แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1718(1) ผู้ซึ่งยังไม่บรรลุนิติภาวะจะเป็นผู้จัดการมรดกไม่ได้ เมื่อผู้คัดค้านยังไม่บรรลุนิติภาวะ แม้จะมีมารดาผู้แทนโดยชอบธรรมดำเนินการแทนตามกฎหมายศาลก็ไม่อาจตั้งผู้คัดค้านซึ่งเป็นบุคคลที่ต้องห้ามตามกฎหมายเป็นผู้จัดการมรดกได้
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า ผู้ร้องเป็นมารดาของนายบุญธง ศรีสถิตย์ผู้ตาย ขอให้ศาลมีคำสั่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายผู้คัดค้านยื่นคำร้องคัดค้านว่า ผู้คัดค้านทั้งสองเป็นบุตรที่ชอบด้วยกฎหมายของผู้ตาย ผู้ร้องไม่เหมาะสมที่จะเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย เพราะไม่ทราบทรัพย์สินและกิจการของผู้ตาย ขอให้ยกคำร้องของผู้ร้อง และมีคำสั่งตั้งผู้คัดค้านโดยนางสมศักดิ์เป็นผู้แทนโดยชอบธรรมเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้รับคำร้องคัดค้านเฉพาะส่วนที่คัดค้านการตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดก ส่วนที่ขอให้ตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกผู้คัดค้านยังเป็นผู้เยาว์จะขอให้ตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกไม่ได้ ให้ยกคำร้องเฉพาะส่วนนี้ ผู้คัดค้านอุทธรณ์ ศาลชั้นต้นไต่สวนคำร้องของผู้ร้องแล้ว มีคำสั่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย ผู้คัดค้านอุทธรณ์คำสั่งศาลชั้นต้นอีกฉบับหนึ่งศาลอุทธรณ์พิจารณาอุทธรณ์คำสั่งทั้งสองฉบับรวมกันแล้วพิพากษายืนผู้คัดค้านฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ที่ผู้คัดค้านฎีกาว่าแม้ผู้คัดค้านทั้งสองยังเป็นผู้เยาว์ก็มีนางสมศักดิ์มารดาเป็นผู้แทนโดยชอบธรรมดำเนินการแทนให้ได้จึงไม่ต้องห้ามเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายขอให้ตั้งผู้คัดค้านทั้งสองเป็นผู้จัดการมรดกนั้น เห็นว่า ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1718 บัญญัติว่า บุคคลต่อไปนี้จะเป็นผู้จัดการมรดกไม่ได้ (1) ผู้ซึ่งยังไม่บรรลุนิติภาวะ ฯลฯเมื่อปรากฏว่าขณะยื่นคำร้องคัดค้าน ผู้คัดค้านทั้งสองยังไม่บรรลุนิติภาวะ แม้จะมีนางสมศักดิ์มารดาผู้แทนโดยชอบธรรมดำเนินการแทนตามกฎหมายได้ ศาลก็ไม่อาจตั้งผู้คัดค้านทั้งสองซึ่งเป็นบุคคลที่ต้องห้ามตามกฎหมายเป็นผู้จัดการมรดกได้ ที่ผู้คัดค้านทั้งสองฎีกาอีกว่า ผู้ร้องไม่เหมาะสมที่จะเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายนั้น ปรากฏว่าผู้ร้องไม่เป็นบุคคลที่ต้องห้ามตามกฎหมายในการเป็นผู้จัดการมรดก ทั้งผู้คัดค้านทั้งสองก็ไม่สืบพยานให้เห็นเป็นอย่างอื่น ดังนั้นในชั้นนี้ผู้ร้องจึงสมควรเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว ฎีกาของผู้คัดค้านทั้งสองฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน
