แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องหย่าจำเลยต่อสู้ว่าไม่ได้เป็นสามีภรรยากันมิได้ปฏิเสธหรือต่อสู้ในเรื่องเหตุหย่าดังนี้ เหตุหย่าย่อมไม่เป็นประเด็นในคดี โจทก์จึงไม่ต้องนำสืบ
ในเรื่องฟ้องหย่า จำเลยอาจต่อสู้ได้ว่า ไม่ใช่เป็นสามีภรรยากัน แม้เป็นสามีภรรยากันก็ไม่มีเหตุหย่า
ศาลชั้นต้นยกฟ้องโดยอ้างว่าโจทก์สืบถึงเหตุหย่าไม่ได้ โจทก์อุทธรณ์ว่าเหตุหย่าจำเลยไม่ได้ต่อสู้ ไม่เป็นประเด็นในคดี ศาลอุทธรณ์ไม่วินิจฉัยข้ออุทธรณ์ฉะเพาะข้อเท็จจริงดังศาลเดิมดังนี้ ไม่ชอบด้วยวิธีพิจารณาศาลอุทธรณ์จะต้องวินิจฉัยข้ออุทธรณ์ข้อนี้ ๆ ของโจทก์
คดีที่ศาลฎีกาย้อนสำนวนไปให้ศาลชั้นต้นพิจารณาพิพากษาใหม่ ศาลฎีกาสั่งให้ศาลชั้นต้นพิจารณาสั่งในเรื่องค่าธรรมเนียมในชั้นนี้ด้วย และถ้าหากมีการอุทธรณ์ฎีกาต่อไป ก็ยกเว้นค่าธรรมเนียมให้ตาม ม.151 วรรคท้าย.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอหย่าและแบ่งทรัพย์ จำเลยต่อสู้ว่าไม่ได้เป็นสามีภรรยากับโจทก์และทรัพย์ที่ขอแบ่งไปเป็นทรัพย์ของมารดาจำเลย
ศาลจังหวัดชลบุรีฟังว่าโจทก์จำเลยป็นสามีภรรยากัน แต่โจทก์สืบถึงเหตุหย่าไม่ได้ ให้ยกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์อุทธรณ์ว่าข้อที่เกี่ยวกับเหตุหย่าไม่เป็นประเด็นในคดี เพราะจำเลยไม่ได้ให้การต่อสู้ ศาลชั้นต้นยกประเด็นเหตุหย่าชั้นยกฟ้องจึงไม่ชอบ แต่ศาลอุทธรณ์ไม่กล่าวถึงความข้อนตี้ เป็นแต่วินิจฉัยข้อเท็จจริงว่าโจทก์สืบถึงเหตุหย่าไม่ได้ตามฟ้อง ศาลฎีกาเห็นว่าเมื่อโจทก์ไม่อุทธรณ์ไว้ และเป็นปัญหาในคดีก็ชอบที่ศาลอุทธรณ์จะวินิจฉัยให้ ที่ไม่พูดเสียเลยจึงไม่ชอบด้วยวิธีพิจารณาความแพ่ง ม.๑๔๑ (๕) ประกอบด้วย ม.๑๔๒ วรรคแรกและ ม.๒๔๖
ฟ้องของโจทก์ว่าโจทก์เป็นภรรยาจำเลยขอหย่าและแบ่งทรัพย์ จำเลยต่อสู้ว่าโจทก์มิใช่ภรรยา มิได้ต่อสู้ว่าโจทก์ไม่มีเหตุหย่า จะว่าจำเลยปฏิเสธการเป็นภรรยาแล้ว ก็ถือว่าปฏิเสธการหย่าด้วยในตัวไม่ได้ เพราะถ้าปรากฎว่าเป็นภรรยาแล้ว ก็จะต้องดูต่อไปว่ามีเหตุหย่างหรือไม่ ซึ่งจำเลยอาจจตอ่สู้ได้ว่าแม้โจทก์เป็นภรรยาก็ไม่มีเหตุหย่า ในทางแพ่งกฎหมายยอมให้จำเลยต่อสู้ได้หลายแง่หลายมุม ข้อที่จำเลยไม่ปฏิเสธหรือต่อสู้ไว้ย่อมไม่เป็นประเด็นในคดี ซึ่งโจทก์ไม่จำต้องนำสืบ จึงย้อนสำนวนไปให้ศาลชั้นต้นตัดสินใหม่ว่าตามคำพรรณาฟ้องพลเป็นเหตุหย่าหรืไม่แล้ววินิจฉัยในเรื่องทรัพย์ต่อไป ค่าธรรมเนียมทั้ง ๓ ศาลให้ศาลชั้นต้นพิจารณาสั่งใหม่เวลาพิพากษาใหม่โดยคำนึงไว้ว่าที่แล้วมาโจทก์เป็นฝ่ายชนะ หากมีการอุทธรณ์ฎีกาต่อไป ก็ยกเว้นค่าธรรมเนียมให้ตาม ม.๑๕๑ วรรคท้าย
