แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่เจ้าหนี้บางรายในคดีล้มละลายเสนอเงื่อนไขในการประชุมพิจารณาคำขอประนอมหนี้ว่า ถ้าลูกหนี้ผิดนัดไม่ชำระหนี้ ตาม+ในการประนอมหนี้ จะยอมถอนคำขอรับชำระหนี้นั้น เป็นคำมั่นที่จะให้เจ้าหนี้อื่นได้รับผลเมื่อลูกหนี้ผิดนัดชำระหนี้ หาใช่เป็นการค้ำประกันเพื่อให้เป็นการประนอมหนี้เด็ดขาดหรือให้ลูกหนี้หลุดพ้นจากการที่ศาลจะพิพากษาให้ล้มละลายไม่ฉะนั้น เมื่อลูกหนี้ผิดนัดไม่ชำระหนี้ตามที่ได้ตกลงไว้ ศาลย่อมมีอำนาจยกเลิกการประนอมประหนี้ และพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้กู้ยืมเงินโจทก์ไป ๑๐๐,๐๐๐ บาทจำเลยไม่เคยชำระดอกเบี้ย โจทก์ทวงถามจำเลยขอผัดผ่อนและหลบหนีไปจากเคหะสถาน จำเลยมีหนี้สินล้นพ้นตัวขอให้จำเลยเป็นบุคคลล้มละลาย
จำเลยแถลงจะนำเงินมาชำระให้โจทก์สี่หมื่นบาท ที่เหลือจะหาบุคคลหรือทรัพย์มาประกัน ครบกำหนดจำเลยไม่ชำระ ศาลชั้นต้นจึงมีคำสั่งให้พิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาด
ต่อมา ศาลชั้นต้นได้มีคำสั่งว่า ลูกหนี้ขอประนอมหนี้ เจ้าหนี้ได้ลงมติพิเศษรับคำขอประนอมหนี้ โดยลูกหนี้จะนำเงินสดสองแสนบาทชำระต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ภายในกำหนด ๑ ปี คดีมีเหตุผล จึงมีคำสั่งเห็นชอบด้วยคำขอประนอมหนี้ของลูกหนี้
หลังจากนั้นจำเลยยื่นคำร้องขอให้ศาลผ่อนผันขยายเวลาการชำระหนี้ตามข้อสัญญาการประนอมหนี้ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์คัดค้าน
ศาลชั้นต้นจึงมีคำสั่งให้ยกเลิกการประนอมหนี้ และพิพากษาให้จำเลยล้มละลาย
จำเลยอุทธรณ์คำสั่งและคำพิพากษา
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่ากรณีนี้ ลูกหนี้ได้ผิดนัดไม่ชำระหนี้ตามที่ได้ตกลงไว้ในการประนอมหนี้ โดยไม่สามารถนำเงิน ๒๐๐,๐๐๐ บาท มาชำระภายใน ๑ ปี แล้วศาลก็ย่อมมีอำนาจที่จะยกเลิกการประนอมหนี้และพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายได้
ส่วนข้อที่เจ้าหนี้บางรายเสนอเงื่อนไขในการประชุมพิจารณาคำขอประนอมหนี้ของจำเลยนั้น ก็ปรากฎแต่เพียงว่า ถ้าลูกหนี้ (จำเลย) ผิดนัดไม่ชำระหนี้ เจ้าหนี้ที่แสดงเจตนาเสนอเงื่อนไขยอมถอนคำขอรับชำระหนี้เท่านั้น เป็นคำมั่นที่จะให้เจ้าหนี้อื่นอาจได้รับผลต่อเมื่อลูกหนี้ผิดนัดชำระหนี้ในการประนอมหนี้แล้วต่างหาก หาใช่เป็นการค้ำประกันเพื่อให้เป็นการประนอมหนี้เด็ดขาดหรือให้ลูกหนี้หลุดพ้นจากการที่ศาลจะพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายไม่ ไม่มีบทบัญญัติในที่ใด ที่จะแสดงให้เห็นว่า ถ้าเจ้าหนี้บางรายถอนคำขอรับชำระหนี้เสียแล้ว ศาลจะพิพากษาให้ลูกหนี้ล้มละลายไม่ได้
พิพากษายืน ให้ยกฎีกาจำเลย