แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขันคุ้มครองแต่ผู้เช่าเท่านั้น เมื่อฟังว่าผู้ร้องเป็นแต่บริวารของจำเลยซึ่งยินยอมว่าจะออกไปจากที่ของโจทก์ ผู้ร้องก็ไม่ได้รับความคุ้มครองจากกฎหมาย
ย่อยาว
เดิมโจทก์ฟ้องขับไล่ให้จำเลยรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างออกไปจากที่ดินที่เช่าของโจทก์ ตำบลสวนมลิ อำเภอป้อมปราบ จังหวัดพระนคร ซึ่งจำเลยต่อสู้ มาถึงชั้นพิจารณาได้ทำสัญญาประนีประนอมยอมความกันว่าจำเลยยอมรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างไปใน 3 เดือน ครบกำหนดจำเลยยังไม่ปฏิบัติ อ้างว่าผู้อาศัยในสิ่งปลูกสร้างยังไม่ยอมออก โจทก์จึงขอให้เรียกผู้อยู่มาสอบถาม นางเฮียะ แซ่ปึ้งกับพวกรวม 15 คน ได้ยื่นคำร้องแถลงเข้ามาว่า ผู้ร้องต่างได้ทำสัญญาเช่าห้องแถวในที่พิพาทจากโจทก์จำเลย เป็นเคหะมากว่า 10 ปีจึงได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขัน นิติกรรมสัญญาเช่าระหว่างโจทก์และจำเลยเมื่อ พ.ศ. 2494 เกิดขึ้นภายหลังการเช่าของผู้ร้อง เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต ทั้งสัญญาประนีประนอมก็ไม่ผูกพันผู้ร้อง จึงขอให้ศาลสั่งยกคำร้องของโจทก์ที่ขอให้บังคับผู้ร้องนั้นเสีย
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว ฟังข้อเท็จจริงว่าบรรดาผู้ร้องไม่เคยเช่าหรือมีนิติสัมพันธ์กับโจทก์อย่างใด เป็นแต่ปี พ.ศ. 2487 นายเตี้ยงคุณเป็นผู้เช่าที่ดินพิพาทมาจากโจทก์แล้วนายเตี้ยงคุณกับจำเลยเข้าหุ้นกันปลูกห้องแถวให้ผู้ร้องเช่า ต่อมา พ.ศ. 2494 มีการเปลี่ยนสัญญาใหม่ เป็นว่าจำเลยทำเช่าโจทก์คนเดียว และจำเลยเป็นผู้เก็บค่าเช่าจากผู้ร้องจึงถือว่าผู้ร้องเป็นบริวารของจำเลยสั่งให้ยกคำร้องของผู้ร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เรื่องนี้เป็นเรื่องฟ้องขับไล่ผู้เช่า (รวมทั้งบริวาร) ออกจากอสังหาริมทรัพย์อันมีค่าเช่าในขณะยื่นฟ้องไม่เกินเดือนละ 2,000 บาท ซึ่งผู้เช่าหรือบริวารมิได้กล่าวแก้เป็นข้อพิพาทด้วยกรรมสิทธิ์ หรือมิได้ยกข้อโต้เถียงในเรื่องความหมายแห่งสัญญา เช่นนี้ต้องห้ามฎีกาในข้อเท็จจริงตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 247 ประกอบด้วย มาตรา 224แม้แต่ในชั้นบังคับคดี ผู้ร้องก็ตกอยู่ในข่ายต้องห้ามฎีกาดุจกัน
ศาลฎีกาเห็นว่าสำหรับฎีกาในข้อกฎหมายข้อ 1 ที่เถียงว่าฟ้องพิพาทเป็นเคหะที่อยู่อาศัยของผู้ร้องมาเป็นเวลา 10 ปีแล้วก่อนที่จำเลยทำสัญญาเช่าที่ดินโจทก์ นั้น ศาลฎีกาเห็นว่า เมื่อฟังว่าผู้ร้องเป็นบริวารของจำเลยแล้ว ผู้ร้องก็ไม่ได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขัน เพราะผู้ร้องไม่มีนิติสัมพันธ์อันใดกับโจทก์ในทางสัญญาเช่า ฯลฯ
จึงพิพากษายืน
