แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดฐานชิงทรัพย์ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 339 ตามที่โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำคุก 1 ปี กับให้คืนและใช้ราคาทรัพย์ ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้บทลงโทษเป็นผิดตามมาตรา 309 จำคุก 1 ปี ข้อคืนหรือใช้ราคายก เช่นนี้ เป็นคดีต้องห้ามมิให้คู่ความฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริงตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 220
การที่จำเลยขึ้นไปบนบ้านของผู้เสียหายพูดขู่และล้วงเอาลูกระเบิดออกมาทำท่าจะขว้างก่อนที่จะหยิบเอาทรัพย์ของผู้เสียหายที่อยู่บนบ้านนั้นไป ถือได้ว่าเป็นการข่มขืนใจให้ผู้เสียหายจำยอมต่อสิ่งใด โดยทำให้กลัวว่าจะเกิดอันตรายต่อชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สินของผู้เสียหาย เป็นความผิดตามมาตรา 309 แห่งประมวลกฎหมายอาญา
ฟ้องขอให้ลงโทษฐานชิงทรัพย์ การขู่เข็ญจัดเป็นส่วนหนึ่งในความผิดฐานชิงทรัพย์ เมื่อทางพิจารณาได้ความว่าจำเลยไม่มีเจตนาลักทรัพย์ ก็ลงโทษตามมาตรา 309 แห่งประมวลกฎหมายอาญาฐานทำให้เสื่อมเสียเสรีภาพได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อวันที่ ๑๕ เมษายน ๒๕๑๑ เวลากลางวัน จำเลยบังอาจใช้ลูกระเบิดมือเป็นอาวุธชิงทรัพย์นกกระทา ๑ ตัว ราคา ๔๘๐ บาทของนายชู พิมสลัก ไป โดยจำเลยได้ขู่เข็ญว่า ในทันใดนั้นจะขว้างลูกระเบิดทำลายทั้งบ้นและคนหากขัดขืนเพื่อให้เป็นความสะดวกในการชิงทรัพย์ ในการพาทรัพย์นั้นไปให้ยื่นให้ซึ่งทรัพย์นั้น และยึดถือเอาทรัพย์นั้นไว้ เหตุเกิดที่ตำบลโนนคล้อ อำเภอกันทรารมย์ จังหวัดศรีสะเกษ ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๓๙ ให้คืนและใช้ราคาทรัพย์แก่ผู้เสียหายด้วย
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลจังหวัดศรีสะเกษฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยซึ่งเป็นปลัดอำเภอกันทรารมย์ กับพวกอีก ๓ คน ขึ้นไปบนบ้านของผู้เสียหาย เห็นไม้กระดานใต้ถุนยุ้งข้าว จำเลยขอ ผู้เสียหายไม่ให้ เห็นกรงนกกระทาที่แขนที่ระเบียง จำเลยขอนกไปทำลาบกิน ผู้เสียหายก็ไม่ให้ จำเลยจึงพูดขึ้นว่า ขอกระดานก็ไม่ได้ ขอนกก็ไม่ได้เดี๋ยวจะขว้างระเบิดให้พังทั้งบ้านทั้งคน พูดแล้วล้วงเอาลูกระเบิดออกจากกระเป๋าหิ้วของจำเลยขึ้นทำท่าจะขว้าง ผู้เสียหายพูดขึ้นว่า ขว้างบ้านพังแล้วก็ต้องทำบ้านให้ใหม่ จำเลยพูดว่าจะทำให้แต่กระดาน ๔ แผ่น เหมือนโลงศพ แล้วเก็บลูกระเบิดมือใส่กระเป๋า แล้วล้วงเอานกกระทาจากกรงเดินลงเรือนไป ผู้เสียหายตามไปดู เห็นชายคนหนึ่งกำลังถอนขนนกอยู่ ปรากฏว่านกตายแล้ว วินิจฉัยว่า