แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ฉ. ไม่ใช่ผู้ถือกรรมสิทธิ์ที่ดินโฉนดที่ดินพิพาทแม้ทางราชการได้ออกโฉนดที่ดินพิพาทให้ ฉ. ฉ. ก็หาได้เป็นเจ้าของที่ดินตามโฉนดฉบับดังกล่าวไม่จึงไม่มีสิทธิที่จะยึดถือโฉนดฉบับดังกล่าวไว้ได้เมื่อ ฉ. ส่งมอบโฉนดฉบับพิพาทให้แก่จำเลยและยึดถือไว้เป็นประกันเงินกู้โจทก์ผู้เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่แท้จริงย่อมมีอำนาจติดตามเอาโฉนดซึ่งเป็นเอกสารสิทธิสำหรับที่ดินของโจทก์กลับคืนมาได้จำเลยไม่อาจอ้างว่ามีสิทธิยึดหน่วงโฉนดฉบับพิพาทไว้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้เพราะหนี้เงินกู้มิได้เป็นหนี้ที่เป็นคุณประโยชน์แก่จำเลยเกี่ยวกับโฉนดฉบับพิพาทตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา241วรรคหนึ่ง
ย่อยาว
โจทก์ ฟ้อง ว่า โจทก์ เป็น เจ้าของ กรรมสิทธิ์ ที่ดิน โฉนด เลขที่ 4854ตำบล ท่าพริก อำเภอเมืองตราด จังหวัด ตราด โดย การ ครอบครอง เดิม นาง เฉลียว สุขอุทัย มี ชื่อ เป็น เจ้าของ กรรมสิทธิ์ ใน โฉนด ที่ดิน ดังกล่าว ต่อมา ศาลชั้นต้น พิพากษา ให้ เพิกถอน ชื่อ นาง เฉลียว ออกจาก โฉนด ที่ดิน และ ให้ ใส่ ชื่อ โจทก์ ลง ไป แทน โจทก์ ติดต่อ ให้ นาง เฉลียว ส่งมอบ โฉนด ที่ดิน ดังกล่าว แก่ โจทก์ เพื่อ นำ ไป จดทะเบียน เปลี่ยน ชื่อใน สารบบ การ ครอบครอง ที่ดิน เป็น ของ โจทก์ แต่ โฉนด ที่ดิน ดังกล่าวอยู่ ใน ความ ครอบครอง ของ จำเลย เนื่องจาก นาง เฉลียว นำ ไป เป็น หลักประกัน การ กู้เงิน จาก จำเลย ขอให้ บังคับ จำเลย ส่งมอบโฉนด ที่ดิน เลขที่ 4854 ตำบล ท่าพริก อำเภอเมืองตราด จังหวัด ตราด
จำเลย ให้การ ว่า นาง เฉลียว สุขอุทัย เป็น เจ้าของ กรรมสิทธิ์ ที่ดิน โฉนด เลขที่ 4854 นาง เฉลียว กู้เงิน จาก จำเลย และ มอบ โฉนด ที่ดิน ดังกล่าว ให้ จำเลย ไว้ เป็น ประกัน ก่อน ที่ โจทก์ จะ ฟ้อง นาง เฉลียว โฉนด ที่ดิน ดังกล่าว จึง เป็น ของ นาง เฉลียว โดยชอบ ด้วย กฎหมาย จำเลย ยึดถือ ไว้ โดยสุจริต และ ชอบ ด้วย กฎหมาย จึง มีสิทธิ ยึด หน่วง โฉนด ที่ดินดังกล่าว จนกว่า จะ ได้รับ ชำระหนี้ จาก นาง เฉลียว ขอให้ ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้น พิพากษายก ฟ้อง
โจทก์ อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ พิพากษากลับ เป็น ว่า ให้ จำเลย ส่งมอบ โฉนด ที่ดินเลขที่ 4854 ตำบล ท่าพริก อำเภอเมืองตราด จังหวัด ตราด แก่ โจทก์
จำเลย ฎีกา
ศาลฎีกา วินิจฉัย ว่า ที่ดิน ที่ มี โฉนด ฉบับพิพาท เป็น หนังสือสำคัญแสดง กรรมสิทธิ์ เป็น ที่ดิน ของ โจทก์ ที่ ทางราชการ ออก โฉนด ฉบับพิพาทขึ้น มา ก็ โดย มี ความ ประสงค์ จะ ออก ให้ แก่ เจ้าของ กรรมสิทธิ์ที่ แท้จริง เพื่อ เป็น หลักฐาน แสดง ว่า เป็น ผู้ถือกรรมสิทธิ์ ที่ดิน ตามโฉนด ฉบับ ดังกล่าว ดังนั้น แม้ นาง เฉลียว ซึ่ง มิใช่ เป็น ผู้ถือ กรรมสิทธิ์ ที่ดิน จะ ได้ ขอ ออก โฉนด ฉบับพิพาท และ ทางราชการ ได้ ออกให้ แก่ นาง เฉลียว ก็ ตาม นาง เฉลียว ก็ หา ได้ เป็น เจ้าของ ที่ดิน ตาม โฉนด ฉบับ ดังกล่าว ไม่ เมื่อ นาง เฉลียว มิได้ เป็น เจ้าของ ที่ดิน นาง เฉลียว จึง ไม่มี สิทธิ ที่ จะ ยึดถือ โฉนด ฉบับ ดังกล่าว ไว้ ได้ โจทก์ ผู้ซึ่ง เป็น เจ้าของ กรรมสิทธิ์ ที่ แท้จริง ย่อม มีอำนาจ ติดตาม เอา โฉนดซึ่ง เป็น เอกสารสิทธิ สำหรับ ที่ดิน ของ โจทก์ กลับคืน มา ได้ด้วย เหตุ นี้ จำเลย ซึ่ง เป็น ผู้ ยึดถือ โฉนด ฉบับพิพาท ไว้ แทน นาง เฉลียว จึง ต้อง ส่ง คืน ให้ แก่ โจทก์ ที่ จำเลย ฎีกา ว่า นาง เฉลียว ส่งมอบ โฉนด ฉบับพิพาท ให้ แก่ จำเลย ยึดถือ ไว้ เป็น ประกัน เงินกู้ จำเลย จึง มีสิทธิยึด หน่วง ไว้ จนกว่า จะ ได้รับ ชำระหนี้ ทั้งนี้ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 241 นั้น เห็นว่า หนี้ เงินกู้มิได้ เป็น หนี้ ที่ เป็น คุณ ประโยชน์ แก่ จำเลย เกี่ยวกับ โฉนด ฉบับพิพาทตาม นัย แห่ง ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 241 จำเลย จึงไม่มี สิทธิยึดหน่วง ดัง ที่ จำเลย ฎีกา
พิพากษายืน