แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การทำละเมิดนั้น หมายความรวมทั้งการกระทำและการละเว้นในเมื่อมีหน้าที่ต้องกระทำเพื่อป้องกันผลเสียหายด้วย ฉะนั้น เมื่อลูกจ้างของจำเลยผู้ดำเนินกิจการรถไฟมีหน้าที่ตามกฎหมายต้องป้องกันภัยในการที่จะเดินรถไฟผ่านข้ามถนน ละเลยไม่ปิดแผงกั้นถนนขณะรถไฟผ่าน เป็นเหตุให้รถไฟของจำเลยชนรถยนต์โจทก์เสียหาย ต้องถือว่าเป็นการละเมิดในทางการที่จ้าง ซึ่งจำเลยผู้เป็นนายจ้างต้องรับผิดด้วย(ประชุมใหญ่ ครั้งที่ 17/2506)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยที่ 1 ขับรถจักรไอน้ำของจำเลยที่ 3 ชนรถยนต์ของโจทก์เสียหาย ทั้งนี้ โดยความประมาทเลินเล่อของจำเลยที่ 1-2 ซึ่งเป็นลูกจ้างของจำเลยที่ 3 โจทก์เรียกร้องให้จำเลยทั้งสามชำระค่าเสียหายแล้ว จำเลยเพิกเฉยเสีย จึงขอให้ศาลบังคับให้จำเลยทั้งสามใช้ค่าเสียหาย 26,000 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ย
จำเลยที่ 1-3 ให้การปฏิเสธ ส่วนจำเลยที่ 2 ขาดนัดยื่นคำให้การ
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยที่ 2-3 รับผิดร่วมกันใช้ค่าเสียหายเป็นเงิน 9,000 บาทกับดอกเบี้ย
โจทก์และจำเลยที่ 3 อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ ให้จำเลยที่ 2-3 ร่วมกันใช้ค่าเสียหาย26,000 บาท กับดอกเบี้ยด้วย
จำเลยที่ 3 ฎีกา
ศาลฎีกาโดยที่ประชุมใหญ่ เห็นว่า จำเลยที่ 3 ผู้ดำเนินกิจการรถไฟมีหน้าที่ต้องป้องกันภัยในการที่จะเดินรถไฟผ่านข้ามถนนตามพระราชบัญญัติจัดวางการรถไฟและทางหลวง พ.ศ. 2464 มาตรา 72และ 73 คดีนี้ข้อเท็จจริงปรากฏว่ารถจักรของจำเลยที่ 3 แล่นตามรางผ่านข้ามถนนราชวิถีที่สะพานอุภัยฯ ชนรถยนต์ของโจทก์โดยไม่ปิดแผงกั้นถนน เพราะจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นพนักงานผู้ปฏิบัติหน้าที่ในเวลานั้นนอนหลับเสีย ความเสียหายที่เกิดจากรถชนกันนี้เป็นเพราะจำเลยที่ 2-3 ฝ่าฝืนกฎหมาย ไม่ปิดแผงกั้นถนนขณะรถไฟผ่านตามพระราชบัญญัติจัดวางการรถไฟฯ ผู้กระทำการฝ่าฝืนบทบังคับของกฎหมายที่ปกป้องอันตรายจนเกิดความเสียหายขึ้น ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 422 ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นผู้ผิด จำเลยที่ 3 จะเถียงว่าพนักงานของจำเลยไม่ปฏิบัติหน้าที่นอนหลับเสียไม่เป็นการทำละเมิดและไม่เป็นการกระทำในทางการที่จ้างหาได้ไม่ เพราะการทำละเมิดนั้นหมายความรวมทั้งการกระทำและการละเว้นในเมื่อมีหน้าที่ต้องกระทำเพื่อป้องกันผลเสียหายด้วย เมื่อจำเลยที่ 3 มีหน้าที่ต้องปฏิบัติการปิดกั้นถนนขณะรถไฟผ่าน ลูกจ้างของจำเลยซึ่งกระทำหน้าที่อยู่ได้ละเลยไม่ปฏิบัติ อันเป็นการทำละเมิดแล้วก็ต้องถือว่าเป็นการทำละเมิดในทางการที่จ้าง
พิพากษายืน ให้ยกฎีกาของจำเลย