การกระทำของจำเลยเป็นการเอาทรัพย์ของผูอื่นไปโดยเจตนาทุจริต เป็นความผิดฐานลักทรัพย์ เมื่อจำเลยขู่จะขว้างลูกระเบิดใส่ ก็เป็นการขู่เข็ญว่าจะใช้กำลังประทุษร้ายเพื่อให้เป็นความสะดวกแก่การลักทรัพย์หรือการพาทรัพย์นั้นไป จึงเป็นความผิดฐานชิงทรัพย์ พิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๓๙ จำคุก ๑ ปี กับให้คืนหรือใช้ราคาทรัพย์แก่ผู้เสียหายด้วย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ข้อเท็จจริงบ่งไปในทางว่า จำเลยผู้มีตำแหน่งเป็นปลัดอำเภอมุ่งแสดงอำนาจบาตรใหญ่ให้ปรากฏว่าจำเลยอาจทำการใด ๆ ได้ตามอำเภอใจ ผู้ใดจะขัดขืนมิได้เท่านั้น หาได้มีเจตนาลักทรัพย์ไม่ แม้จะเชื่อข้อเท็จจริงว่า ก่อนที่จำเลยจะเอานกของผู้เสียหายไป จำเลยได้เอาลูกระเบิดมือออกมาและใช้วาจาขู่เข็ญผู้เสียหาย ก็ไม่ทำให้เกิดเป็นความผิดฐานชิงทรัพย์ขึ้นได้ การที่จำเลยล้วงเอาระเบิดมือออกมาทำท่าจะขว้าง เป็นการกระทำโดยมีอาวุธ ข่มขืนใจผู้อื่นให้กระทำตามความประสงค์ของจำเลย ทำให้ผู้เสียหายกลัวจะเกิดอันตรายต่อชีวิต เสรีภาพ และทรัพย์สิน การกระทำอันเป็นการขู่เข็ญนี้ เป็นส่วนหนึ่งของความผิดชิงทรัพย์ ศาลลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๓๐๙ และเมื่อวินิจฉัยดังนี้แล้วพนักงานอัยการก็ไม่มีอำนาจฟ้องเรียกทรัพย์สินหรือราคาแทนผู้เสียหาย พิพากษาแก้ว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๐๙ ให้จำคุก ๑ ปี คำขอให้คืนหรือใช้ราคาให้ยกเสีย
โจทก์ฎีกาว่า การที่จำเลยจะเอาลูกระเบิดขว้างบ้านผู้เสียหายแล้วเอานกกระทาของผู้เสียหายไป แสดงว่าจำเลยมีเจตนาลักทรัพย์ จำเลยฎีกาข้อกฎหมายว่า โจทก์มิได้ประสงค์ให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๐๙ ทั้งคำบรรยายก็ไม่เข้าองค์ความผิดตามมาตรานี้จะลงโทษตามมาตรา ๓๐๙ ไม่ได้
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ศาลอุทธรณ์ฟังว่าจำเลยไม่มีเจตนาลักนกกระทาของผู้เสียหาย โจทก์ฎีกาว่าจำเลยมีเจตนา จึงเป็นฎีกาข้อเท็จจริง ต้องตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๒๒๐
ข้อเท็จจริงที่ศาลล่างทั้งสองฟังมา เห็นว่าที่จำเลยเอาลูกระเบิดออกมาทำท่าจะขว้างก่อนที่จะล้วงหยิบเอานกกระทาไป ถือได้ว่าเป็นการทำให้ผู้เสียหายต้องจำยอมให้จำเลยหยิบเอานกประทาไป โดยผู้เสียหายไม่กล้าขัดขวางเพราะกลัวจะเกิดอันตรายต่อชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สินของตน เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๐๙ ส่วนที่จำเลยฎีกาว่า โจทก์ฟ้องหาว่าจำเลยชิงทรัพย์จะลงโทษจำเลยฐานทำให้เสื่อมเสียเสรีภาพไม่ได้นั้น เห็นว่าการขู่เข็ญเป็นส่วนหนึ่งในความผิดฐานชิงทรัพย์ ศาลย่อมลงโทษจำเลยฐานทำให้เสื่อมเสียเสรีภาพได้
พิพากษายืน
