แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาต่างตอบแทนเป็นสัญญาที่ก่อให้เกิดเพียงบุคคลสิทธิ มีผลผูกพันเฉพาะคู่กรณีเท่านั้น คือผู้ที่เป็นคู่สัญญาเดิมกับจำเลย จะไปผูกพันโจทก์ซึ่งเป็นผู้รับโอนและมิได้ยินยอมปฏิบัติตามข้อตกลงนั้นด้วยหาได้ไม่ และเมื่อเจ้าของเดิมตกลงยอมให้จำเลยเช่าต่อไปอีก 5 ปีด้วยวาจา จำเลยก็จะอ้างประโยชน์ตามมาตรา 569 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ไม่ได้ โจทก์เป็นเจ้าของบ้านพิพาทย่อมฟ้องขับไล่จำเลยได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ซื้อที่ดินและโรงเรือนพิพาทมาจาก ส. และจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่แล้ว จำเลยเป็นผู้ครอบครองที่ดินและโรงเรือนพิพาทอยู่ก่อนแต่ครั้งยังเป็นของ ส. โดยไม่มีเอกสารสัญญาใด ๆ ขอให้บังคับจำเลยและบริวารออกไปจากที่ดินและโรงเรือนพิพาท และให้ชดใช้ค่าเสียหาย
จำเลยให้การว่า จำเลยและมารดาได้เช่าบ้านพิพาทจาก ส. และ พ.เจ้าของเดิมมา 18 ปีแล้ว ค่าเช่าครั้งหลังเดือนละ 500 บาท ต่อมาบ้านพิพาทชำรุดทรุดโทรมมาก เจ้าของเดิมให้จำเลยซ่อมให้มีสภาพดีขึ้นโดยยอมให้เช่าต่อไปอีก 5 ปี จำเลยจัดการซ่อมบ้านเช่าถมดินพื้นบ้านสูงขึ้นอีก 80 เซนติเมตร ลาดซีเมนต์ทั้งหมดซ่อมหลังคากันสาด ฝาห้อง ห้องน้ำ ห้องส้วม สร้างท่อระบายน้ำ รวมเป็นเงิน 20,000 บาทเศษ จำเลยมีสิทธิเช่าบ้านต่อไปอีก 5 ปี ตามข้อตกลงซึ่งเป็นสัญญาต่างตอบแทนระหว่างเจ้าของเดิมกับจำเลย โจทก์ผู้รับโอนต้องรับข้อผูกพันนี้ด้วย ไม่มีสิทธิบอกเลิกการเช่าและเรียกค่าเสียหาย
ในวันนัดพร้อม จำเลยแถลงรับว่าสัญญาเช่าจากเจ้าของเดิมก่อนขายให้โจทก์นั้น ตกลงกันด้วยวาจา ศาลชั้นต้นเห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้แล้วให้งดสืบพยานโจทก์
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้ขับไล่จำเลยและบริวาร ฯลฯ
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาพิจารณาแล้ว เห็นว่าข้อตกลงระหว่างเจ้าของเดิมกับจำเลยตามที่จำเลยยกขึ้นต่อสู้ในคำให้การนั้น แม้จะฟังว่าเป็นสัญญาต่างตอบแทนดังจำเลยอ้างก็ตาม สัญญาดังกล่าวก็ย่อมเป็นสัญญาที่ก่อให้เกิดเพียงบุคคลสิทธิมีผลผูกพันเฉพาะคู่กรณีเท่านั้น คือผู้ที่เป็นคู่สัญญาเดิมกับจำเลยจะไปผูกพันโจทก์ ซึ่งเป็นผู้รับโอนและมิได้ยินยอมปฏิบัติตามข้อตกลงนั้นด้วยหาได้ไม่ และเมื่อเจ้าของเดิมตกลงยอมให้จำเลยเช่าต่อไปอีก 5 ปีด้วยวาจาจำเลยก็จะอ้างประโยชน์ตามมาตรา 569 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ไม่ได้ โจทก์เป็นเจ้าของบ้านพิพาทย่อมฟ้องขับไล่จำเลยได้
พิพากษายืน
