แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาเช่าเดิมระงับเพราะสิ้นกำหนดเวลาเช่า และไม่มีเงื่อนไขหรือข้อผูกพันว่าจำเลยที่ 1 จะต้องต่อสัญญาเช่าให้แก่โจทก์ การที่จำเลยที่ 1 ไม่ยอมต่อสัญญาเช่าให้แก่โจทก์ต่อไปย่อมเป็นสิทธิของจำเลยที่ 1 ที่เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ตามกฎหมาย การที่จำเลยที่ 1 มีหนังสือแจ้งให้โจทก์ทราบว่าไม่ประสงค์จะต่อสัญญาเช่าที่ดินให้แก่โจทก์ จึงไม่ใช่คำสั่งทางปกครองที่โจทก์จะขอให้ศาลมีคำสั่งเพิกถอนได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนคำสั่งที่จำเลยทั้งสองระงับการต่อสัญญาเช่าที่ดินโฉนดที่ดิน 4815 ตำบลปากเพรียว อำเภอเมืองสระบุรี จังหวัดสระบุรี และที่ดินข้างเคียงพร้อมอาคารเรือนไม้ระหว่างโจทก์และจำเลยทั้งสอง ให้จำเลยทั้งสองร่วมกันหรือแทนกันต่อสัญญาเช่าที่ดินและอาคารประจำปี 2543 และปีต่อไปทุกปี หากจำเลยทั้งสองไม่ดำเนินการให้ถือเอาตามคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนา ให้จำเลยทั้งสองร่วมกันหรือแทนกันรับเงินค่าเช่าและค่าธรรมเนียมต่อสัญญาของสัญญาเช่าฉบับลงวันที่ 2 มิถุนายน 2542 จำนวน 22,000 บาท และของปีต่อไปทุกปี ปีละไม่เกิน 22,000 บาท ให้จำเลยทั้งสองระงับการทำโครงการสร้างศูนย์ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยที่จะปลูกสร้างหรือทำลงในที่ดินที่โจทก์เช่า
จำเลยทั้งสองขาดนัดยื่นคำให้การ
ศาลชั้นต้นเห็นว่า คดีพอวินิจฉัยได้จึงให้งดสืบพยานโจทก์แล้วมีคำพิพากษายกฟ้อง ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปแล้วพิพากษาใหม่ตามรูปคดี ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสองศาลให้ศาลชั้นต้นรวมสั่งเมื่อมีคำพิพากษาใหม่
จำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาคณะคดีปกครองวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงรับฟังเป็นยุติตามที่คู่ความไม่โต้แย้งว่า โจทก์ทำสัญญาเช่าที่ดินพร้อมอาคารพิพาทจากจำเลยที่ 1 และสัญญาเช่าได้สิ้นกำหนดเวลาเช่าลง โจทก์ได้ขอต่อสัญญาเช่าที่ดินพร้อมอาคารดังกล่าวจากจำเลยที่ 1 แต่จำเลยที่ 1 โดยจำเลยที่ 2 ไม่ยอมต่อสัญญาเช่าให้อ้างว่าจะใช้ที่ดินดังกล่าวสร้างศูนย์ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย เห็นว่า กรณีนี้เป็นกรณีสัญญาเช่าเดิมระงับเพราะสิ้นกำหนดเวลาเช่าและไม่มีเงื่อนไขหรือข้อผูกพันว่าจำเลยที่ 1 จะต้องต่อสัญญาเช่าให้แก่โจทก์ การที่จำเลยที่ 1 ไม่ยอมต่อสัญญาเช่าให้แก่โจทก์ต่อไปย่อมเป็นสิทธิของจำเลยที่ 1 ที่เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ตามกฎหมาย การที่จำเลยที่ 1 มีหนังสือแจ้งให้โจทก์ทราบว่าไม่ประสงค์จะต่อสัญญาเช่าที่ดินให้แก่โจทก์ จึงมิใช่คำสั่งทางปกครองที่จะขอให้ศาลมีคำสั่งเพิกถอนได้ ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษามานั้น ไม่ต้องด้วยความเห็นของศาลฎีกา ฎีกาของจำเลยทั้งสองฟังขึ้น
พิพากษากลับ ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสามศาลให้เป็นพับ.