แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำพิพากษาที่ได้กล่าวไว้ว่าให้บุคคลภายนอกซึ่งมิได้เป็นคู่ความในคดีมีส่วนได้ในทรัพย์สินใด ๆ ด้วยนั้น ย่อมไม่ผูกพันบุคคลภายนอกที่อ้างว่าตนจะพิสูจน์ได้ว่ามีสิทธิดีกว่า
ในชั้นบังคับคดีหากมีบุคคลภายนอกคัดค้านว่า ตนมีสิทธิในทรัพย์ที่ยึดดีกว่า ตาม ป.วิ.แพ่ง มาตรา 145 ศาลควรรอการขายทอดตลาดทรัพย์นั้นไว้ก่อน และให้บุคคลภายนอกนั้นไปดำเนินคดีกับผู้ชนะคดีที่นำยึดทรัพย์ภายในกำหนดเสียก่อน ถ้าพ้นกำหนดไม่จัดการจึงให้ขายทอดตลาดทรัพย์ได้
ย่อยาว
คดีนี้เนื่องจากศาลพิพากษาให้แบ่งทรัพย์มรดกที่ดินโฉนดที่ ๘๙๐๖,๘๙๐๒ เป็น ๓ ส่วน ได้แก่นายบัวลอยโจทก์ นายดำจำเลยและนายพุฒ(คนนอกสำนวน) คนละส่วนเท่า ๆ กัน ถ้าแบ่งไม่ตกลงให้ประมูลราคาหรือขายทอดตลาดแล้วแบ่งเงินให้โจทก์ ๑ ใน ๓ คดีถึงที่สุด โจทก์ขอให้เจ้าพนักงานบังคับคดียึดที่ดินดังกล่าวขายทอดตลาด แต่เฉพาะที่ดินโฉนด ๘๙๐๖ นายพุฒอ้างว่าตนเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ร่วมอยู่ด้วยไม่ยอมให้ขายทอดตลาด
ศาลชั้นต้นนัด โจทก์จำเลยและนายพุฒมาพร้อมกัน แต่ไม่สามารถจะตกลงกันได้ โดยนายพุฒอ้างว่าตามโฉนด ๘๙๐๖ ซึ่งตนเองและนางจำเริญจำเลยมีชื่อถือกรรมสิทธิ์นั้น ตนเองได้ครอบครองที่ดิน ๒๓ ไร่ ส่วนอีก ๔ ไร่ให้นางจำเริญครอบครองทำกิน ตนเองจึงไม่ยอมให้ขายทอดตลาดและตนเองเป็นคนนอกสำนวนไม่คิดว่าจะต้องมีส่วนเกี่ยวข้องตามคำพิพากษา ศาลชั้นต้นจึงมีคำสั่งว่า แม้ว่านายพุฒจะเป็นคนนอกสำนวนซึ่งไม่ควรจะต้องรับผลแห่งคำพิพากษา แต่เพื่อให้เป็นไปตามคำพิพากษา จึงให้จัดการขายทอดตลาดที่ดินได้ภายใน ๓๐ วัน หากฝ่ายใดไม่พอใจให้ดำเนินการอุทธรณ์ต่อไปได้
นายพุฒ ผู้ร้องอุทธรณ์ให้ขายทอดตลาดเฉพาะที่ดินส่วนของนางจำเริญ จำเลยเท่านั้น
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าไม่ปรากฎว่าที่ดินที่ว่าเป็นของผู้ร้องมีอยู่แค่ไหน เพียงใด ผู้ร้องก็จะมาขอแบ่งส่วนของตนในคดีนี้มิได้ เมื่อไม่มีทางตกลงกันก็ให้ขายทอดตลาด ส่วนผู้ร้องจะมีกรรมสิทธิ์ในที่ดินแปลงนั้นมากน้อยเพียงใด เป็นเรื่องที่จะต้องไปว่ากล่าวกันต่อไป พิพากษายืน
นายพุฒ ผู้ร้องฎีกา ศาลฎีกาพิพากษาแก้โดยวินิจฉัยว่า ที่ดินโฉนด ๘๙๐๖ เป็นมรดก ให้โจทก์มีสิทธิได้รับร่วมกับนายดำจำเลยและนายพุฒผู้ร้องคนละ ๑ ส่วน แต่คดีนั้นนายพุฒผู้ร้องไม่ได้เป็นคู่ความ เมื่อนายพุฒผู้ร้องอ้างในชั้นบังคับคดีว่า ตนมีกรรมสิทธิ์มากกว่า ๑ ใน ๓ การบังคับคดีเพื่อให้เป็นไปตามคำพิพากษาอาจทำให้นายพุฒผู้ร้องซึ่งเป็นคนนอกคดีได้รับคามเสียหายได้ ควรจะรอการขายทอดตลาดที่ดินโฉนด ๘๙๐๖ ไว้ ให้นายพุฒผู้ร้องไปดำเนินดคีกับโจทก์ภายใน ๑ เดือนนับแต่วันได้ฟังคำพิพากษา เมื่อพ้นกำหนดแล้วไม่จัดการอย่างไรก็ให้ขายทอดตลาดได้ ได้เงินสุทธิเท่าใด แบ่งให้โจทก์ได้รับ ๑ ใน ๓
