไม่ใช่หนังสือรับสภาพหนี้ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน ๑๑๒,๕๓๐ บาท พร้อมดอกเบี้ย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า ทางโรงแรมโอเชี่ยนวิวสั่งซื้อสินค้ากุญแจลูกบิดจากโจทก์และยังไม่ชำระราคาจริง และช่วงระยะที่ทางโรงแรมสั่งซื้อสินค้าจำเลยมิได้ดำเนินกิจการโรงแรมโอเชี่ยนวิว หากแต่ให้บริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด เช่าไปดำเนินกิจการ แล้ววินิจฉัยว่า ที่จำเลยฎีกาว่า จำเลยมิได้เชิดบริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด เป็นตัวแทนของจำเลย จำเลยจึงไม่ต้องชำระราคาสินค้าดังกล่าวนั้น เห็นว่า ตามหนังสือรับรองจดทะเบียนบริษัทจำเลย เอกสารหมาย จ.๒ ระบุว่ามีสำนักงานใหญ่ตั้งอยู่โรงแรมโอเชี่ยนวิว เลขที่ ๓๘๒ หมู่ ๑๐ ตำบลหนองปรือ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี ไม่มีสำนักงานสาขา จำเลยยังให้การรับรองว่า ปัจจุบันยังไม่มีการจดทะเบียนแก้ไขเปลี่ยนแปลงสำนักงานที่ตั้ง ซึ่งเป็นภูมิลำเนาของจำเลย ตามสัญญาเช่าเอกสารหมาย จ.๔ ในสำนวนคดีแพ่งหมายเลขดำที่ ๑๑๕๙๕/๒๕๒๕ ของศาลชั้นต้น ก็ระบุว่า บริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด มีสำนักงานจดทะเบียนตั้งอยู่ที่โรงแรมโอเชี่ยนวิว เลขที่เดียวกันกับสำนักงานจดทะเบียนของจำเลย ร้อยโทวันชัย บุลกูล กรรมการบริษัทจำเลยเบิกความว่า ชื่อโอเชี่ยนวิว เป็นชื่อทางการค้าของบริษัทจำเลย ในการให้ผู้อื่นเช่า จำเลยจะบังคับให้ผู้เช่าต้องใช้ชื่อโอเชี่ยนวิว ทั้งยังเบิกความว่าสัญญาเช่ารวมถึงให้เช่ากุญแจลูกบิดที่ติดประตูด้วย ยิ่งกว่านั้น หัวกระดาษใบสั่งซื้อสินค้า เอกสารหมาย จ.๔ ที่โจทก์นำมาฟ้องก็ยังใช้ชื่อโรงแรมโอเชี่ยนวิวอันเป็นชื่อทางการค้าของบริษัทจำเลย ซึ่งดำเนินกิจการโรงแรมโอเชี่ยนวิวมาก่อนเป็นสิบปีแล้ว อันฟังได้ว่าเป็นที่รู้จักกันทั่วไปว่าเป็นกิจการของจำเลย แม้คดีนี้ไม่ได้ความว่ามีการตั้งตัวแทนกันก็ตาม แต่ข้อเท็จจริงตามพฤติการณ์ดังกล่าวเป็นการที่จำเลยบังคับให้บริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด แสดงออกแก่โจทก์ทำให้โจทก์และบุคคลทั่วไปเชื่อว่าการดำเนินกิจการโรงแรมเป็นกิจการของจำเลยเองจึงเป็นการที่จำเลยเชิดบริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด เป็นตัวแทนของจำเลย จำเลยจะยกเหตุแห่งการเช่าระหว่างกันเองมาเป็นเหตุอ้างปฏิเสธความรับผิดต่อโจทก์ซึ่งเป็นบุคคลภายนอก ผู้กระทำการโดยสุจริตและต้องเสียหายเพราะการนี้หาได้ไม่ ที่จำเลยฎีกาว่า หนังสือขอผัดผ่อนการชำระหนี้เอกสารหมาย จ.๕ มิใช่หนังสือรับสภาพหนี้นั้น เห็นว่า ข้อความตามเอกสารดังกล่าวมีถึงผู้จัดการบริษัทโจทก์ว่า เนื่องด้วยโรงแรมโอเชี่ยนวิวได้เปลี่ยนผู้ดำเนินกิจการใหม่ จึงมีผลทำให้ออกเช็คสั่งจ่ายไม่ได้ ด้วยเหตุที่ว่าหนังสือรับรองบริษัทยังไม่เรียบร้อย ทำให้ลายเซ็นเช็คในธนาคารที่ทำไว้ยังไม่มีผลใช้ จึงขอความกรุณาให้ท่านคอยสักระยะหนึ่ง คิดว่าภายในเดือนกันยายน ต้น ๆ เดือนคงจะทำเช็คออกจ่ายได้ ลงชื่อ ปรารถนา แก่นรัตนะ ผู้ช่วยสมุห์บัญชี เหตุที่มีเอกสารฉบับนี้ขึ้นมา ได้ความจากทางนำสืบของโจทก์ว่า โจทก์ทวงถามให้จำเลย (โรงแรมโอเชี่ยนวิว) ชำระค่าสินค้าคดีนี้ จึงมีเหตุเจือสมให้มีเอกสารฉบับนี้ขึ้น กระดาษที่เขียนตามเอกสารหมาย จ.๕ ก็มีตราและชื่อโรงแรมโอเชี่ยนวิวติดอยู่ เชื่อว่านางปรารถนาผู้เขียนลงชื่อและตำแหน่งกำกับไว้กระทำในฐานะผู้แทนของโรงแรมโอเชี่ยนวิวซึ่งดำเนินกิจการโดยบริษัทมอนนาร์คเอ็นเตอร์ไพรส์ จำกัด ที่จำเลยเชิดขึ้นเป็นตัวแทน ข้อความตามเอกสารฉบับนี้ฟังได้ว่า เป็นการยอมรับว่าจำเลยเป็นหนี้โจทก์อยู่ ซึ่งก็มีหนี้จำนวนเดียวนี้เท่านั้น ถือได้ว่าเป็นการกระทำอันปราศจากเคลือบคลุมสงสัยตระหนักเป็นปริยายว่ายอมรับสภาพตามสิทธิเรียกร้องของโจทก์ เอกสารหมาย จ.๕ จึงเป็นหนังสือรับสภาพหนี้คดีนี้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๗๒ จำเลยจึงต้องผูกพันตามหนังสือดังกล่าวต่อโจทก์
พิพากษายืน
