แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาประนีประนอมยอมความที่โจทก์จำเลยทำกันมีข้อความว่า ถ้าเทศบาลสั่งแก้ไขเปลี่ยนเปลงตึกที่โจทก์รับเป็นผู้สร้างอย่างใดแล้วโจทก์ยอมรับแก้ไขเปลี่ยนแปลงตามที่เทศบาลสั่งทุกประการ ดังนี้ เมื่อโจทก์ยื่นแบบแปลนที่แก้ไขใหม่และเทศบาลสั่งอนุญาตให้โจทก์แก้ไขตามแบบแปลนใหม่นี้และรับรองว่าเป็นการถูกต้องแล้ว ก็ถือว่าโจทก์ปฏิบัติตามสัญญาประนีประนอมยอมความแล้ว เรื่องสัญญาหรือแบบแปลนเดิมที่มิได้มีข้อกำหนดอันใดเกี่ยวพันถึง จึงเป็นอันระงับไปตามสัญญาประนีประนอมยอมความนั้น
ย่อยาว
คดีนี้เดิมโจทก์ฟ้องเรียกเงินที่โจทก์รับเหมาก่อสร้างห้องบนที่ดินจำเลย โดยจำเลยยอมเสียเงินให้โจทก์ ๘,๐๐๐ บาท และเงินมัดจำที่โจทก์วางไว้กับจำเลยอีก ๒,๕๐๐ บาทจำเลย ๆ ให้การว่า โจทก์ก่อสร้างห้องยังไม่เสร็จตามสัญญาและไม่ถูกต้องตามแบบแปลนที่ได้รับอนุญาตจากเทศบาลจำเลยจึงยังไม่ชำระดังกล่าวให้โจทก์ ต่อมาโจทก์จำเลยได้ตกลงทำสัญญาปรานีประนอมยอมความกัน และศาลได้พิพากษาให้คดีเสร็จเด็ดขาดไปตามยอมมีใจความว่า ข้อ ๑. โจทก์รับรองว่าเทศบาลนครกรุงเทพฯ จะไม่สั่งแก้ใขเปลี่ยนแปลงตึกครั้งไม้ ๔ ห้อง ที่โจทก์รับเป็นผู้สร้างไว้แล้ว หากเทศบาลนครกรุงเทพฯ สั่งแก้ไขเปลี่ยนแปลงอย่างใดแล้วโจทก์ยอมรับแก้ไขเปลี่ยนแปลงตามที่เทศบาลนครกรุงเทพฯสั่งทุกประการ โดยโจทก์ยอมออกค่าใช้จ่ายในการแก้ไขเปลี่ยนแปลงทั้งสิ้น ข้อ ๒. จำเลยยอมตกลงตามข้อ ๑. และรับจะจ่ายเงิน ๑๐,๕๐๐ บาท กับค่าธรรมเนียมและค่าทนายอีก ๒๐๐ บาท ให้โจทก์ภายใน ๒ เดือน ฯลฯ ต่อมาในชั้นบังคับคดี จำเลยยื่นคำร้องว่าเทศบาลนครกรุงเทพฯ สั่งให้แก้ไขห้อง ๔ ห้อง โจทก์ยังมิได้แก้ไขให้ถูกต้อง ขัดต่อสัญญาปรานีประนอมยอมความข้อ ๑ ฝ่ายโจทก์ร้องขอให้ศาลออกหมายบังคับคดีแก่โจทก์ตามข้อ ๒
ศาลชั้นต้นสอบถามคู่ความปรากฎว่าโจทก์ยังมิได้จัดการแก้ไขห้องตามคำสั่งของเทศบาลกรุงเทพฯ และโจทก์รับรองจะไปแก้ไขให้เรียบร้อย แล้วโจทก์ได้ยื่นคำร้องต่อเทศบาลกรุงเทพฯ โดยเสนอแบบแปลนแก้ไขใหม่ให้ตรวจพิจารณา เทศบาลนครกรุงเทพฯ ตรวจพิจารณาแล้วสั่งอนุญาตให้โจทก์แก้ไขตามแบบแปลนใหม่นี้ ซึ่งไม่ตรงตามแบบแปลนที่โจทก์จำเลยตกลงกันไว้เดิม และแบบแปลนใหม่นี้ เทศบาลนครกรุงเทพฯ รับรองว่าเป็นการถูกต้องครบถ้วนตามที่ได้สั่งอนุญาตเพื่อการแก้ไขโดยสมบูรณ์ ซึ่งยืนยันว่าถูกต้องครบถ้วนแล้ว ฝ่ายจำเลยโต้แย้งว่า โจทก์ไม่ได้แก้ไข ที่แก้ไขก็ไม่ถูกต้อง การที่โจทก์ไปร้องขออนุญาตแก้ไขตามแบบแปลนใหม่นั้น จำเลยไม่รู้เห็นด้วย จึงถือว่าโจทก์ยังไม่ได้ปฏิบัติหน้าที่ของโจทก์โดยครบถ้วน
ศาลชั้นต้นเห็นว่า โจทก์ได้ปฏิบัติการแก้ไขครบถ้วนตามสัญญาปรานีประนอมยอมความข้อ ๑ แล้ว จึงสั่งให้จำเลยชำระ ๑๐,๕๐๐ บาท แก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับว่า โจทก์เป็นฝ่ายผิดสัญญายอมความ ให้โจทก์จัดการแก้+ให้ตรงตามแบบแปลนเดิม และตามที่เทศบาลนครกรุงเทพฯ ได้สั่งให้แก้ไขมาก่อน+ปฏิบัติตามก็ให้จำเลยหาช่างมาแก้ไขโดยให้โจทก์ออกค่าใช้จ่ายแล้วจำเลยจึงมีหน้า+ชำระเงิน ๑๐,๕๐๐ บาท แก่โจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า สัญญาปรานีประนอมยอมความ ข้อ ๑ กำหนดความรับผิดของ+เกี่ยวกับเงื่อนไขที่เทศบาลนครกรุงเทพฯ จะสั่งให้แก้ไขอาคารที่ปลูกสร้างขึ้นไว้+ข้อกำหนดอันใดเกี่ยวพันถึงเรื่องสัญญาหรือแบบแปลนเดิมแต่ประการใด ดังนั้น เรื่อง+หรือผิดแบบแปลนเดิมอย่างใด หากจะพึงมีมาก่อน ก็เป็นอันระงับไปตามสัญญาปรานีประนอมยอมความนี้ พิพากษากลับศาลอุทธรณ์ ยืนตามศาลชั้นต้น
