แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยมีหน้าที่นำสืบก่อน ก่อนวันนัดสืบพยานจำเลย ๆ ยื่นคำร้องขอเลื่อนศาลสั่งให้มาพูดกันวันนัด ครั้นถึงวันนัด ่จำเลยและทนายจำเลยไม่มาศาล ศาลสั่งยกคำร้องและถือว่าจำเลยขาดนัดพิจารณา
การที่ศาลสั่งว่า จำเลยขาดนัดพิจารณาและให้นัดสืบพยานโจทก์ต่อไปนั้น เป็นอันเข้าใจได้ว่า ศาลสั่งตัดหรืองดสืบพยานจำเลยแล้ว
ประเด็นแห่งคดีมี 2 ตอน ซึ่งจำเลยจะสืบแก้ได้ภายหลังอีกนั้น เมื่อศาลสั่งว่า จำเลยขาดนัดพิจารณาและให้นัดสืบพยานโจทก์ ศาลสืบพยานโจทก์จนโจทก์แถลงไม่ติดใจสืบพยานต่อไป จำเลยมิได้แถลงขอสืบพยานจำเลยในตอน 2 อีกเลยทั้ง ๆ ที่มีเวลา ดังนี้ จำเลยจะมาคัดค้านเมื่อศาลพิพากษาคดีแล้ว หาชอบไม่
ผู้รับมอบฉันทะจากทนายความให้มาฟังคำสั่งศาลและกำหนดวันนัด จะถือว่าผู้รับมอบฉันทะนั้นเป็นตัวแทนของตัวความหรือทนายความในการดำเนินคดีไม่ได้ เพราะไม่มีอำนาจที่จะดำเนินกระบวนพิจารณาใด ๆ แทนตัวความ ถือไม่ได้ว่าตัวความหรือทนายตัวความมาศาล
การไต่สวนคำร้องขอให้พิจารณาใหม่ ศาลอาจใช้วิธีสอบถามก็ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยออกจากตึกแถว ของโจทก์และเรียกค่าเสียหาย
จำเลยให้การรับว่า ได้เช่าห้องพิพาทของโจทก์จริง แต่ไม่ได้ทำการค้าและต่อสู้ว่า สัญญาเช่าเป็นโมฆะ และปฏิเสธเรื่องค่าเสียหาย
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้ขับไล่จำเลยและบริวาร และให้จำเลยชดใช้ค่าเสียหายเดือนละ ๒,๐๐๐ บาท
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย เดือนละ ๑๖๐ บาท
โจทก์ จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ศาลชั้นต้นสั่งให้จำเลยนำสืบก่อน จำเลยทราบวันนัดแล้ว ก่อนวันนัด จำเลยยื่นคำร้องขอเลื่อน ศาลสั่งให้มาพูดกันวันนัด ครั้งถึงวันนัดสืบพยานจำเลย ตัวจำเลยและทนายความไม่มาศาล ๆ สั่งยกคำร้องของจำเลยและถือว่าจำเลยขาดนัดพิจารณา ให้สืบพยานโจทก์ต่อไป ศาลฎีกาเห็นว่าเป็นคำสั่งที่ถูกต้องชอบด้วยกฎหมายแล้ว
ที่ศาลชั้นต้นสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณาให้สืบพยานโจทก์ต่อไปนั้น เป็นที่เข้าใจว่า ศาลได้สั่งตัดหรืองดสืบพยานของจำเลย
ประเด็นแห่งคดีมี ๒ ตอน ซึ่งจำเลยจะสืบแก้ได้ภายหลังอีกนั้น เมื่อศาลสั่งว่า จำเลยขาดนัดพิจารณาและให้นัดสืบพยานโจทก์ ศาลสืบพยานโจทก์จนโจทก์แถลงไม่ติดใจสืบพยานต่อไป จำเลยมิได้แถลงขอสืบพยานจำเลยในตอน ๒ อีกเลยทั้ง ๆ ที่มีเวลา ดังนี้ จำเลยจะมาคัดค้านเมื่อศาลพิพากษาคดีแล้ว หาชอบไม่
นายวิชัยผู้รับมอบฉันทะจากทนายจำเลยให้มาฟังคำสั่งศาลและกำหนด ได้นำใบมอบฉันทะมายืนต่อศาลภายหลังศาลมีคำสั่งว่าจำเลยขาดนัดแล้ว เช่นนี้ถือว่านายวิชัยเป็นตัวแทนตัวความหรือทนายจำเลยในการดำเนินคดีไม่ได้ เพราะอำนาจที่จะดำเนินกระบวนพิจารณาใด ๆ แทนตัวความ ถือไม่ได้ว่าตัวความหรือตัวความมาศาล
เมื่อจำเลยยื่นคำร้องขอให้พิจารณาใหม่ ศาลมิได้เรียกจำเลยเข้าพิจารณาเพื่อไต่สวนคำร้องนี้ แต่ศาลกลับใช้วิธีสอบถามจำเลยเอา เป็นการไม่ชอบ ศาลฎีกาเห็นว่า การสอบถามก็เป็นการไต่สวนอย่างหนึ่งเหมือนกัน
พิพากษายืน
