แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
แม้ปูนซีเมนต์ที่จำเลยทำให้เสียหายจะอยู่ในบริเวณโรงเรียนซึ่งอยู่ในความครอบครองดูแลของ ส. ครูใหญ่ แต่ปูนซีเมนต์ดังกล่าวเป็นของ ล. ซึ่งรับเหมาก่อสร้างให้โรงเรียน และมีคนงานของ ล. พักอาศัยอยู่ในบริเวณโรงเรียนด้วย แสดงว่า ล. มอบปูนซีเมนต์ดังกล่าวให้อยู่ในความครอบครองดูแลของคนงานของตนส. จึงมิใช่ผู้เสียหาย ไม่มีอำนาจร้องทุกข์ให้ดำเนินคดีแก่จำเลยในความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์ ความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์เป็นความผิดต่อส่วนตัว เมื่อผู้เสียหายไม่ได้ร้องทุกข์ให้ดำเนินคดี พนักงานสอบสวนจึงไม่มีอำนาจสอบสวน การสอบสวนไม่ชอบตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 121 วรรคสอง โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง การที่จำเลยเดินเข้าไปในบริเวณโรงเรียนในเวลากลางคืน จนไปถึงอาคาร 2 ซึ่งไม่ใช่ทางผ่านและฉีกถุงปูนซีเมนต์ที่เก็บไว้หน้าอาคาร 2 แสดงว่าจำเลยมีเจตนาเข้าไปรบกวนการครอบครองอสังหาริมทรัพย์ของ ส. ครูใหญ่ ของโรงเรียนดังกล่าวโดยปกติสุขจำเลยจึงมีความผิดฐานบุกรุก
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 80,334, 335(1) (8), 362, 365, 90, 91 จำเลยให้การปฏิเสธ ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358, 364,365(3) ลงโทษฐานบุกรุกซึ่งเป็นบทหนักตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 90 จำคุก 1 ปี ยกฟ้องข้อหาพยายามลักทรัพย์ จำเลยอุทธรณ์ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า ให้ยกฟ้อง โจทก์สำหรับความผิดฐานบุกรุกและทำให้เสียทรัพย์ นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้นโจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “พิเคราะห์แล้ว ข้อหาความผิดฐานพยายามลักทรัพย์ ยุติตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น คงมีปัญหามาสู่การวินิจฉัยของศาลฎีกาว่า จำเลยทำให้เสียทรัพย์และบุกรุกหรือไม่ สำหรับปัญหาเรื่องทำให้เสียทรัพย์ ข้อเท็จจริงฟังเป็นยุติว่า ขณะเกิดเหตุโรงเรียนบ้านทุ่งกระจูด จ้างเหมานางเล็ก ก่อสร้างส้วมปูนซีเมนต์ที่ได้รับความเสียหายเป็นของนางเล็ก และคนงานของนางเล็กพักอาศัยอยู่ในโรงเรียนด้วย ดังนี้ นางเล็ก จึงเป็นผู้เสียหายโดยตรง แม้ปูนซีเมนต์จะอยู่ในบริเวณโรงเรียนซึ่งอยู่ในความครอบครองดูแลของนางสมร ครูใหญ่ เมื่อข้อเท็จจริงได้ความว่า นางเล็กมีคนงานพักอาศัยอยู่ในบริเวณโรงเรียนด้วยแสดงให้เห็นว่านางเล็กมอบปูนซีเมนต์ดังกล่าวให้อยู่ในความครอบครองดูแลของคนงานของนางเล็กหาใช่นางสมรไม่นางสมรจึงไม่ใช่ผู้เสียหาย ไม่มีอำนาจร้องทุกข์ให้เจ้าพนักงานดำเนินคดีแก่จำเลยได้ และคดีนี้เป็นความผิดต่อส่วนตัวเมื่อผู้เสียหายไม่ได้ร้องทุกข์ให้ดำเนินคดี พนักงานสอบสวนจึงไม่มีอำนาจสอบสวน การสอบสวนในข้อหาความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์จึงไม่ชอบตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 121วรรคสอง โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง ฎีกาโจทก์ข้อนี้ฟังไม่ขึ้น
ในปัญหาที่ว่า จำเลยบุกรุกหรือไม่ โจทก์มีนางสมรเบิกความว่า เมื่อพยานได้รับแจ้งจากนายสำราญว่า จำเลยฉีกถุงปูนซีเมนต์ พยานจึงไปที่โรงเรียน พยานพบจำเลยเดินออกมาจากที่ตั้งถุงปูนซีเมนต์ซึ่งอยู่ที่หน้าอาคาร 2 นายปรีดีเบิกความว่านางสมรไปบอกพยานว่าจำเลยฉีกถุงปูนซีเมนต์ ให้พยานไปพูดกับจำเลย เห็นว่า นางสมรเป็นครูใหญ่โรงเรียนบ้านทุ่งกระจูดและนางสมรกับนายปรีดีเป็นญาติกับจำเลย ไม่มีเหตุอันควรระแวงสงสัยว่าจะแกล้งเบิกความปรักปรำจำเลย นอกจากนี้ร้อยตำรวจตรีชลิตร ซึ่งไม่รู้จักจำเลยเบิกความสนับสนุนว่าวันเกิดเหตุนายปรีดี ไปแจ้งต่อพยานว่า จำเลยบุกรุกเข้าไปในโรงเรียนและฉีกถุงปูนซีเมนต์ซึ่งอยู่ที่โรงเรียน พยานรับแจ้งแล้วได้ไปยังที่เกิดเหตุ พบปูนซีเมนต์ที่กองอยู่ที่บริเวณโรงเรียนถูกฉีกออกหลายถุง เมื่อจำเลยมาที่เกิดเหตุ นางสมรชี้ให้พยานจับพยานสังเกตเห็นมือจำเลยเปื้อน ปูนซีเมนต์ พยานแจ้งข้อหาแก่จำเลยว่าบุกรุกสถานที่ราชการในเวลากลางคืน และทำให้เสียทรัพย์ จำเลยให้การรับสารภาพ พยานได้ทำบันทึกการจับกุม เอกสารหมาย ป.จ.1 ไว้พยานหลักฐานโจทก์จึงมีน้ำหนักมั่นคง พยานหลักฐานจำเลยไม่อาจหักล้างได้ ฟังได้ว่าจำเลยเข้าไปในโรงเรียนบ้านทุ่งกระจูดและไปฉีกถุงปูนซีเมนต์ซึ่งเก็บไว้ที่หน้าอาคาร 2 พฤติการณ์ของจำเลยดังกล่าว ถึงแม้จำเลยจะมีสิทธิเดินผ่านโรงเรียนได้ แต่การที่จำเลยเดินเข้าไปในบริเวณโรงเรียนในเวลากลางคืนจนไปถึงอาคาร 2ซึ่งไม่ใช่ทางผ่านและฉีกถุงปูนซีเมนต์ที่เก็บไว้หน้าอาคาร 2 แสดงให้เห็นว่าจำเลยมีเจตนาเข้าไปรบกวนการครอบครองอสังหาริมทรัพย์ของนางสมรโดยปกติสุข จำเลยจึงต้องมีความผิดฐานบุกรุก ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษามานั้น ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วยบางส่วนฎีกาโจทก์ฟังขึ้นบางส่วน”
พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 365(3) ประกอบด้วยมาตรา 362 จำคุก 6 เดือน ปรับ 2,000 บาทให้รอการลงโทษจำคุกไว้มีกำหนด 1 ปี ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 56ไม่ชำระค่าปรับ จัดการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 29, 30ไม่ชำระค่าปรับ จัดการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 29, 30 นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์
