แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยออกเช็คฉบับพิพาทชำระหนี้ค่าแชร์แก่โจทก์ แม้โจทก์จะใช้สิทธิฟ้องเรียกเงินตามเช็คพิพาท โดยมิได้ฟ้องตามมูลหนี้แชร์ แต่การที่จำเลยออกเช็คฉบับใหม่ชำระแทนเช็คพิพาท ถือว่าเป็นการชำระหนี้อย่างอื่นแทนการชำระหนี้ที่ได้ตกลงกันไว้ โดยการ ชำระหนี้ด้วยตั๋วเงินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 321 มิใช่เป็นการแปลงหนี้ใหม่ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 349 หนี้เดิมจะระงับต่อเมื่อได้ใช้เงินตามตั๋วเงินแล้ว เมื่อโจทก์ยังมิได้รับเงินตามเช็คฉบับใหม่ของจำเลยสิทธิเรียกร้องให้จำเลยชำระหนี้ตามเช็คพิพาทยังไม่ระงับ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์จำเลยกับพวกร่วมกันเล่นแชร์จำนวน ๒๘ มือมือละ ๕,๐๐๐ บาท จำเลยเล่น ๒ มือ นายชาตรีเป็นหัวหน้าวง แชร์เปียทุกวันที่ ๑๗ ของเดือน ครั้นเปียไปถึงมือที่ ๑๒ ได้มีการตกลงระหว่างผู้ที่ยังไม่เปียไม่ได้ว่า ให้จับฉลากแทนการเปีย โจทก์จับสลากได้งวดประจำวันที่ ๑๗ สิงหาคม ๒๕๒๓ จำเลยได้สั่งจ่ายเช็คแก่โจทก์สองฉบับ ฉบับละ ๕,๐๐๐ บาท โดยไม่ได้ลงวันที่ชำระค่าแชร์แก่โจทก์ โจทก์จึงใช้สิทธิลงวันที่เป็นวันที่ ๑๐ กันยายน ๒๕๒๓ และเรียกเก็บเงินจากธนาคาร แต่ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินเพราะจำเลยสั่งธนาคารระงับการจ่าย ขอให้ศาลพิพากษาบังคับ
จำเลยให้การต่อสู้คดีหลายประการและว่าโจทก์ตกลงยอมรับเช็คฉบับใหม่ของจำเลยแทนเช็คพิพาท หนี้ตามเช็คพิพาทย่อมระงับไป ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน ๑๐,๐๐๐ บาท พร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ให้จำเลยชำระเงิน ๕,๐๐๐ บาทแก่โจทก์
โจทก์จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า โจทก์จำเลยกับพวกเล่นแชร์ด้วยกันจำเลยออกเช็คพิพาทสองฉบับชำระค่าแชร์ให้โจทก์ ต่อมาก่อนถึงกำหนดวันใช้เงินโจทก์ตกลงให้จำเลยออกเช็คฉบับใหม่แทนเช็คพิพาท โดยลดจำนวนหนี้ลง และเลื่อนวันกำหนดใช้เงินเข้ามา ครั้นโจทก์นำเช็คฉบับใหม่ไปเรียกเก็บเงิน จำเลยกลับสั่งให้ธนาคารระงับการจ่ายเงิน แล้ววินิจฉัยว่า จำเลยเป็นหนี้ค่าแชร์โจทก์แล้วออกเช็คพิพาทชำระหนี้แม้โจทก์จะใช้สิทธิฟ้องเรีกยเงินตามเช็คพิพาทโดยมิได้ฟ้องตามมูลหนี้แชร์ แต่การที่จำเลยออกเช็คฉบับใหม่ชำระแทนเช็คพิพาท ถือว่าเป็นการชำระหนี้อย่างอื่นแทนการชำระหนี้ที่ได้ตกลงกันไว้โดยการชำระหนี้ด้วยตั๋วเงินตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๒๑ มิใช่เป็นการแปลงหนี้ใหม่ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๓๔๙ เพราะมิได้เปลี่ยนสิ่งซึ่งเป็นสาระสำคัญแห่งหนี้ หนี้เดิมจะระงับต่อเมื่อได้ใช้เงินตามตั๋วเงินแล้ว เมื่อโจทก์ยังมิได้รับเงินตามเช็คฉบับใหม่ของจำเลย สิทธิเรียกร้องให้จำเลยชำระหนี้ตามเช็คพิพาทยังไม่ระงับ โจทก์จึงมีสิทธิเรียกร้องให้จำเลยชำระเงินตามเช็คพิพาทได้
พิพากษายกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์โดยให้บังคับคดีไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้นเฉพาะที่เกี่ยวกับเงินตามเช็คเอกสารหมาย จ.๒ พร้อมดอกเบี้ย นอกจากนี้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์
