แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
โจทก์ยื่นคำร้องขอให้ตั้งโจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของ ต.และมีอำนาจฟ้องคดีแทน ต.เมื่อปรากฏว่าต. ซึ่งโจทก์อ้างว่าเป็นผู้วิกลจริตถึงแก่กรรมไปก่อนวันนัดไต่สวนคำร้องดังกล่าวแล้วศาลก็ไม่อาจตั้งโจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของ ต.ได้เพราะต.ไม่ใช่ผู้วิกลจริตดังที่โจทก์กล่าวอ้างต่อไป ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 29 วรรคสอง ที่บัญญัติว่า ถ้าผู้เสียหายที่ตายนั้นเป็นผู้วิกลจริตซึ่งผู้แทนเฉพาะคดีได้ยื่นฟ้องแทนไว้แล้ว ผู้ฟ้องแทนนั้นจะว่าคดีต่อไปก็ได้นั้น หมายถึงกรณีที่ศาลได้ตั้งผู้แทนเฉพาะคดีของผู้เสียหายไว้แล้วก่อนที่ผู้เสียหายตาย หาได้หมายความรวมถึงกรณีนี้ซึ่งผู้เสียหายได้ตายไปเสียก่อนที่ศาลจะตั้งผู้แทนเฉพาะคดีด้วยไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องจำเลยทั้งสามเป็นคดีอาญาและยื่นคำร้องขอให้ตั้งโจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของนางตามน ภักดี มารดาโจทก์ผู้เสียหายที่วิกลจริตในวันนัดไต่สวนคำร้องศาลชั้นต้นสอบข้อเท็จจริงได้ความว่านางตามนถึงแก่ความตายแล้ว จึงงดการไต่สวนและมีคำสั่งยกคำร้องกับไม่รับคำฟ้องของโจทก์ โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “คดีนี้นางลำดวน ภักดี โจทก์ฟ้องจำเลยทั้งสามในฐานะที่โจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของนางตามน ภักดีมารดาซึ่งเป็นผู้วิกลจริตไม่มีผู้อนุบาล และโจทก์ยื่นคำร้องขอให้ศาลตั้งโจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของนางตามน และมีอำนาจฟ้องคดีนี้แทนนางตามนผู้เสียหายตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 6 ซึ่งบัญญัติให้ศาลไต่สวนคำร้องของโจทก์เสียก่อนจึงจะตั้งโจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของนางตามนได้ แต่ปรากฏว่าในวันที่ศาลชั้นต้นนัดไต่สวนคำร้องดังกล่าวของโจทก์นั้น นางตามนซึ่งโจทก์อ้างว่าเป็นผู้วิกลจริตได้ถึงแก่กรรมไปก่อนวันนัดไต่สวนแล้ว เมื่อเป็นดังนี้ศาลฎีกาจึงเห็นว่าศาลไม่อาจตั้งโจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของนางตามนได้ เพราะนางตามนไม่ใช่ผู้วิกลจริตดังที่โจทก์กล่าวอ้างต่อไป แต่นางตามนเป็นผู้ตายและศาลไม่อาจมีคำสั่งตั้งโจทก์เป็นผู้แทนเฉพาะคดีของบุคคลที่ตายแล้วได้ ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 29 วรรคสอง ที่บัญญัติว่าถ้าผู้เสียหายที่ตายนั้นเป็นผู้วิกลจริตซึ่งผู้แทนเฉพาะคดี ได้ยื่นฟ้องแทนไว้แล้ว ผู้ฟ้องแทนนั้นจะว่าคดีต่อไปก็ได้นั้นหมายถึงกรณีที่ศาลได้ตั้งผู้แทนเฉพาะคดีของผู้เสียหายไว้แล้วก่อนที่ผู้เสียหายตาย หาได้หมายความรวมถึงกรณีนี้ซึ่งผู้เสียหายได้ตายไปเสียก่อนที่ศาลจะตั้งผู้แทนเฉพาะคดีด้วยไม่ ที่ศาลล่างทั้งสองให้ยกคำร้องและไม่รับคำฟ้องของโจทก์นั้นชอบแล้ว”
พิพากษายืน
