แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การเช่าซื้อต้องทำเป็นหนังสือ การตั้งตัวแทนเพื่อทำสัญญาเช่าซื้อจึงต้องทำเป็นหนังสือด้วย
โจทก์อ้างแต่สำเนาเอกสารใบมอบอำนาจให้ตัวแทนไปทำสัญญาเช่าซื้อแทน โดยไม่นำต้นฉบับเอกสารมาแสดง จึงรับฟังเป็นพยานหลักฐานไม่ได้ ถือว่าการตั้งตัวแทนของโจทก์ดังกล่าวไม่ได้ทำเป็นหนังสือ ตัวแทนของโจทก์จึงไม่มีอำนาจลงชื่อในสัญญาเช่าซื้อแทนได้ เมื่อโจทก์ไม่ได้ลงชื่อในสัญญาเช่าซื้อ สัญญาเช่าซื้อตกเป็นโมฆะผู้เช่าซื้อไม่ต้องรับผิด
เมื่อผู้เช่าซื้อไม่ต้องรับผิดตามสัญญาเช่าซื้อซึ่งตกเป็นโมฆะผู้ค้ำประกันผู้เช่าซื้อก็ไม่ต้องรับผิดด้วย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้มอบอำนาจให้นางจงกลณี เขมะชิต และ นายอุดม เตรียมดำรงค์ เป็นผู้มีอำนาจลงชื่อในสัญญาเช่าซื้อในฐานะผู้ให้เช่าซื้อแทนโจทก์จำเลยที่ ๑ ได้เช่าซื้อรถยนต์จากโจทก์ ๑ คัน ได้ทำหนังสือสัญญาเช่าซื้อกันไว้ จำเลยที่ ๒ เป็นผู้ค้ำประกันยอมรับผิดชอบร่วมกับจำเลยที่ ๑ จำเลยที่ ๑ ผิดนัดไม่ชำระค่าเช่าซื้อโจทก์ถือว่าสัญญาเช่าซื้อเลิกกันตั้งแต่วันผิดนัด จำเลยที่ ๑ มีหน้าที่ต้องส่งมอบรถยนต์คืนโจทก์ แต่ไม่ได้ส่งคืน ต่อมาโจทก์ยึดรถยนต์คืนได้ในสภาพเสียหายมาก การที่จำเลยที่ ๑ ไม่ส่งมอบรถยนต์คืนโจทก์ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหาย ขอให้บังคับจำเลยทั้งสองร่วมกันใช้ค่าเสียหายเป็นเงิน ๑๐๓,๖๗๓ บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยอัตราร้อยละ ๑๘ ต่อปี นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยทั้งสองขาดนัดยื่นคำให้การและขาดนัดพิจารณา
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษายกฟ้องโจทก์
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงรับฟังได้ในเบื้องต้นว่าเอกสารหมาย จ.๓ เป็นสำเนาเอกสารใบมอบอำนาจ ปัญหาที่ต้องวินิจฉัยมีว่าจำเลยทั้งสองต้องร่วมกันรับผิดชำระค่าเสียหายตามฟ้องให้แก่โจทก์หรือไม่ เห็นว่าเมื่อได้ความว่า เอกสารหมาย จ.๓ เป็นสำเนาเอกสารใบมอบอำนาจที่โจทก์มอบอำนาจให้นางจงกลณี เขมะชิต และนายอุดม เตรียมดำรงค์ เป็นผู้ลงนามในสัญญาเช่าซื้อตามเอกสารหมาย จ.๔ แทนโจทก์ โดยโจทก์ไม่ได้อ้างต้นฉบับเอกสารใบมอบอำนาจตามเอกสารหมาย จ.๓ มาแสดง ซึ่งตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๕๗๒ วรรคสอง บังคับว่า สัญญาเช่าซื้อต้องทำเป็นหนังสือและประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๗๙๘ ก็บังคับว่าการตั้งตัวแทนเพื่อกิจการนั้นต้องทำเป็นหนังสือด้วย การที่โจทก์อ้างแต่สำเนาเอกสารใบมอบอำนาจตามเอกสารหมาย จ.๓ โดยไม่มาต้นฉบับเอกสารดังกล่าวมาแสดงต่อศาลให้เห็นว่ามีต้นฉบับเอกสารนั้น ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๙๓ บังคับว่า การอ้างเอกสารเป็นพยานนั้นให้ยอมรับฟังได้แต่ต้นฉบับเอกสารเท่านั้น การที่โจทก์อ้างสำเนาเอกสารใบมอบอำนาจตามเอกสารหมาย จ.๓ จึงรับฟังเป็นพยานหลักฐานไม่ได้ ต้องถือว่า การตั้งตัวแทนของโจทก์ในการนี้ไม่ได้ทำเป็นหนังสือ นางจงกลณี เขมะชิต และนายอุดม เตรียมดำรงค์ จึงไม่มีอำนาจลงชื่อในสัญญาเช่าซื้อแทนได้ คดีฟังได้ว่า โจทก์ไม่ได้ลงชื่อในสัญญาเช่าซื้อตามเอกสารหมาย จ.๔ สัญญาเช่าซื้อดังกล่าวตกเป็นโมฆะ โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยที่ ๑ รับผิดตามสัญญาเช่าซื้อดังกล่าวไม่ได้ และจำเลยที่ ๒ ซึ่งเป็นผู้ค้ำประกันจำเลยที่ ๑ ย่อมไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์ด้วย
พิพากษายืน.
