แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จ่าศาลเป็นเจ้าพนักงานศาลตามพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง พ.ศ. 2477 มาตรา 5 (ข) จึงมีฐานะเป็นเจ้าพนักงานบังคับคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 1 (14)
ราคาประเมินที่ดินของเจ้าพนักงานฝ่ายปกครองนั้นเป็นการประเมินราคา เพื่อเรียกเก็บเงินค่าธรรมเนียมหรือค่าภาษี ไม่ใช่ราคาที่แท้จริงของที่ดิน
ในวันขายทอดตลาดได้มีผู้เข้าประมูลสู้ราคา 3 คน โดยจำเลยเองก็รู้เห็นอยู่ด้วย และการขายทอดตลาดได้เสร็จสิ้นไปโดยไม่ปรากฏว่าเป็นไปโดยไม่สุจริตแต่ประการใดการที่ศาลมีคำสั่งให้ขายให้กับผู้ให้ราคาสูงสุดจึงเป็นการชอบแล้ว
ย่อยาว
กรณีสืบเนื่องมาจากศาลจังหวัดขอนแก่น (อำเภอพล) ขอให้ศาลจังหวัดนครราชสีมาบังคับคดีแทน ศาลจังหวัดนครราชสีมาจึงตั้งให้จ่าศาลเป็นเจ้าพนักงานบังคับคดียึดที่ดินของจำเลย ๑ แปลง และได้ดำเนินการประกาศขายทอดตลาดมาแล้วรวม ๘ ครั้ง ในการประมูลครั้งที่ ๘ นายทองนาคเป็นผู้ประมูลได้ โดยให้ราคาสูงสุด ๑๐๐,๐๐๐ บาท แต่จำเลยคัดค้านว่าราคาต่ำไป จำเลยขอเวลาหาคนมาซื้อให้ได้ในราคาเกินกว่า ๑๐๐,๐๐๐ บาท นายทองนาคก็ยอมสละสิทธิไม่ซื้อ โจทก์ไม่คัดค้านศาลชั้นต้นสั่งอนุญาตให้จำเลยหาคนมาซื้อในราคาเกินกว่า ๑๐๐,๐๐๐ บาท ภายในวันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๒๔ หากพ้นกำหนดให้ขายให้นายทองนาคไป ในที่สุดนายทองนาคไม่ประสงค์จะซื้อทรัพย์รายนี้ต่อไป ศาลชั้นต้นจึงมีคำสั่งให้ประกาศขายใหม่เป็นครั้งที่ ๙ ครั้นถึงวันนัด นายสมหวัง กิมฮะ ผู้จัดการธนาคารโจทก์ ตัวจำเลยและผู้ประมูลอื่นอีกคนไปศาลเพื่อทำการประมูล ผลของการประมูลปรากฏว่า นายสมหวัง กิมฮะ เป็นผู้ให้ราคาสูงสุดเป็นเงิน ๑๐๐,๐๐๐ บาท ส่วนจำเลยซึ่งเข้าประมูลด้วยไม่ให้ราคาเลย เมื่อการประมูลยุติจำเลยแถลงเพียงว่าราคาประมูลครั้งนี้ยังต่ำจึงขอคัดค้านไว้เจ้าพนักงานบังคับคดีรายงานผลของการประมูลดังกล่าวเพื่อให้ศาลมีคำสั่งว่าสมควรจะขายให้แก่ผู้ให้ราคาสูงสุดหรือไม่ โดยโจทก์ประกอบการพิจารณาของศาลว่าจำเลยมีเจตนาหน่วงเหนี่ยวการขายทอดตลาด ส่วนจำเลยแถลงว่าราคายังต่ำไปราคาประเมินของเจ้าพนักงานฝ่ายปกครองสูงกว่านี้มาก ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า ศาลเคยสั่งให้จำเลยหาคนมาซื้อในราคาเกินกว่า ๑๐๐,๐๐๐ บาท ภายในวันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๕๒๔ นับว่าให้โอกาสจำเลยมากพอสมควรแล้ว อนุญาตให้ขายให้แก่ผู้ประมูลสูงสุดได้
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ปัญหาว่า การแต่งตั้งเจ้าพนักงานบังคับคดีของศาลจังหวัดนครราชสีมาเป็นการชอบหรือไม่ นั้น เจ้าพนักงานบังคับคดีตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑(๑๔) หมายความว่า เจ้าพนักงานศาลหรือพนักงานอื่นผู้มีอำนาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายที่ใช้อยู่ในอันที่จะปฏิบัติตามวิธีการที่บัญญัติไว้ในภาค ๔ แห่งประมวลกฎหมายนี้เพื่อคุ้มครองสิทธิของคู่ความในระหว่างการพิจารณาหรือเพื่อบังคับตามคำพิพากษาหรือคำสั่ง และโดยที่จ่าศาลเป็นเจ้าพนักงานศาลอยู่ด้วยตามพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง พ.ศ. ๒๔๗๗ มาตรา ๕(ข) จ่าศาลจังหวัดนครราชสีมา จึงมีฐานะเป็นเจ้าพนักงานบังคับคดีตามความหมายในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑(๑๔) การที่ศาลชั้นต้นแต่งตั้งให้จ่าศาลจังหวัดนครราชสีมาทำหน้าที่เป็นเจ้าพนักงานบังคับคดีเรื่องนี้ ตามที่ศาลจังหวัดขอนแก่น (อำเภอพล) ขอให้ดำเนินการให้จึงเป็นการชอบด้วยกฎหมายแล้ว
ราคาประเมินที่ดินของเจ้าพนักงานฝ่ายปกครองนั้นเป็นการประเมินราคาเพื่อเรียกเก็บเงินค่าธรรมเนียมหรือค่าภาษี ไม่ใช่ราคาที่แท้จริงของที่ดิน
การขายทอดตลาดครั้งนี้มีผู้ให้ราคาถึง ๓ คน โดยจำเลยเองก็อยู่รู้เห็นด้วยและการขายทอดตลาดได้เสร็จสิ้นไป โดยไม่ปรากฏว่าเป็นไปโดยไม่สุจริตแต่ประการใดการที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ขายให้กับผู้ให้ราคาสูงสุดจึงเป็นการชอบด้วยกฎหมายแล้ว
พิพากษายืน
