แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การครอบครองทรัพย์สินในระหว่างคดีนั้นคู่ความฝ่ายที่ครอบครองจะยกเอาสิทธิแห่งการครอบครองมาใช้ยันกับเจ้าของหาได้ไม่
การเรียกค่าเสียหายในกรณีละเมิดแย่งทำนานั้น มีอายุความ 1 ปีฉะนั้น ค่าเสียหายในตอนที่ทำนามาก่อนนั้นย่อมเป็นอันขาดอายุความ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เดิมนางหมาป้าโจทก์มีที่ดินอยู่แปลงหนึ่งต่อมานางหมาได้ทำพินัยกรรมยกที่แปลงนี้ให้โจทก์ เมื่อนางหมาตายโจทก์ได้เข้าครอบครองที่ดินมาจนถึงปี พ.ศ. 2501 จึงไปขอโอนรับมรดก แต่จำเลยคัดค้านและเข้าแย่งการครอบครอง ทั้งได้ฟ้องโจทก์ด้วย ที่สุดศาลฎีกาพิพากษาให้ยกฟ้อง จึงขอให้ขับไล่จำเลยและบริวารและใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้ขับไล่จำเลยและบริวารออกจากที่พิพาทและห้ามเกี่ยวข้องต่อไป
โจทก์อุทธรณ์ว่า ค่าเสียหายปีสุดท้ายยังไม่ขาดอายุความ
จำเลยที่ 1 และที่ 3 อุทธรณ์ขอให้ยกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ให้จำเลยที่ 1 และที่ 3 แต่ละคน ใช้ค่าเสียหายให้โจทก์เป็นเงินคนละ 136.50 บาท และใช้ค่าเสียหายนับแต่วันฟ้องจนกว่าจะเลิกครอบครองนาพิพาทรวมทั้งดอกเบี้ย กับให้จำเลยที่ 2 ใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ 546 บาท รวมทั้งดอกเบี้ย
จำเลยที่ 1 และที่ 3 ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าศาลฎีกาได้เคยพิพากษาว่าที่พิพาทเป็นของนางหมานางหมาได้ทำพินัยกรรมยกให้โจทก์ ดังนี้ ก็ต้องฟังว่าที่พิพาทเป็นของโจทก์ เมื่อคดีเรื่องก่อนถึงที่สุดแล้ว โจทก์ย่อมมีสิทธิฟ้องคดีนี้ขอให้ขับไล่และเรียกค่าเสียหายจากจำเลยได้ จำเลยจะอ้างว่าจำเลยเข้าแย่งการครอบครองมาแต่ปี พ.ศ. 2501 เป็นเวลาเกินกว่า 1 ปี คดีขาดอายุความฟ้องร้องตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1374 ไม่ได้ เพราะการที่คู่ความฝ่ายหนึ่งครอบครองทรัพย์สินที่พิพาทในระหว่างคดีนั้น คู่ความฝ่ายที่ครอบครองจะยกเอาสิทธิแห่งการครอบครองดังกล่าวมาใช้ยันกับคู่ความอีกฝ่ายหนึ่งหาได้ไม่
ฎีกาจำเลยในเรื่องค่าเสียหายที่คัดค้านว่า โจทก์มิได้ฟ้องภายใน 1 ปี นับแต่จำเลยทำละเมิด คดีขาดอายุความแล้วนั้น ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อโจทก์ฟ้องว่าจำเลยเข้าแย่งการครอบครองทำนาพิพาทของโจทก์ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2501, 2502, 2503 และ 2504 กันปีต่อ ๆ มาโดยไม่ปรากฏวันเดือนที่จำเลยทำละเมิด ก็ต้องถือว่าจำเลยทำละเมิดตั้งแต่ต้นปี พ.ศ. 2501 ติดต่อกันมาจนถึงวันฟ้อง เมื่อโจทก์ทราบแล้วไม่ฟ้องภายใน 1 ปี คดีของโจทก์สำหรับค่าเสียหาย 3 ปีแรกจึงขาดอายุความ แต่ค่าเสียหายสำหรับปี พ.ศ. 2504 ที่โจทก์ฟ้องกับปีต่อ ๆ ไปยังไม่ขาดอายุความ
พิพากษายืน ให้ยกฎีกาจำเลยที่ 1 และที่ 3
