แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
มฤดกคนบังคับอังกฤษวิธีพิจารณาแพ่ง ศาลล่างฟังข้อเท็จจริงผิดปัญหากฎหมายอย่างไรเรียกว่ามีสินเดิม
ย่อยาว
การแปลหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีเปนปัญหากฎหมาย
มฤดกคนเอเซียบังคับอังกฤษจดทะเบียนก่อนสัญญา ถ้าเกิดฟ้องคดีขึ้นก่อนประกาศใช้หนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีระหว่างกรุงสยามกับอังกฤษ ค.ศ. ๑๙๒๖ ต้องยกมาตรา ๓ แห่งหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีระหว่างกรุวสยามกับอังกฤษ ค.ศ. ๑๘๕๖ มาปรับคดี
การแบ่งทรัพย์มฤดกจะต้องแบ่งตามกฏหมายส่วนตัวของคู่ความ เมื่อได้พิเคราะห์ถึงลักษณสัญญาแต่งงานนั้นด้วย (เทียบความมุ่งหมายแห่งหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีระหว่างกรุงสยามกับอังกฤษ ค.ศ. ๑๘๕๖ ( ๓)
ถ้าศาลล่างฟังข้อเท็จจริงฤาสันนิษฐานข้องเท็จจริงโดยไม่มีพยานหลักฐานสนับสนุนก็ดีหรือผิดตรงกับข้ามกับคำพยานก็ดีศาลฎีกามีอำนาจที่จะแก้ไขได้ โดยถือว่าเปนปัญหาข้อกฎหมาย ( ฎีกาที่ ๑๐๖๓/๒๔๖๘ )
ผู้มรณภาพได้เงินปีละ ๘๐ บาทเปนบุตร์ผู้มีอันจะกินแลเปนทำมาค้าขายไม้ซุง ฎีกาวินิจฉัยว่าเปนผู้มีสินเดิม
