แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
++ เรื่อง ภาระจำยอม
++ โปรดดูย่อจากหนังสือคำพิพากษาศาลฎีกา สำนักงานศาลยุติธรรม
++ เล่มที่ 8 หน้า 60 ++
++ ขอดูชุดพิเศษโปรดติดต่อห้องบริการเอกสารสำเนาคำพิพากษา (ห้องสมุด) ชั้น 4, 5 ++
ย่อยาว
เรื่อง ภาระจำยอม
โจทก์ ฎีกาคัดค้าน คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ลงวันที่ ๑๗ เดือน กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๔๑
ศาลฎีกา รับวันที่ ๑๑ เดือน พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๑
โจทก์ฟ้องและแก้ไขคำฟ้องว่า จำเลยจดทะเบียนต่อเจ้าพนักงานที่ดินยอมให้ที่ดินโฉนดเลขที่ ๖๘๘๔ แขวงคลองเตยเขตพระโขนง กรุงเทพมหานคร ของจำเลยบางส่วนอยู่ในบังคับภาระจำยอมแก่ที่ดินโฉนดเลขที่ ๗๒๐๗ แขวงคลองเตย เขตพระโขนง กรุงเทพมหานครของโจทก์ โดยยอมให้ใช้เป็นทางเดินผ่านบางส่วน ด้านหน้าติดถนนสุขุมวิท ๒๖กว้าง ๖ เมตร ด้านหลังกว้าง ๕.๒๐ เมตร และยาวตลอดแนว ๓๖.๖๐เมตร ต่อมาประมาณกลางปี ๒๕๓๒ จำเลยและบริวารได้ติดตั้งป้ายโฆษณาใกล้ทางเข้าออก ปลูกต้นไม้ตามแนวความยาวของทางภาระจำยอม นำรถยนต์ รถจักรยานยนต์ และยานพาหนะจอดกีดขวางบนทางภาระจำยอมเป็นประจำ เป็นเหตุให้ประโยชน์แห่งภาระจำยอมลดไปหรือเสื่อมความสะดวกขอให้บังคับจำเลยและบริวารรื้อถอนต้นไม้ ป้ายโฆษณา และนำรถยนต์รถจักรยานยนต์ ยานพาหนะต่าง ๆ ที่กีดขวางอยู่บนทางภาระจำยอมออกไปให้พ้นจากทางภาระจำยอม พร้อมทั้งจัดทำทางภาระจำยอมในบริเวณที่รื้อถอนให้อยู่ในสภาพเรียบร้อยใช้ประโยชน์ได้ หากจำเลยไม่ปฏิบัติตามให้โจทก์เป็นผู้ดำเนินการดังกล่าวเอง โดยจำเลยเป็นผู้เสียค่าใช้จ่าย และห้ามมิให้จำเลยและบริวารกระทำการใด ๆ ที่เป็นการกีดขวางหรือก่อภาระเพิ่มขึ้นบนทางภาระจำยอมอันเป็นเหตุให้ประโยชน์แห่งภาระจำยอมลดไปหรือเสื่อมความสะดวกอีกต่อไป
จำเลยให้การและแก้ไขคำให้การว่า การจดทะเบียนภาระจำยอมมิได้ห้ามจำเลยติดตั้งป้ายโฆษณา ปลูกต้นไม้ หรือนำรถยนต์ รถจักรยานยนต์เข้ามาจอด ป้ายโฆษณาและต้นไม้มิได้ติดตั้งและปลูกอยู่บนทางภาระจำยอมจำเลยและบริวารนำรถยนต์และรถจักรยานยนต์เข้าไปจอดอยู่ใต้ชายคาอาคารในพื้นที่ของจำเลยซึ่งไม่กีดขวางทางภาระจำยอม การกระทำของจำเลยมิได้ทำให้ประโยชน์แห่งภาระจำยอมลดไปหรือเสื่อมความสะดวกขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษายกฟ้อง ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว ทางพิจารณาโจทก์นำสืบว่า