แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เงื่อนไขในการประกวดราคาซึ่งกำหนดให้ราคาสินค้าที่เสนอขายยืนราคาอยู่ 45 วันนับแต่วันยื่นซองประกวดราคานั้น ถือไม่ได้ว่ามีนิติกรรมกำหนดการนับระยะเวลาไว้เป็นประการอื่น ดังนั้น จึงไม่นับวันแรกแห่งระยะเวลารวมคำนวณเข้าด้วย
การประกวดราคาซื้อน้ำมันมิใช่เป็นเรื่องการทำงาน เพราะไม่มีลักษณะหรือสภาพเป็นงานที่ต้องทำต่อๆ ไปอีก เมื่อยื่นซองประกวดราคาเสร็จก็เป็นอันเสร็จกันไป ไม่มีการกระทำอะไรในการประกวดราคานั้นอีก กรณีจึงปรับเข้ากับประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 ตอนท้ายมิได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้ประกาศประกวดราคารับซื้อน้ำมันคลีโอโซต โดยให้ผู้ขายเสนอราคาและราคาขายต้องยืนอยู่ 45 วัน นับแต่วันยื่นซอง โจทก์ยื่นประกวดราคาเมื่อวันที่ กรกฎาคม 2507 และวางเงินมัดจำซองไว้ต่อจำเลย 63,000 บาท ประเพณีการประกวดราคาเริ่มมีข้อผูกพันกันในวันเปิดซองประมูล จำเลยเพิ่งแจ้งให้โจทก์ทราบว่า โจทก์ชนะประกวดและให้ไปทำสัญญาขายเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2507 ซึ่งพ้นกำหนดแล้ว ไม่ผูกพันโจทก์ โจทก์แจ้งให้จำเลยคืนเงินมัดจำซอง จำเลยปฏิเสธ ขอให้บังคับจำเลยคืนพร้อมด้วยดอกเบี้ย
จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยแจ้งให้โจทก์ทราบภายในกำหนด 45 วันโจทก์ปฏิเสธไม่ทำสัญญา จำเลยมีสิทธิริบเงินมัดจำซองได้
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า โจทก์นำสืบฟังไม่ได้ว่ามีประเพณีการปฏิบัติงานในวันประกวดราคา จึงต้องนับระยะเวลาในวันรุ่งขึ้นตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 จำเลยแจ้งให้โจทก์ไปทำสัญญาภายใน 45 วัน โจทก์เป็นฝ่ายผิดสัญญา พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ที่โจทก์ฎีกาว่า ตามเงื่อนไขการประกวดราคาขายน้ำมันที่โจทก์เสนอยืนอยู่เพียง 45 วันนับแต่วันยื่นซองประกวดราคา ต้องนับวันยื่นซองประกวดเป็น 1 วัน ด้วย ซึ่งครบวันที่ 10 กันยายน 2507 จำเลยแจ้งให้โจทก์ทราบผลการประกวดเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2507 พ้นกำหนดไป 1 วัน จำเลยต้องคืนเงินมัดจำซองให้โจทก์นั้น แม้เงื่อนไขการประกวดจะได้ระบุไว้ดังโจทก์ฎีกาก็หมายความแต่เพียงว่าให้เริ่มนับระยะเวลาตั้งแต่วันยื่นซองประกวดเป็นต้นไป ซึ่งย่อมนับเป็น 1 วันในวันรุ่งขึ้น อันเป็นการนับที่ตรงกับหลักแห่งการนับระยะเวลาตามมาตรา 158 คือเริ่มนับ 1 ในวันรุ่งขึ้นนั้นเอง และถือไม่ได้ว่าเงื่อนไขในการนับระยะเวลาในคดีนี้ได้มีนิติกรรมกำหนดไว้เป็นอย่างอื่นตามมาตรา 152
ข้อที่โจทก์ฎีกาว่า โจทก์ต้องถูกผูกพันกับจำเลยตั้งแต่วันเปิดซองประกวดราคาจึงถือได้ว่าได้มีการเริ่มการตั้งแต่วันเปิดซองตามข้อยกเว้นของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 ต้องเริ่มนับวันตั้งแต่วันเปิดซองประกวดราคาเป็นต้นไปนั้น ศาลฎีกาเห็นว่าการประกวดราคาซื้อน้ำมันฯในคดีนี้ มิใช่เป็นเรื่องการทำการงานดังที่บัญญัติไว้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 ตอนท้ายเพราะไม่มีลักษณะหรือสภาพเป็นงานที่ต้องทำต่อ ๆ ไปอีก อันเป็นเหตุให้ถือว่าได้มีการเริ่มทำงานนั้นตั้งแต่ประกวดราคาเป็นต้นไปเมื่อโจทก์ยื่นซองประกวดราคาเสร็จ ก็เป็นอันเสร็จกันไปไม่มีการกระทำอะไรในการประกวดราคานั้นอีก กรณีจึงปรับเข้าประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158 ตอนท้ายมิได้
พิพากษายืน
