แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็คพ.ศ.2534มาตรา4การออกเช็คที่จะเป็นความผิดนั้นจะต้องเป็นการออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วยหนี้ตามเช็คจะมีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายหรือไม่เป็นข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบของความผิดแม้ว่าจำเลยจะสั่งจ่ายเช็คชำระหนี้แก่ผู้ถือก็ตามโจทก์ก็จะต้องบรรยายว่าจำเลยได้ออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วยเมื่อคำฟ้องโจทก์ไม่ได้บรรยายถึงจึงขาดองค์ประกอบของความผิดตามมาตรานี้คำฟ้องของโจทก์จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา158(5)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อประมาณต้นเดือนธันวาคม 2535 วันเวลาใดไม่ปรากฏชัด จำเลยได้สั่งจ่ายเช็คธนาคารกสิกรไทยสาขาลาดพร้าว 25 ลงวันที่ 26 มกราคม 2536 จำนวนเงิน 100,000 บาทมอบให้ผู้มีชื่อเพื่อชำระหนี้ ต่อมาผู้มีชื่อได้ส่งมอบเช็คดังกล่าวเพื่อชำระหนี้ค่าก่อสร้างแก่โจทก์ โจทก์จึงเป็นผู้ทรงโดยชอบครั้นเช็คถึงกำหนดโจทก์นำเช็คเข้าบัญชีของโจทก์ที่ธนาคารกสิกรไทยจำกัด สาขาตลาดสี่มุมเมือง เพื่อเรียกเก็บเงิน ธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงิน ในวันที่ 27 มกราคม 2536 โดยให้เหตุผลว่ามีคำสั่งให้ระงับการจ่ายเงิน โจทก์ทวงถาม จำเลยเพิกเฉย จำเลยออกเช็คโดยเจตนาที่จะไม่ให้มีการใช้เงินตามเช็ค เหตุเกิดที่ธนาคารกสิกรไทย จำกัด สาขาลาดพร้าว 25 เขตจตุจักร กรุงเทพมหานครขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็คพ.ศ. 2534 มาตรา 4
ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้ว เห็นว่าคดีมีมูลให้ประทับฟ้อง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2534 มาตรา 4 ลงโทษจำคุก 2 เดือน
จำเลย อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ พิพากษากลับ ให้ยก ฟ้องโจทก์
โจทก์ ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาข้อกฎหมายตามฎีกาของโจทก์ว่าฟ้องโจทก์ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158(5)หรือไม่ ตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็คมาตรา 4 บัญญัติว่า ผู้ใดออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมาย โดยมีลักษณะหรือมีการกระทำอย่างหนึ่งอย่างใดใน 5 อนุมาตรา ดังต่อไปนี้ ฯลฯ ผู้นั้นมีความผิดแต่โจทก์บรรยายฟ้องว่า เมื่อประมาณต้นเดือนธันวาคม 2535 วันเวลาใดไม่ปรากฏชัดจำเลยได้สั่งจ่ายเช็คธนาคารกสิกรไทย จำกัด สาขาลาดพร้าว 25ลงวันที่ 26 มกราคม 2536 จำนวนเงิน 100,000 บาท ส่งมอบชำระหนี้ให้ผู้มีชื่อ ต่อมาผู้มีชื่อได้ชำระหนี้ค่าก่อสร้างแก่โจทก์ครั้นเช็คถึงกำหนดโจทก์นำเช็คไปเรียกเก็บเงิน ธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงิน ฯลฯ ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2534 มาตรา 4 เห็นว่า ตามบทบัญญัติดังกล่าว การออกเช็คที่จะเป็นความผิดนั้น จะต้องเป็นการออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วย หนี้ตามเช็คจะมีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายหรือไม่ เป็นข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบของความผิด แม้ว่าจำเลยจะสั่งจ่ายเช็คชำระหนี้แก่ผู้ถือก็ตาม โจทก์ก็จะต้องบรรยายว่าจำเลยได้ออกเช็คเพื่อชำระหนี้ที่มีอยู่จริงและบังคับได้ตามกฎหมายด้วย เมื่อคำฟ้องของโจทก์ไม่ได้บรรยายถึงจึงขาดองค์ประกอบของความผิดตามมาตรานี้ คำฟ้องของโจทก์จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158(5)
พิพากษายืน
