แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
บุตรเขยจำเลยก่อเหตุวิวาททำร้ายบุตรชายผู้ตายโดยใช้มีดพร้าฟัน ผู้ตายเข้าแย่งมีดพร้าไว้ได้ แล้วใช้มีดพร้านั้นฟันบุตรเขยจำเลย จำเลยซึ่งเป็นพ่อตาเอาปืนมานั่งคอยดูอยู่ เห็นบุตรเขยถือมีดพร้ามาดักฟันบุตรชายผู้ตายก็ไม่ห้ามปราม กลับเข้าไปเอาปืนยิงผู้ตายในระยะห่าง 1 ศอกเศษ ดังนี้ พฤติการณ์ของจำเลยจึงเป็นฝ่ายเข้าช่วยเหลือบุตรเขยตน ทั้งการกระทำของผู้ตายก็เป็นการกระทำเพื่อป้องกันบุตรชายของตนด้วย จำเลยจึงจะยกขึ้นอ้างว่าการกระทำของจำเลยเป็นการกระทำเพื่อป้องกันภยันตรายให้แก่บุตรเขยหาได้ไม่
ย่อยาว
สำนวนแรกโจทก์ฟ้องว่า จำเลยบังอาจใช้อาวุธปืนยิงและใช้มีดพร้าฟันทำร้ายนายบุญชวนผู้เสียหายโดยเจตนาฆ่า แต่การกระทำไม่บรรลุผล เพราะกระสุนปืนและมีดพร้าไม่ถูกนายบุญชวน ขอให้ลงโทษตามมาตรา ๒๘๘, ๘๐
นายประเสริฐจำเลยให้การปฏิเสธ
สำนวนหลังโจทก์ฟ้องว่า นายคงหรือบุญมาจำเลยได้ใช้อาวุธปืนยิงนายเข้มตายโดยเจตนา ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๘
นายคงหรือบุญมาจำเลยให้การรับสารภาพ แต่ต่อมาขอถอนคำให้การและให้การใหม่ว่าทำไปเพราะเหตุจำเป็นเพื่อป้องกันอันตรายให้นายประเสริฐบุตรเขย ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นรวมพิจารณาแล้วพิพากษาว่า นายประเสริฐจำเลยมีความผิดฐานพยายามฆ่าผู้อื่นตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๘, ๘๐จำคุก ๑๐ ปี ส่วนนายคงหรือบุญมาจำเลยมีความผิด ฐานฆ่าผู้อื่นตายโดยเจตนาตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๘๘ จำคุก ๑๕ ปี แต่ให้การเป็นประโยชน์แก่การพิจารณา จึงลดโทษให้ ๑ ใน ๓ จำคุก ๑๐ ปี
จำเลยทั้งสองสำนวนอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า นายประเสริฐจำเลยมีความผิดฐานพยายามทำร้ายร่างกายเท่านั้น ส่วนนายคงหรือบุญมาจำเลยใช้ปืนยิงนายเข้มผู้ตาย ขณะนายเข้มใช้พร้าฟันศีรษะนายประเสริฐ เป็นการป้องกันภยันตรายให้แก่นายประเสริฐ อันเป็นภยันตรายที่ใกล้จะถึงและพอสมควรแก่เหตุ ไม่มีผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๖๘ พิพากษาแก้ว่านายประเสริฐผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๙๕ ประกอบด้วยมาตรา ๘๐ จำคุก ๒ เดือน ยกฟ้องโจทก์เฉพาะนายคงหรือบุญมา
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า นายประเสริฐมีความผิดฐานพยายามทำร้ายร่างกายตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒๙๕ ประกอบด้วยมาตรา ๘๐ แต่นายประเสริฐเป็นผู้ก่อเรื่องให้เกิดวิวาททำร้ายกันขึ้นตั้งแต่ต้นตลอดมาจนถึงได้ใช้พร้าวิ่งไปดักฟันนายบุญชวนบุตรผู้ตาย ที่ศาลอุทธรณ์ลงโทษจำคุกนายประเสริฐเพียง ๒ เดือนไม่เห็นด้วย
ส่วนนายคงหรือบุญมาจำเลยนั้น เห็นว่านายประเสริฐบุตรเขยนายคงหรือบุญมาก่อเหตุวิวาททำร้ายนายบุญชวนบุตรชายนายเข้มผู้ตายโดยใช้มีดพร้าฟัน ผู้ตายเข้าแย่งมีดพร้าไว้ได้ แล้วใช้มีดพร้านั้นฟันนายประเสริฐ นายคงหรือบุญมาจำเลยซึ่งเอาปืนมานั่งคอยดูอยู่เห็นนายประเสริฐบุตรเขยถือมีดพร้ามาดักฟันนายบุญชวนบุตรชายผู้ตายก็ไม่ห้ามปราม กลับเข้าไปเอาปืนยิงผู้ตายในระยะห่าง ๑ศอกเศษ ดังนี้ พฤติการณ์ของนายคงหรือบุญมาจำเลยจึงดูเป็นฝ่ายเข้าช่วยเหลือนายประเสริฐบุตรเขยตน หาอาจยกเหตุขึ้นอ้างว่าเป็นการกระทำเพื่อป้องกันภยันตรายให้แก่นายประเสริฐได้ไม่ทั้งการกระทำของนายเข้มผู้ตายก็เป็นการกระทำเพื่อป้องกันนายบุญชวนบุตรของตน
พิพากษาแก้คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ให้จำคุกนายประเสริฐ ๑ ปีนอกจากที่แก้นี้ให้บังคับคดีตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