เมื่อวันที่ ๑๐ มีนาคม ๒๕๓๐ จำเลยจดทะเบียนต่อเจ้าพนักงานที่ดินยอมให้ที่ดินโฉนดเลขที่ ๖๘๘๔ แขวงคลองเตย เขตพระโขนงกรุงเทพมหานคร บางส่วนตกอยู่ในบังคับภาระจำยอมแก่ที่ดินโฉนดเลขที่ ๗๒๐๗ แขวงคลองเตย เขตพระโขนง กรุงเทพมหานคร ของโจทก์โดยยอมให้ใช้เป็นทางเดินผ่านบางส่วน ด้านหน้าติดถนนสุขุมวิท ๒๖ กว้าง๖ เมตร ด้านหลังกว้าง ๕.๒๐ เมตร มีความยาวตลอดแนว ๓๖.๖๐ เมตรปรากฏตามสำเนาโฉนดที่ดิน สำเนาบันทึกถ้อยคำข้อตกลงภาระจำยอมเรื่องทางเดินบางส่วน และสำเนาแผนที่ทางภาระจำยอมเอกสารหมายจ.๑ ถึง จ.๔ ตามลำดับ ที่ดินของโจทก์บริเวณด้านหน้าที่ติดถนนสุขุมวิท ๒๖โจทก์ปลูกสร้างอาคารสำนักงานทันตแพทย์สูง ๓ ชั้น ส่วนด้านหลังปลูกอาคารที่พักอาศัยสูง ๓ ชั้น ที่ดินระหว่างอาคารดังกล่าวใช้เป็นที่จอดรถหลังจดทะเบียนโจทก์และบริวารซึ่งอาศัยอยู่ในที่ดินของโจทก์ดังกล่าวได้ใช้ประโยชน์บนทางภาระจำยอมเป็นประจำ โดยใช้เป็นทางเดินและยานพาหนะผ่านเข้าออกสู่ถนนสุขุมวิท ๒๖ แต่ละวันจะมีลูกค้าของโจทก์ขับรถยนต์ผ่านทางภาระจำยอมประมาณ ๓๐ คัน ต่อมาประมาณกลางปี๒๕๓๒ จำเลยทำการก่อสร้างติดตั้งป้ายโฆษณาบนทางภาระจำยอมใกล้ทางเข้าออก และปลูกต้นอโศกอินเดียตามแนวความยาวของทางภาระจำยอมซึ่งอยู่ติดกับที่ดินโจทก์เป็นแนวยาวประมาณ ๑๓ เมตร มีความกว้างตลอดแนวประมาณ ๔๐ เซนติเมตร ตามภาพถ่ายหมาย จ.๕ นอกจากนี้จำเลยและบริวารยังนำรถยนต์ รถจักรยานยนต์ และยานพาหนะเข้ามาจอดกีดขวางบนทางภาระจำยอมตามภาพถ่ายหมาย จ.๖ และ จ.๗ต้นไม้ที่จำเลยปลูกแผ่กิ่งก้านสาขาเข้ามาในทางภาระจำยอมประมาณ๑ เมตร ทำให้ทางภาระจำยอมเหลือความกว้างประมาณ ๔ เมตรโจทก์มีหนังสือบอกกล่าวให้จำเลยรื้อถอนต้นไม้และป้ายโฆษณา รวมทั้งย้ายรถยนต์และยานพาหนะต่าง ๆ ที่กีดขวางออกไป จำเลยรับหนังสือแล้วเพิกเฉย
จำเลยนำสืบว่า โจทก์ใช้ทางภาระจำยอมได้สะดวก ต้นไม้และป้ายโฆษณาไม่ได้ปลูกหรือติดตั้งอยู่บนทางภาระจำยอม พนักงานของจำเลยดูแลตัดแต่งกิ่งไม้มิให้เข้าไปรบกวนทางภาระจำยอม รถยนต์ที่จอดซ้อนกันบนทางภาระจำยอมจะจอดเพียงชั่วคราวเพื่อติดต่อธุรกิจหรือส่งสินค้าให้แก่จำเลย และจำเลยจัดให้มียามรักษาการณ์ดูแลความเป็นระเบียบในการจอดรถมิให้กีดขวางทางภาระจำยอม
