แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การรถไฟแห่งประเทศไทยจำเลยมีผู้ว่าการเป็นผู้บริหารงานและเป็นผู้บังคับบัญชาของพนักงานทุกคน ดำเนินการโดยสั่งการจากส่วนกลางไปยังส่วนภูมิภาคมิได้มีการแบ่งหน่วยงานที่ดำเนินกิจการโดยลำพังเป็นหน่วย ๆ จึงเป็นสถานประกอบกิจการเพียงหน่วยเดียวและมีคณะกรรมการลูกจ้างได้เพียงคณะเดียว พนักงานของจำเลยจึงจะแยกเลือกตั้งคณะกรรมการลูกจ้างในแต่ละเขตการเดินรถหรือแต่ละจังหวัดไม่ได้
เมื่อคำสั่งของสหภาพแรงงานจำเลยที่แต่งตั้งโจทก์กับพวกเป็นกรรมการลูกจ้างประจำจังหวัดเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย จำเลยจึงมีอำนาจลงโทษทางวินัยแก่โจทก์โดยไม่จำต้องได้รับอนุญาตจากศาลแรงงาน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นลูกจ้างของจำเลย และได้รับแต่งตั้งจากสหภาพแรงงานจำเลยให้เป็นกรรมการลูกจ้างจังหวัดนครศรีธรรมราชและกรรมการกลางของสหภาพ ฯ ต่อมาเมื่อวันที่ ๙ กรกฎาคม ๒๕๒๕ จำเลยได้มีคำสั่งลงโทษตัดเงินเดือนโจทก์ร้อยละ ๕ มีกำหนด ๒ เดือน โดยมิได้รับอนุญาตจากศาลแรงงานเสียก่อน ขอพิพากษาให้จำเลยยกเลิกคำสั่งลงโทษและคืนเงินที่หักไว้แก่โจทก์
จำเลยให้การว่า จำเลยเป็นสถานประกอบกิจการที่เป็นของนายจ้างคนเดียวกัน จึงมีคณะกรรมการลูกจ้างได้เพียงคณะเดียวทำหน้าที่เป็นตัวแทนของลูกจ้างทั้งหมด โจทก์มิได้เป็นกรรมการลูกจ้างโดยชอบด้วยกฎหมาย และโจทก์ประพฤติผิดวินัยจำเลยจึงลงโทษโจทก์โดยไม่จำต้องได้รับอนุญาตจากศาลแรงงาน ขอให้ศาลพิพากษายกฟ้อง
ศาลแรงงานกลางวินิจฉัยว่า กิจการของจำเลยเป็นสถานประกอบกิจการที่เป็นของนายจ้างคนเดียวกัน เขตการเดินรถแต่ละเขตไม่ถือเป็นหน่วยงานหรือสาขาเพราะการดำเนินงานของจำเลยถือการสั่งงานจากส่วนกลางไปยังส่วนภูมิภาค โดยแบ่งส่วนงานออกเป็นฝ่าย กอง และแผนกหรือแขวง สหภาพแรงงานการรถไฟแห่งประเทศไทยไม่มีอำนาจแต่งตั้งกรรมการลูกจ้างในแต่ละจังหวัด โจทก์จึงมิใช่กรรมการลูกจ้างโดยชอบด้วยกฎหมาย จำเลยมีอำนาจลงโทษทางวินัยแก่โจทก์ได้โดยไม่จำต้องได้รับอนุญาตจากศาลแรงงานพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานวินิจฉัยว่า การรถไฟแห่งประเทศไทยมีผู้ว่าการเป็นผู้บริหารงานและเป็นผู้บังคับบัญชาของพนักงานรถไฟทุกคน มีการดำเนินงานโดยถือการสั่งงานจากส่วนกลางไปยังส่วนภูมิภาค แบ่งส่วนงานออกเป็นฝ่าย กอง และแผนกหรือแขวงมิได้แบ่งเป็นหน่วยงานที่ดำเนินกิจการลำพังเป็นหน่วย ๆ จึงเป็นสถานประกอบกิจการเพียงหน่วยเดียว มีคณะกรรมการลูกจ้างได้เพียงคณะเดียว เขตการเดินรถของการรถไฟแห่งประเทศไทยไม่เป็นหน่วยงานหรือสาขาของการรถไฟแห่งประเทศไทยตามประกาศกรมแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการในการเลือกตั้งคณะกรรมการลูกจ้าง ข้อ ๑. พนักงานจึงไม่อาจแยกเลือกตั้งคณะกรรมการลูกจ้างในเขตการเดินรถหรือจังหวัดอื่นใดได้ คำสั่งของสหภาพแรงงานการรถไฟแห่งประเทศไทยซึ่งแต่งตั้งให้โจทก์กับพวกเป็นกรรมการลูกจ้างของจำเลยประจำจังหวัดนครศรีธรรมราช จึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย โจทก์ไม่เป็นกรรมการลูกจ้างจำเลยอาจลงโทษทางวินัยแก่โจทก์ได้โดยไม่ต้องได้รับอนุญาตจากศาลแรงงาน
พิพากษายืน
