แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำพิพากษาหรือคำสั่งของศาล ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 186(9) ให้มีคำวินิจฉัยของศาลในเรื่องของกลางเท่านั้นไม่มีบทบัญญัติเป็นข้อจำกัดว่าหากศาลเห็นว่ายังไม่สมควรริบของกลางจะสั่งได้แต่เพียงว่าไม่ริบของกลางอย่างเดียวอาวุธปืนและเครื่องกระสุนปืนของกลางเป็นของจำเลยและไม่ใช่ของที่มีไว้โดยผิดกฎหมาย เมื่อโจทก์ขอให้ริบ ศาลเห็นว่าไม่สมควรริบก็ย่อมมีอำนาจสั่งให้คืนจำเลยได้ถึงแม้จะสั่งแต่เพียงว่าไม่ริบของกลางก็คงมีผลว่าจะต้องคืนของกลางให้แก่จำเลยผู้เป็นเจ้าของเช่นกัน กรณีเช่นนี้หาใช่ศาลพิพากษาหรือมีคำสั่งเกินคำขอดังโจทก์ฎีกาไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยบังอาจพาอาวุธปืนลูกซองยาวเลขทะเบียน ก.ท.1862684 1 กระบอก พร้อมกระสุนปืนเบอร์ 12 จำนวน 22 นัด ของจำเลยติดตัวไปในทางสาธารณะและ หมู่บ้านโดยไม่มีเหตุอันสมควรและโดยไม่ได้รับอนุญาต ฯลฯ เจ้าพนักงานจับจำเลยได้พร้อมอาวุธปืนฯ ดังกล่าวเป็นของกลาง ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติอาวุธปืนฯ พ.ศ. 2490 มาตรา 8 ทวิ,72 ทวิ ฯลฯ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 371 และสั่งริบของกลาง
จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามฟ้อง รับสารภาพลดโทษให้กึ่งหนึ่งแล้วคงจำคุก 3 เดือน
โจทก์อุทธรณ์ขอให้ริบของกลาง
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่าให้คืนของกลางแก่จำเลย นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาพิจารณาแล้ว โจทก์ฎีกาปัญหาข้อกฎหมายความว่า เมื่อศาลอุทธรณ์เห็นว่ายังไม่สมควรริบของกลาง ก็ชอบที่จะสั่งไว้ในคำพิพากษาแต่เพียงว่าไม่ริบของกลางเท่านั้น ไม่มีอำนาจตามกฎหมายที่จะสั่งให้คืนของกลางแก่จำเลย คำสั่งของศาลอุทธรณ์ดังกล่าวเป็นการพิพากษาหรือสั่งเกินคำขอของโจทก์ ต้องห้ามตามกฎหมาย ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คำพิพากษาหรือคำสั่งของศาลนั้น ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 186(9) ให้มีคำวินิจฉัยของศาลในเรื่องของกลางเท่านั้น ไม่มีกฎหมายบัญญัติเป็นข้อจำกัดว่าหากศาลเห็นว่ายังไม่สมควรริบของกลางจะสั่งได้เพียงว่าไม่ริบของกลางอย่างเดียวคดีนี้ปรากฏตามคำฟ้องของโจทก์ว่า อาวุธปืนและเครื่องกระสุนปืนของกลางเป็นของจำเลยและไม่ใช่ของที่มีไว้โดยผิดกฎหมาย เมื่อโจทก์ขอให้ริบ แต่ศาลอุทธรณ์เห็นว่าไม่สมควรริบก็ย่อมมีอำนาจสั่งให้คืนแก่จำเลยได้ ถึงแม้จะสั่งแต่เพียงว่าไม่ริบของกลางก็คงมีผลว่า จะต้องคืนของกลางให้แก่จำเลยผู้เป็นเจ้าของเช่นกัน กรณีหาใช่ศาลอุทธรณ์พิพากษาหรือมีคำสั่งเกินคำขอดังโจทก์ฎีกาไม่
พิพากษายืน
