แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ในคดีล้มละลาย เจ้าหนี้บางรายได้ถอนคำขอรับชำระหนี้ไป สิทธิที่จะได้รับชำระหนี้จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้หมดสิ้นไป สำหรับเจ้าหนี้ที่ได้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ไว้รายที่ไม่มีข้อโต้แย้ง ลูกหนี้ได้ชำระหนี้ให้เจ้าหนี้ รับไปครบถ้วนแล้ว ส่วนรายที่ลูกหนี้ยังมีข้อโต้แย้งปฏิเสธความรับผิดอยู่ ลูกหนี้ก็ได้ทำสัญญาและจัดให้มีธนาคารมาค้ำประกันไว้ต่อศาลว่าจะใช้เงินให้เจ้าหนี้เต็มจำนวน พร้อมด้วยค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายที่ผู้ล้มละลายจะต้องรับผิดตามคำสั่งศาลชั้นต้นแล้ว กรณีถือได้ว่าหนี้สินของบุคคลล้มละลายได้ชำระเต็มจำนวนแล้ว ชอบที่ศาลจะมีคำสั่งให้ยกเลิกการล้มละลายได้
ย่อยาว
เดิมเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ในฐานะผู้ชำระบัญชีของห้างหุ้นส่วนจำกัดอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราด ตามคำสั่งศาลชั้นต้นในคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ ๑๐๒๗๘/๒๕๑๘ ได้ยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราดล้มละลาย ศาลชั้นต้นมีคำสั่งเมื่อวันที่ ๑๑ มีนาคม ๒๕๒๑ ให้พิทักษ์ทรัพย์ของห้างหุ้นส่วนจำกัดน้ำแข็งตราดเด็ดขาด ในการประชุมเจ้าหนี้ครั้งแรกที่ประชุมเจ้าหนี้ได้ลงมติให้พลตำรวจโทประสงค์ ศักดิ์สุภา และนางชุบ ชพานนท์ เป็นเจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์ ต่อมาวันที่ ๙ สิงหาคม ๒๕๒๐ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราดล้มละลาย ครั้นวันที่ ๒๖ มิถุนายน ๒๕๒๑ ศาลฎีกาสั่งให้พิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด นายเล็งเลิศใบหยก หุ้นส่วนจำพวกไม่จำกัดความรับผิดและหุ้นส่วนผู้จัดการของห้างหุ้นส่วนจำกัดอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราด นายเล็งเลิศ ใบหยกได้ยื่นขอประนอมหนี้ก่อนล้มละลาย ศาลชั้นต้นมีคำสั่งเห็นชอบด้วย เจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับเป็นไม่เห็นด้วยการประนอมหนี้และพิพากษาให้นายเล็งเลิศ ใบหยก ล้มละลาย นายเล็งเลิศ ใบหยก และเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ทราบฎีกา
ในระหว่างการพิจารณาของศาลฎีกา เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์รายงานต่อศาลตามหนังสือลงวันที่ ๑๘ กรกฎาคม ๒๕๒๓ และลงวันที่ ๗ สิงหาคม ๒๕๒๓ ว่าลูกหนี้ได้ยื่นคำร้องต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ขอนำเงินชำระหนี้ในคดีนี้ทั้งหมดและได้นำเงินมาวางศาลเพื่อชำระหนี้ให้กับเจ้าหนี้ครบถ้วนแล้ว ส่วนหนี้รายที่มีข้อโต้แย้ง ลูกหนี้ได้นำธนาคารมาเป็นผู้ค้ำประกัน ขอให้ศาลพิจารณาหลักประกันและมีคำสั่งยกเลิกการล้มละลายของห้างหุ้นส่วนอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราด และนายเล็งเลิศ ใบหยก ลูกหนี้ (จำเลย) ตามมาตรา ๑๓๕(๓)แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย
เจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์ยื่นคำแถลงคัดค้านขอให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ดำเนินการชำระบัญชีของห้างฯ ให้เสร็จสิ้นเสียก่อนที่จะมีคำสั่งให้ยกเลิกการล้มละลาย นายเล็งเลิศ ใบหยก เป็นผู้ล้มละลายทุจริต หากศาลสั่งให้ยกเลิกการล้มละลาย จะขัดต่อเจตนารมณ์ของกฎหมาย ขอให้ศาลรอการสั่งให้ยกเลิกล้มละลายไว้ก่อนจนกว่าเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จะชำระบัญชีเสร็จ
ในชั้นพิจารณา เมื่อศาลชั้นต้นสอบถาม เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์แถลงว่าหนี้รายที่ไม่มีข้อโต้แย้ง ลูกหนี้ได้นำเงินมาวางต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ และเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้จ่ายเงินให้เจ้าหนี้ซึ่งศาลสั่งอนุญาตให้รับชำระหนี้ไปเรียบร้อยแล้ว
ธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การ จำกัด แถลงว่าหนี้ที่ธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การจำกัด และธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การ จำกัด สาขาตราด ขอรับชำระหนี้ไว้นั้น บัดนี้ธนาคารทั้ง ๒ แห่งขอถอนการรับชำระหนี้ไปแล้ว
ธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การ จำกัด แถลงว่า ธนาคารยินดีที่จะค้ำประกันการชำระหนี้ของนายเล็งเลิศ ใบหยก และของห้างหุ้นส่วนอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราดจะต้องรับผิด แต่เจ้าหนี้ทั้ง ๓ รายซึ่งยังโต้แย้งในเรื่องจำนวนหนี้
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ยกเลิกการล้มละลายของห้างหุ้นส่วนจำกัดอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราด และการล้มละลายของนายเล็งเลิศ ใบหยก ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. ๒๔๘๓ มาตรา ๑๓๕(๓) ทั้งนี้โดยให้นายเล็งเลิศ ใบหยก มาทำสัญญาต่อศาลโดยมีธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การ จำกัดเป็นผู้ค้ำประกันภายใน ๗ วัน มิฉะนั้นไม่อนุญาตให้ยกเลิกการล้มละลาย
เจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
เจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เมื่อเจ้าหนี้รายธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การ จำกัดทั้ง ๒ แห่งได้ขอถอนคำขอรับชำระหนี้ไป สิทธิของธนาคารทั้ง ๒ แห่งนี้ที่จะได้รับชำระหนี้จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ทั้ง ๒ ก็หมดสิ้นไป สำหรับเจ้าหนี้ที่ยื่นคำขอรับชำระหนี้ไว้แล้วส่วนที่ยังเหลืออยู่ เมื่อลูกหนี้ได้ชำระหนี้ให้เจ้าหนี้รายที่ไม่มีข้อโต้แย้งรับไปครบถ้วนแล้วส่วนเจ้าหนี้รายที่ลูกหนี้ยังโต้แย้งปฏิเสธความรับผิดอยู่ ลูกหนี้ก็ได้ทำสัญญาและจัดให้มีธนาคารกรุงเทพพาณิชย์การ จำกัด มาค้ำประกันไว้ต่อศาลว่าจะใช้หนี้ให้เจ้าหนี้รายดังกล่าวเต็มจำนวนพร้อมด้วยค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายที่ผู้ล้มละลายจะต้องรับผิดตามคำสั่งศาลชั้นต้นแล้ว กรณีถือได้ว่าหนี้สินของบุคคลล้มละลายได้ชำระเต็มจำนวนแล้ว ชอบที่ศาลจะมีคำสั่งให้ยกเลิกการล้มละลายของห้างหุ้นส่วนจำกัดอุตสาหกรรมน้ำแข็งตราด และของนายเล็งเลิศ ใบหยก เสียได้ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย มาตรา ๑๓๕(๓)
พิพากษายืน
