แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อจำเลยเป็นฝ่ายผิดสัญญา ถึงแม้โจทก์จะสืบถึงค่าเสียหายไม่ได้ ศาลก็จะยกฟ้องไม่ให้ค่าเสียหายเลยนั้นไม่ได้
โจทก์ไม่ได้นำสืบถึงค่าเสียหายเช่นที่ตามปรกติย่อมเกิดขึ้นว่าเป็นจำนวนเท่าใดแน่ ศาลจำต้องวินิจฉัยกำหนดค่าเสียหายให้ตามความคิดเห็นของวิญญูชนและตามพฤตติการณ์ปรกติ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยสัญญาขายเครื่องถ่านบันทุก หรือเครื่องทำแก๊สรถยนต์ให้โจทก์ ๒ เครื่อง วางมัดจำ ๒๐๐ บาท จำเลยผิดสัญญา ทำให้โจทก์เสียหาย เนื่องจากโจทก์ได้ติดต่อเพื่อทำสัญญากับนายบุญทศ เช่ารถยนต์โจทก์ที่ใช้เครื่องถ่าน ๒ เครื่อง ซึ่งจะซื้อมาจากจำเลยนี้ คิดค่าเช่าเป็นรายวัน คันหนึ่งวันละ ๙๐ บาท โจทก์ต้องขาดประโยชน์ที่ควรได้เป็นเงิน ๘๐๐ บาท ขอให้คืนมัดจำและใช้ค่าเสียหาย
จำเลยให้การว่า โจทก์ผิดสัญญาเองและไม่เสียหายดังฟ้อง
ศาลชั้นต้นเชื่อว่า จำเลยผิดสัญญาและโจทก์ได้เสียหายจริงพิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย ๘๐๐ บาท และคืนเงินมัดจำ ๒๐๐ บาท
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เชื่อว่าจำเลยผิดสัญญาจริง ส่วนเรื่องค่าเสียหาย โจทก์ไม่ได้นำสืบว่าฝ่ายจำเลยได้ทราบหรือควรทราบ หรือควรจะทราบเรื่องที่โจทก์ได้ตกลงให้นายบุญทศ เช่ารถยนต์ของโจทก์ซึ่งจะติดเครื่องถ่านนี้อย่างไร โจทก์จึงไม่มีสิทธิที่จะเรียกเอาค่าเสียหายเช่นนี้ได้ เพราะเป็นค่าเสียหายอันเกิดแต่พฤตติการณ์พิเศษตาม ป.ม.กฎหมายแพ่งพาณิชย์ มาตรา ๒๒๒ วรรค ๒ จีงพิพากษาแก้ว่า ฉะเพาะเรื่องค่าเสียหายนั้นให้ยกเสีย นอกนั้นคงเดิม
โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่า การผิดสัญญาเป็นเหตุให้โจทก์มีสิทธิที่จะฟ้องร้องขึ้นได้ทันที สิทธิที่จะฟ้องหาใช่เพราะเหตุที่โจทก์นำสืบว่าตนเสียหายได้ไม่ เพราะที่แท้การนำสืบเรียกค่าเสียหายเป็นข้อเท็จจริงของเรื่องที่จะพิจารณาถึงจำนวนของค่าเสียหายต่างหาก เมื่อมีการผิดสัญญา ย่อมเกิดการเสียหายแก่ฝ่ายหนึ่งแล้ว ถึงโจทก์นำสืบค่าเสียหายไม่ได้ หรือไม่สืบเลย ศาลก็ย่อมใช้ดุลย์พินิจกำหนดค่าเสียหายให้ตามความคิดเห็นของวิญญูชนทั้งหลายและตามพฤตติการณ์ปรกติ ศาลจะยกฟ้องไม่ให้ค่าเสียหายเลยนั้นไม่ได้
จำนวนค่าเสียหายที่โจทก์เรียกร้อง เนื่องจากการที่โจทก์ไม่ได้เครื่องถ่านไม่ติดรถยนต์ให้ผู้อื่นเช่านี้ ไม่ปรากฎว่าจำเลยได้คาดเห็นหรือควรจะคาดเห็นล่วงหน้า โจทก์จึงเรียกค่าเสียหายตามจำนวนนี้ไม่ได้
โจทก์ไม่ได้นำสืบถึงค่าเสียหายเช่นที่ตามปรกติย่อมเกิดขึ้นว่าเป็นจำนวนเท่าใดแน่ ศาลจำต้องวินิจฉัยตามความคิดเห็นของวิญญูชนและตามพฤตติการณ์ปรกติ เห็นว่าตามคำพะยานโจทก์จำเลยและพฤตติการณ์ปรกติ แห่งคดีนี้ควรกำหนดค่าเสียหายให้โจทก์ ๓๐๐ บาท ซึ่งฝ่ายจำเลยหาได้นำสืบให้เห็นว่าควรกำหนดต่ำกว่านี้ไม่ พิพากษาแก้ให้จำเลยใช้ค่าเสียหายให้โจทก์ ๓๐๐ บาท