พิเคราะห์แล้วข้อเท็จจริงฟังเป็นยุติว่า จำเลยจดทะเบียนต่อเจ้าพนักงานที่ดินยอมให้ที่ดินโฉนดเลขที่ ๖๘๘๔ แขวงคลองเตย เขตพระโขนงกรุงเทพมหานคร ของจำเลยบางส่วนอยู่ในบังคับทางภาระจำยอมแก่ที่ดินโฉนดเลขที่ ๗๒๐๗ แขวงคลองเตย เขตพระโขนง กรุงเทพมหานครของโจทก์ โดยให้ใช้เป็นทางเดินผ่านบางส่วน ด้านหน้าติดถนนสุขุมวิท ๒๖กว้าง ๖ เมตร ด้านหลังกว้าง ๕.๒๐ เมตร มีความยาวตลอดแนว๓๖.๖๐ เมตร โจทก์ใช้ทางภาระจำยอมดังกล่าวเป็นทางเดินและยานพาหนะแล่นผ่านเข้าออกที่ดินของโจทก์สู่ถนนสุขุมวิท ๒๖ เรื่อยมา ต่อมาจำเลยได้ติดตั้งป้ายโฆษณาใกล้กับทางเข้าออก ปลูกต้นอโศกอินเดียตามแนวยาวของทางภาระจำยอมเป็นแนวยาวประมาณ ๑๓ เมตร และมีรถยนต์ของผู้ที่มาติดต่อธุรกิจกับจำเลยจอดบนทางภาระจำยอม คดีมีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์เพียงประการเดียวว่า จำเลยกระทำการเป็นเหตุให้ประโยชน์แห่งภาระจำยอมลดไปหรือเสื่อมความสะดวกหรือไม่ การที่จำเลยได้ติดตั้งป้ายโฆษณาใกล้บริเวณทางเข้าออก และปลูกต้นอโศกอินเดียตามแนวความยาวของทางภาระจำยอมยาวประมาณ ๑๓ เมตร ตามภาพถ่ายหมาย จ.๕ ถึง จ.๗ นั้น เห็นว่า ต้นอโศกอินเดียมีกิ่งและใบเข้ามาบนทางภาระจำยอมบ้าง แต่ต้นอโศกอินเดียนี้เป็นต้นไม้ที่ขึ้นสูงในแนวตรงมีกิ่งและใบลู่ลงตามลำต้น แม้จะมีบางส่วนล้ำเข้ามาในทางภาระจำยอมบ้างก็ไม่เป็นที่กีดขวางทางเข้าออกแต่อย่างใด ส่วนป้ายโฆษณานั้นปรากฏว่าจำเลยได้ติดตั้งขนานกับทางภาระจำยอม อีกทั้งอยู่ในแนวใกล้เคียงกับป้ายโฆษณาของโจทก์ แต่อยู่ในระดับที่สูงกว่า ไม่กีดขวางรถยนต์ที่แล่นเข้าหรือออกจากทางภาระจำยอม การติดตั้งป้ายโฆษณาและปลูกต้นไม้ดังกล่าวจึงไม่เป็นการทำให้ประโยชน์ในการใช้ทางภาระจำยอมของโจทก์ลดลงไปหรือเสื่อมความสะดวกดังที่โจทก์ฎีกาแต่อย่างใด ส่วนที่โจทก์ฎีกาว่า จำเลยและบริวารนำรถยนต์ รถจักรยานยนต์ และยานพาหนะเข้ามาจอดกีดขวางบนทางภาระจำยอม ทำให้รถเข้าออกได้ทีละคันนั้นเห็นว่า ตามภาพถ่ายหมาย จ.๗ มีรถยนต์จอดอยู่ใต้ชายคาอาคารของจำเลยซึ่งอาจล้ำเข้ามาบนทางภาระจำยอมบ้าง แต่รถยนต์ก็ยังสามารถแล่นเข้าออกสวนทางกันได้ นอกจากนั้นยังปรากฏว่าจำเลยยังจัดให้มียามรักษาการณ์เพื่อดูแลการจอดรถยนต์บนทางภาระจำยอมมิให้กีดขวางหรือเป็นอุปสรรคในการเข้าออกของรถยนต์ โจทก์สามารถขับรถยนต์แล่นเข้าออกบนทางภาระจำยอมได้ตามปกติ และเมื่อพิจารณาถึงสิทธิของจำเลยที่จะใช้ทางภาระจำยอมในฐานะเจ้าของกรรมสิทธิ์แล้ว การกระทำของจำเลยไม่ทำให้ประโยชน์แห่งภาระจำยอมลดหรือเสื่อมความสะดวกตามที่โจทก์ฎีกาแต่อย่างใด ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษามานั้นชอบแล้วฎีกาของโจทก์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นฎีกาให้เป็นพับ.
