แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ทำสัญญาจ้างจำเลยทำเฟอร์นิเจอร์ ต่อมาเกิดเพลิงไหม้โรงงานของจำเลย จำเลยจึงมีหนังสือถึงโจทก์ขอทำเฟอร์นิเจอร์เพียงบางรายการและขอต่ออายุสัญญาออกไป โจทก์เรียกจำเลยและผู้รับจ้างรายอื่นมาประชุมแล้วตกลงให้จำเลยทำงานตามที่ขอและให้ผู้รับจ้างรายอื่นทำงานส่วนที่จำเลยขอไม่ทำ เมื่อจำเลยทำงานเสร็จโจทก์ก็ยอมรับมอบแต่โดยดี พฤติการณ์ดังกล่าวนี้ถือได้ว่าโจทก์ จำเลย ตกลงเลิกสัญญาฉบับเดิมแล้ว
ค่าจ้างทนายความให้ฟ้องจำเลยซึ่งเป็นผู้ผิดสัญญา มิใช่ค่าเสียหายอันเกิดขึ้นจากผลที่จำเลยปฏิบัติผิดสัญญาว่าจ้างระหว่างโจทก์จำเลยโดยตรงแต่ประการใด โจทก์จึงไม่มีสิทธิเรียกร้องเอาจากจำเลยได้
จำเลยรับจ้างทำเฟอร์นิเจอร์ให้โจทก์ซึ่งเป็นผู้ได้รับการส่งเสริมการลงทุน จำเลยจึงไม่ต้องชำระภาษีการค้าในส่วนนี้ให้แก่ทางราชการ แต่ต้องใช้ให้แก่โจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ว่าจ้างจำเลยทำเฟอร์นิเจอร์ จำเลยรับค่าจ้างล่วงหน้าไปแล้วทำเฟอร์นิเจอร์ให้โจทก์ไม่ครบตามสัญญาและส่งมอบล่าช้า ขอให้บังคับจำเลยคืนเงินค่าจ้างที่รับไปเกินผลงาน ชำระค่าปรับตามสัญญาและค่าจ้างทนายความให้ฟ้องคดีนี้แก่โจทก์
จำเลยให้การและฟ้องแย้งว่า จำเลยชำระหนี้ตามสัญญาครบถ้วนแล้วค่าจ้างทนายความมิใช่ค่าเสียหายโดยตรงและเป็นค่าเสียหายไกลเกินกว่าเหตุจะเรียกร้องเอาจากจำเลยไม่ได้ โจทก์ยังจ่ายค่าจ้างให้จำเลยไม่ครบถ้วนจึงเป็นฝ่ายผิดสัญญา ขอให้บังคับโจทก์ชำระค่าจ้างที่โจทก์ยังค้างชำระแก่จำเลย
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องโจทก์ ให้โจทก์ใช้เงินจำนวน ๑,๓๙๙,๙๑๕.๐๙ บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยแก่จำเลย
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า ให้โจทก์ใช้เงินจำนวน ๔๒๕,๔๙๕.๑๔ บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ยแก่จำเลย
โจทก์และจำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่าจำเลยเป็นฝ่ายผิดสัญญาและวินิจฉัยว่า ปัญหาว่าจำเลยจะต้องชำระเบี้ยปรับให้โจทก์ตามสัญญาว่าจ้างเอกสารหมาย จ.๓ จ.๔ และ จ.๑๒ หรือไม่ เห็นว่าข้อเท็จจริงฟังได้ว่า หลังจากเกิดเหตุเพลิงไหม้โรงงานผลิตเฟอร์นิเจอร์ของจำเลยแล้ว จำเลยได้มีหนังสือถึงโจทก์ว่าจำเลยขอให้โจทก์นำเฟอร์นิเจอร์ที่จำเลยจะต้องทำตามสัญญาเอกสารหมาย จ.๓ และจ.๔ จำนวน ๙ รายการ ไปให้ผู้อื่นทำต่อไป จำเลยขอทำเพียง ๖ รายการพร้อมทั้งขอต่ออายุสัญญาดังกล่าวไปถึงวันที่ ๗ สิงหาคม ๒๕๒๐ และขอยกเลิกสัญญาว่าจ้างเอกสารหมาย จ.๑๒ ต่อมาโจทก์เรียกประชุมบริษัทที่ทำเฟอร์นิเจอร์ให้โจทก์ได้แก่ จำเลยบริษัท ส.และห้าง ท. ที่ประชุมตกลงให้จำเลยทำเฟอร์นิเจอร์ ๖ รายการตามขอ ส่วนอีก ๙ รายการได้แบ่งไปให้ บริษัท ส.และห้าง ท. จัดทำ วันที่ ๑๒ ตุลาคม ๒๕๒๐ จำเลยส่งมอบเฟอร์นิเจอร์ ๖ รายการนั้นแก่โจทก์ โจทก์ก็ยอมรับโดยดี พฤติการณ์ต่าง ๆ ของโจทก์จำเลยดังกล่าวมานี้ ถือได้โดยปริยายว่าโจทก์และจำเลยตกลงเลิกสัญญาว่าจ้างเอกสารหมาย จ.๓ จ.๔ และ จ.๑๒ แล้ว ดังนั้นจำเลยจึงไม่ต้องชำระเบี้ยปรับให้แก่โจทก์
ปัญหาว่าจำเลยจะต้องชดใช้ค่าจ้างทนายความ ๘๐,๐๐๐ บาทตามที่โจทก์ต้องเสียไปเนื่องจากฟ้องร้องจำเลยเป็นคดีนี้หรือไม่นั้น เห็นว่าค่าจ้างทนายความจำนวนนี้โจทก์ต้องเสียไปเพราะเหตุที่โจทก์ได้จ้างทนายความให้ดำเนินการฟ้องคดีนี้ต่อจำเลย มิใช่ค่าเสียหายอันเกิดขึ้นแก่โจทก์จากผลที่จำเลยปฏิบัติผิดสัญญาว่าจ้างโดยตรงแต่ประการใด โจทก์จึงไม่มีสิทธิเรียกร้องเอาเงินจำนวนนี้จากจำเลยได้
ปัญหาที่จำเลยฎีกาว่า โจทก์ไม่มีสิทธิหักเงินค่าภาษีการค้าจำนวน ๓๐,๕๘๗.๙๖ บาทนั้น เห็นว่าโจทก์ได้รับการส่งเสริมการลงทุนในกิจการอุตสาหกรรมประเภทโรงแรมซึ่งความมุ่งหมายให้โจทก์ไม่ต้องชำระค่าภาษีการค้า หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งว่าให้โจทก์มีสิทธิได้รับเงินค่าภาษีการค้าที่จำเลยต้องชำระให้แก่ทางราชการเป็นอันไม่ต้องชำระและ เมื่อจำเลยนำสืบไม่ได้ว่าในการคิดค่าทำเฟอร์นิเจอร์นั้น จำเลยได้คำนวณหักภาษีการค้าดังกล่าวไว้แล้ว ฉะนั้นจำเลยต้องคืนเงินภาษีการค้าจำนวน ๓๐,๕๘๗.๙๖ บาท ที่ได้รับยกเว้นให้แก่โจทก์
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยใช้เงินจำนวน ๕๙๖,๔๙๙.๘๖ บาทพร้อมดอกเบี้ยแก่โจทก์