แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
บริษัทโจทก์จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าสุราวิสกี้ไว้เป็นคำภาษาอังกฤษว่ายอนนีวอล์คเกอร์บ้างรูปคนชราและรูปตราอาร์ม โดยมีคำอังกฤษประกอบบ้างประทับบนสลากสี่เหลี่ยมพื้นสีดำขอบสีทองและสีแดงขอบสีทองปิดไว้ที่ขวดสุราชนิดสี่เหลี่ยม ส่วนบริษัทจำเลยจดเครื่องหมายสินค้าสุราวิสกี้เป็นคำภาษาอังกฤษว่า มาร์แซลประกอบด้วยคำอื่น ๆ และรูปพระนารายณ์ประทับบนสลากพื้นสีดำขอบสีทองและพื้นสีทอง เช่นนี้ แม้โจทก์จะมิได้จดทะเบียนแผ่นสลากตลอดจนขนาดสีและรูปร่าง แต่ก็ถือว่าเป็นส่วนประกอบแห่งเครื่องหมายการค้าของโจทก์ โดยเฉพาะเมื่อเครื่องหมายการค้าของโจทก์เป็นคำภาษาอังกฤษซึ่งคนโดยทั่ว ๆ ไป ไม่อาจเข้าใจความหมาย ขนาดสีและรูปร่างของสลากย่อมมีความสำคัญมากที่จะทำให้คนส่วนใหญ่เข้าใจว่าเป็นสินค้าของโจทก์ การใช้สลากซึ่งมีขนาดสีและรูปร่างเหมือนของโจทก์ทั้งจดทะเบียนชื่อเป็นภาษาอังกฤษด้วย ย่อมเห็นได้ว่าอาจทำให้หลงเข้าใจผิดว่าเป็นสินค้าของโจทก์ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์จดทะเบียนเป็นบริษัทจำกัดในประเทศอังกฤษโดยเป็นผู้ผลิตสุราจำหน่ายทั่วโลกมากกว่า 100 ปี และในประเทศไทยเป็นเวลาหลายสิบปีแล้ว ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศไทยตั้งแต่ พ.ศ. 2474 ในเครื่องหมายชื่อยอนนี่วอล์คเกอร์ กับรูปคนเดินใช้ป้ายสีดำขอบสีทองหรือสีแดงขอบสีทองเป็นส่วนสำคัญ บรรจุขวดสี่เหลี่ยมปิดป้าย 3 ตอน ตอนบนเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าพื้นสีดำขอบสีทอง มีชื่อยอนนี่วอล์คเกอร์ กับคำว่าแปล็คเลเบลซึ่งแปลว่าตราดำตอนกลางเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าพื้นสีดำขอบสีทอง มีคำว่า เอ๊กซตร้าสเปเซียล แปลว่า พิเศษ และโอลด์สก๊อตวิสกี้ แปลว่า สก๊อตซ์วิสกี้เก่าและมีชื่อโจทก์กับที่ผลิตว่าทำในสก๊อตแลนด์ป้ายนี้ปิดเอียงซ้ายตอนล่างเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าพื้นสีทองมีรูปอาร์มสีทองขอบสีทองมีชื่อบริษัทโจทก์ตอนกลางป้ายสีแดงขอบสีทองมีชื่อยอนนี่ วอล์คเกอร์ กับคำว่า เรดเลเบล ซึ่งแปลว่าตราแดงกับคำว่า โอลด์สก๊อตซวิสกี้และชื่อบริษัทโจทก์ตอนล่างพื้นสีทองมีรูปคนแก่เดินอย่างแข็งแรงมีอักษรอังกฤษอยู่รอบ ๆ จำเลยทั้งสองร่วมกันละเมิดสิทธิของโจทก์โดยผลิตสุราวิสกี้ใช้ชื่อว่า มาแชล ยอดวิสกี้ บรรจุขวดเหมือนของโจทก์ และประดิษฐ์เครื่องหมาย 3 ตอนเช่นเดียวกับของโจทก์ คือ ตอนบนเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าพื้นสีดำขอบสีทอง ตอนกลางรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าพื้นดำขอบสีทองที่อักษรอังกฤษปิดเอียงซ้ายวางรูปเหมือนของโจทก์ ตอนล่างเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าพื้นสีทอง บอกที่ทำที่บางยี่ขัน ซึ่งลักษณะเครื่องหมาย รูปรอยประดิษฐ์เมื่อปิดแล้วคล้ายคลึงกับของโจทก์มาก จนทำให้คนทั่วไปเข้าใจผิดว่าเป็นสินค้าของโจทก์ โจทก์ได้คัดค้านการขอจดเครื่องหมายการค้าจำเลยต่อทางการแล้วแต่ไม่สำเร็จการกระทำของจำเลยทำให้โจทก์เสียหาย ขอเรียกค่าเสียหายเป็นเงิน 250,000 บาท และจากวันฟ้องอีกเดือนละ 12,500 บาท จนกว่าจะงดใช้กับห้ามใช้ขวดและเครื่องหมายต่อไป ส่วนที่มีอยู่ขอให้ทำลายเสีย กับให้นายทะเบียนถอนคำขอจดทะเบียนของจำเลย
จำเลยที่ 1 และ 2 ให้การเป็นทำนองเดียวกันว่า โจทก์จดทะเบียนแต่เฉพาะเครื่องหมายรูปคนเดิน รูปอาร์ม และคำภาษาอังกฤษเท่านั้นหาได้จดทะเบียนขนาดป้าย สี ขวดบรรจุ หรือลักษณะของการปิดป้ายตลอดจนถ้อยคำซึ่งเล็งถึงคุณสมบัติพิเศษแห่งสินค้าของโจทก์ไม่ จำเลยได้ผลิตสุรา “มาร์แชล” มาตั้งแต่ พ.ศ. 2500 และได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตั้งแต่ พ.ศ. 2507 เครื่องหมายการค้าของจำเลยไม่เหมือนหรือคล้ายกับของโจทก์ไม่ว่าจะพิจารณาในด้านของรูปคำภาษาอังกฤษ ทั้งในการออกเสียงและความหมายไม่ทำให้ประชาชนทั่วไปหลงเข้าใจผิดว่าเป็นของโจทก์ได้ การใช้ขวดตลาดจนลักษณะสีสลากหาใช่เครื่องหมายการค้าตามพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้าไม่ ทั้งคดีโจทก์ขาดอายุความแล้ว
ทางพิจารณาคู่ความแถลงรับข้อเท็จจริงกัน และขอให้ศาลวินิจฉัยแต่เฉพาะปัญหาข้อกฎหมายว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์หรือไม่ โดยหากโจทก์ชนะตกลงคิดค่าเสียหายเป็นจำนวน 20,000 บาท
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์ และคดีไม่ขาดอายุความ พิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ 20,000 บาท ห้ามจำเลยใช้ขวดและเครื่องหมายการค้าที่ละเมิดต่อโจทก์ และให้นายทะเบียนถอนคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยส่วนที่ขอให้เก็บทำลายสินค้าจำเลยที่เหลืออยู่ให้ยกเสีย
จำเลยทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยพ้องกับศาลชั้นต้นว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์ แต่เห็นว่าขวดสุราเป็นเพียงภาชนะและโจทก์มิได้ขอจดทะเบียนไว้ ไม่สมควรห้ามจำเลยใช้พิพากษาแก้เฉพาะข้อนี้โดยไม่ห้ามใช้ขวดนอกจากนั้นคงให้เป็นไปตามศาลชั้นต้น
จำเลยทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า แม้โจทก์จะจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าแต่เฉพาะชื่อและรูปมิได้จดทะเบียนแผ่นสลากตลอดจนขนาดสีและรูปร่างสลากด้วยก็ดี แต่โจทก์ก็ได้ใช้เครื่องหมายการค้าประทับบนสลากปิดขวดสุราซึ่งเป็นส่วนประกอบเครื่องหมายการค้าของโจทก์ ยิ่งเครื่องหมายการค้าที่จดไว้เป็นคำภาษาอังกฤษซึ่งคนโดยทั่วไปไม่อาจรู้ด้วยแล้ว ขนาด สี และรูปร่างของสลากย่อมมีความสำคัญมากที่จะทำให้เข้าใจว่าสินค้าสุรานั้นเป็นของโจทก์ ส่วนรูปพระนารายณ์ซึ่งจำเลยอ้างว่าไม่เหมือนรูปตราอาร์มของโจทก์ก็ไม่เด่นชัดนักทั้งมีตัวอักษรอังกฤษกำกับอยู่เหมือนเช่นของโจทก์อีก จึงเป็นเหตุที่อาจทำให้เข้าใจผิดหากไม่ใคร่ครวญได้ว่าเป็นสินค้าสุราของโจทก์ ส่วนที่จำเลยฎีกาไม่ควรต้องเสียค่าฤชาธรรมเนียมในจำนวนทุนทรัพย์ 250,000 บาทตามฟ้องโจทก์ เพราะได้ตกลงค่าเสียหายกันเป็นจำนวน 20,000 บาท นั้น เห็นว่าที่ศาลล่างทั้งสองมิได้พิพากษาให้จำเลยรับผิดใช้ค่าฤชาธรรมเนียมเท่าที่โจทก์ชนะคดีนั้น น่าจะเนื่องจากว่าคู่ความได้ตกลงในเรื่องค่าเสียหายไว้ชัดเจนแล้ว จึงมีจำต้องกล่าวไว้อีกซึ่งย่อมหมายความว่าให้จำเลยรับผิดใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์เท่าที่โจทก์ชนะคดีตามที่ได้ตกลงกันไว้นั้นเอง
พิพากษายืน
