แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การซื้อขายที่ดินมือเปล่า เมื่อผู้ขายได้สละสิทธิครอบครองโดยมอบที่ดินให้ผู้ซื้อเข้าครอบครองแล้ว ผู้ซื้อก็ได้สิทธิครอบครองทันที
เมื่อผู้ซื้อได้สิทธิครอบครองในที่มือเปล่าแล้ว ข้อที่ผู้ซื้อเรียกให้ทายาทผู้ขายปฏิบัติตามสัญญาซื้อขายเมื่อเกินกำหนด 1 ปี นับแต่วันผู้ขายตาย คดีขาดอายุความแล้วก็ตาม ก็ไม่ทำให้ผลของคดีเปลี่ยนแปลงไป
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า นายยุ่นบิดาจำเลยได้ขายที่ดินไม่มีโฉนดให้โจทก์และรับเงินไปหมดแล้ว ทั้งได้มอบที่ดินให้โจทก์ครอบครองตลอดมา แต่ยังมิได้แก้ทะเบียนนายยุ่นก็ตาม โจทก์ขอให้จำเลยซึ่งเป็นทายาทไปจัดการโอนให้ จำเลยไม่ยอม จึงขอให้ศาลบังคับ
จำเลยที่ ๑ ให้การปฏิเสธ จำเลยที่ ๒ ให้การรับ ไม่ขอต่อสู้
ศาลชั้นต้นเชื่อว่า นายยุ่นผู้ตายได้ขายที่พิพาทให้โจทก์จริง พิพากษาให้จำเลยจัดการโอนขายที่พิพาทให้โจทก์
จำเลยที่ ๑ และนายวิเชียรจำเลยร่วมอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยที่ ๑ และนายวิเชียรจำเลยร่วมฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า นายยุ่นได้ขายที่ดินมือเปล่าให้โจทก์เป็นเงิน ๓,๐๐๐ บาท ได้รับเงินไปจากโจทก์หมดแล้ว ทั้งได้มอบที่ดินพิพาทให้โจทก์เข้าครอบครองตั้งแต่วันซื้อขาย จึงมีประเด็นที่จะต้องวินิจฉัยว่าโจทก์ได้ครอบครองที่พิพาทมานานเท่าไรแล้ว และจะได้สิทธิครอบครองแล้วหรือยัง เมื่อศาลล่างทั้งสองฟังว่าโจทก์ได้ปลูกเรือนและครอบครองที่พิพาทมาเกิน ๑ ปีแล้ว ทั้งนายยุ่นก็ได้สละสิทธิครอบครองที่พิพาทให้โจทก์แล้ว โจทก์จึงได้สิทธิครอบครอง การซื้อขายรายนี้จะเป็นโมฆะหรือไม่ ไม่เป็นเหตุให้โจทก์เสียสิทธิครอบครองในที่พิพาท
แม้ข้อที่โจทก์เรียกร้องให้จำเลยซึ่งเป็นทายาทนายยุ่นปฏิบัติตามสัญญาซื้อขายที่นายยุ่นทำไว้จะเป็นคดีมรดก ซึ่งโจทก์ต้องฟ้องจำเลยภายในกำหนด ๑ ปี นับแต่วันนายยุ่นตาย เมื่อโจทก์มาฟ้องเกินกำหนด ๑ ปี คดีของโจทก์ขาดอายุความแล้วก็ตาม แต่เมื่อโจทก์ได้สิทธิครอบครองในที่พิพาทแล้ว ก็ย่อมไม่ทำให้ผลของคดีเปลี่ยนแปลงไปแต่อย่างใด ศาลล่างทั้งสองพิพากษาต้องกันให้โจทก์ชนะคดีชอบแล้ว
พิพากษายืน ให้ยกฎีกาจำเลย
