แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
เครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นรูปกระทิง 2 ตัวยืนซ้อนเหลื่อมกันอยู่โดยต่างหันหน้าไปทางเดียวกันทางซ้ายมือและมีอักษรไทยคำว่า กระทิงคู่ อยู่ใต้รูปโดยรูปกระทิงและอักษรไทยทั้งหมดอยู่ภายในกรอบรูปคล้ายโล่ซึ่งมีพื้นทึบ ส่วนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ แบ่งออกได้เป็น 3 แบบ คือ แบบที่ 1 เป็นรูปกระทิงตัวเดียวหันหน้าไปทางขวามืออยู่ในลักษณะก้มหัวงอขาหน้า ทำท่าขวิดแบบที่ 3 เป็นกระทิง 2 ตัวหันหน้าเข้าหากันโดยต่างอยู่ในลักษณะก้มหัว งอขาหน้า ทำท่าขวิดต่อสู้กัน และแบบที่ 2เป็นรูปกระทิงสีแดง 2 ตัว หันหน้าเข้าหากันโดยต่างอยู่ในลักษณะก้มหัว งอขาหน้า ทำท่าขวิดต่อสู้กันเช่นเดียวกับแบบที่ 2 แต่มีวงกลมสีแดงล้อมรอบกลางลำตัวของกระทิงทั้งสองและมีอักษรไทยสีแดงคำว่า กระทิงแดง อยู่ใต้รูปกระทิงทั้งสองด้วย แม้เครื่องหมายการค้าของจำเลยและเครื่องหมายการค้าของโจทก์ต่างมีรูปกระทิงเป็นสาระสำคัญก็ตาม แต่เมื่อรูปกระทิงแตกต่างกันอย่างชัดเจนจึงไม่เหมือนหรือคล้ายกันจนถึงนับได้ว่าเป็นการลวงสาธารณชน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนคำสั่งของนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยและเพิกถอนคำสั่งของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้าที่ให้รับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยให้จำเลยเพิกถอนการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยต่อนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าหากไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาเป็นการแสดงเจตนาของจำเลยให้นายทะเบียนเครื่องหมายการค้าเพิกถอนเครื่องหมายการค้าของจำเลย ให้จำเลยเลิกผลิตสินค้าโดยใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวของจำเลยและเก็บสินค้าจากร้านค้าที่จำหน่ายสินค้าของจำเลยทั้งหมด กับห้ามมิให้จำเลยใช้เครื่องหมายการค้าของจำเลยกำกับสินค้าของจำเลยอีกต่อไป
จำเลยให้การว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยไม่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของโจทก์ สาธารณชนย่อมแยกแยะความแตกต่างได้อย่างชัดเจน ไม่ก่อให้เกิดความสับสนหลงผิดในตัวสินค้าหรือแหล่งกำเนิด ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ข้อเท็จจริงฟังได้เป็นยุติว่า โจทก์เป็นเจ้าของและได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้ารูปกระทิงคู่กำลังต่อสู้กันและรูปกระทิงตัวเดียวตามคำขอเลขที่ 80516,92665, 92666, 96877, 96878, 118488, 118489 และ136365 ทะเบียนเลขที่ 50648, 59421, 60584, 72699,64136, 82468, 79927 และ 93935 สำหรับสินค้าในจำพวกต่าง ๆตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.8 จ.9 จ.10 จ.11 จ.13 จ.15 จ.16 และ จ.17 ตามลำดับ ต่อมานายทะเบียนเครื่องหมายการค้าเพิกถอนการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้ารูปกระทิงคู่กำลังต่อสู้กันตามคำขอเลขที่ 80516 ทะเบียนเลขที่ 50648เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2536 เนื่องจากโจทก์ไม่ยื่นขอต่ออายุเครื่องหมายการค้าดังกล่าวภายในกำหนดเวลา จำเลยยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้ารูปกระทิงคู่มีอักษรไทยคำว่ากระทิงคู่ อยู่ในรูปคล้ายโล่ สำหรับสินค้าในจำพวก 17 รายการปูนซีเมนต์ ตามสำเนาคำขอจดทะเบียนเอกสารหมาย จ.7 หรือล.2 โจทก์ยื่นคำคัดค้านตามสำเนาคำคัดค้านการขอจดทะเบียนเอกสารหมาย จ.2 หรือ ล.3 นายทะเบียนเครื่องหมายการค้าวินิจฉัยยกคำคัดค้านของโจทก์ตามสำเนาคำวินิจฉัยเอกสารหมาย จ.3หรือ ล.6 โจทก์อุทธรณ์คำวินิจฉัยของนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าต่อคณะกรรมการเครื่องหมายการค้าคณะกรรมการเครื่องหมายการค้ามีมติยืนตามคำวินิจฉัยของนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าและให้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยให้แก่จำเลยตามสำเนาคำวินิจฉัยเอกสารหมาย จ.6หรือ ล.9 หลังจากนั้นนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตามสำเนาคำขอจดทะเบียนเอกสารหมาย จ.7หรือ ล.2 ให้แก่จำเลยตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.1คดีมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยเหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของโจทก์จนถึงนับได้ว่าเป็นการลวงสาธารณชนหรือไม่ ในปัญหานี้ ศาลฎีกาได้พิเคราะห์เครื่องหมายการค้าของจำเลยตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.1 เปรียบเทียบกับเครื่องหมายการค้าของโจทก์ตามคำขอเลขที่ 80516, 92665, 92666, 96877, 96878, 118488, 118489 และ 136365 ทะเบียนเลขที่ 50648, 59421,60584, 72699, 64136, 82468, 79927 และ 93935ตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.8 จ.9 จ.10 จ.11 จ.13จ.15 จ.16 และ จ.17 แล้วปรากฏว่าเครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นรูปประดิษฐ์คล้ายกระทิง 2 ตัวยืนซ้อนเหลื่อมกันอยู่โดยต่างหันหน้าไปทางเดียวกันทางซ้ายมือและมีอักษรไทยคำว่า กระทิงคู่ อยู่ใต้รูปดังกล่าวโดยรูปกระทิงและอักษรไทยทั้งหมดอยู่ภายในกรอบรูปคล้ายโล่ซึ่งมีพื้นทึบ ส่วนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.8 จ.9 จ.10 จ.11 จ.13 จ.15 จ.16 และจ.17 นั้นแบ่งออกได้เป็น 3 แบบ คือ แบบที่ 1 ตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.17 เป็นรูปกระทิงตัวเดียวหันหน้าไปทางขวามืออยู่ในลักษณะก้มหัวงอขาหน้า ทำท่าขวิด แบบที่ 2 ตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.8 และ จ.11 เป็นกระทิง 2 ตัวหันหน้าเข้าหากันโดยต่างอยู่ในลักษณะก้มหัว งอขาหน้า ทำท่าขวิดต่อสู้กันและแบบที่ 3 ตามหนังสือรับรองเอกสารหมาย จ.9 จ.10 จ.13 จ.15และ จ.16 เป็นรูปกระทิงสีแดง 2 ตัว หันหน้าเข้าหากันโดยต่างอยู่ในลักษณะก้มหัว งอขาหน้า ทำท่าขวิดต่อสู้กันเช่นเดียวกับแบบที่ 2 แต่มีวงกลมสีแดงล้อมรอบกลางลำตัวของกระทิงทั้งสองและมีอักษรไทยสีแดงคำว่า กระทิงแดงอยู่ใต้รูปกระทิงทั้งสองด้วยซึ่งเห็นได้ว่าลักษณะของรูปกระทิงของเครื่องหมายการค้าของจำเลยและของโจทก์ดังกล่าวแตกต่างกันอย่างชัดแจ้ง ดังนั้น แม้เครื่องหมายการค้าของจำเลยและเครื่องหมายการค้าของโจทก์ต่างมีรูปกระทิงเป็นสาระสำคัญก็ตาม แต่เมื่อรูปกระทิงของเครื่องหมายการค้าของจำเลยและของโจทก์แตกต่างกันอย่างชัดแจ้งเช่นนี้แล้วเครื่องหมายการค้าของจำเลยจึงไม่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของโจทก์จนถึงนับได้ว่าเป็นการลวงสาธารณชนแต่อย่างใด ที่ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องและศาลอุทธรณ์พิพากษายืนนั้น ชอบแล้ว”
พิพากษายืน
