แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยเอาหนังสือเดินทาง ซึ่งกระทรวงต่างประเทศออกให้แก่นายสิทธิชัยหอมพวงษ์มาแก้ไขโดยแกะเอาภาพถ่ายของนายสิทธิชัยหอมพวงษ์ที่ปิดอยู่ในปกด้านในออกแล้วเอาภาพถ่ายของจำเลยปิดลงไปแทนนั้น แม้ภาพถ่ายจะไม่ใช่เอกสารตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 1(7) ก็ตาม แต่เมื่อนำไปปิดลงในหนังสือเดินทางดังกล่าว ย่อมทำให้ความหมายที่แท้จริงของหนังสือเดินทางเปลี่ยนแปลงไปว่าจำเลย คือ นายสิทธิชัยหอมพวงษ์และเป็นหนังสือเดินทางที่กระทรวงการต่างประเทศออกให้แก่จำเลยโดยตรง ภาพถ่ายของจำเลยที่ไม่เป็นเอกสารจึงเกิดเป็นเอกสารหนังสือเดินทางของนายสิทธิชัยหอมพวงษ์ กลายเป็นหนังสือเดินทางของจำเลยเอง การกระทำของจำเลยจึงเป็นการปลอมแปลงเอกสารราชการเมื่อจำเลยนำไปใช้แสดงต่อเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมือง เพื่อเดินทางออกไปและเข้ามาในราชการอาณาจักร ย่อมมีความผิดฐานปลอมเอกสารราชการและใช้เอกสารราชการปลอม
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยกับพวกที่ยังไม่ได้ตัวมาฟ้อง ได้ร่วมกันทำหนังสือเดินทางประเทศไทย อันเป็นเอกสารราชการของกระทรวงการต่างประเทศ ปลอมขึ้น โดยจำเลยกับพวกนำเอาหนังสือเดินทาง ที่แท้จริงซึ่งกระทรวงการต่างประเทศออกให้แก่นายสิทธิชัย หอมพวงษ์ มาแก้ไขในปกหน้าด้านในโดยแกะเอาภาพถ่ายของนายสิทธิชัยที่ปิดอยู่ในปกหน้าในของหนังสือเดินทางที่แท้จริงดังกล่าวนั้นออก แล้วเอาภาพถ่ายของจำเลยปิดลงไปแทน ทั้งนี้ จำเลยกับพวกร่วมกันทำปลอมหนังสือเดินทางดังกล่าวขึ้นเพื่อแสดงตนเป็นนายสิทธิชัยนำหนังสือเดินทางปลอมดังกล่าวไปใช้อ้างแสดงต่อเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองประจำด่านตรวจคนเข้าเมืองตากใบ จังหวัดนราธิวาส (ขาออก) และแสดงต่อเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองประจำท่าอากาศยานกรุงเทพ (ขาเข้า) เพื่อให้เจ้าพนักงานผู้ตรวจสอบหนังสือเดินทางหลงเชื่อว่าจำเลยคือนายสิทธิชัยและเป็นหนังสือเดินทางประเทศไทยอันเป็นเอกสารราชการที่กระทรวงการต่างประเทศออกให้แก่จำเลยที่แท้จริง และประทับตราอนุญาตให้จำเลยเดินทางเข้ามาในราชอาณาจักร โดยจำเลยรู้อยู่แล้วว่าจำเลยมิใช่นายสิทธิชัยและหนังสือเดินทางฉบับดังกล่าวเป็นเอกสารราชการปลอม การกระทำของจำเลยดังกล่าวในประการที่น่าจะเกิดความเสียหายแก่เจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมือง กองบังคับการกองตรวจคนเข้าเมือง กรมตำรวจ กระทรวงการต่างประเทศ นายสิทธิชัยผู้อื่นและประชาชน เจ้าพนักงานจับจำเลยได้พร้อมทั้งยึดหนังสือเดินทางประเทศไทย ซึ่งจำเลยกับพวกร่วมกันทำปลอมขึ้นดังกล่าวเป็นของกลาง ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 32, 33, 83,91, 264, 265, 268 ริบหนังสือเดินทางของกลาง
จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 264, 265 เป็นกรรมเดียวผิดกฎหมายหลายบท ให้ลงโทษตามมาตรา 265 ซึ่งเป็นบทหนักและผิดฐานใช้เอกสารปลอมตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 268 แต่เนื่องจากจำเลยเป็นผู้ปลอมและเป็นผู้ใช้ จึงให้ลงโทษตามมาตรา 268 รวม 2 กระทง ให้จำคุกกระทงละ 2 ปี จำเลยให้การรับสารภาพ ลดโทษให้กึ่งหนึ่งทุกกระทงความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 78 คงลงโทษแต่ละกระทงจำคุก 1 ปี รวมลงโทษทั้ง 2 กระทงตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91 เป็นจำคุกจำเลยไว้มีกำหนด 2 ปีริบของกลาง
จำเลยอุทธรณ์ขอให้ยกฟ้องหรือขอให้รอการลงโทษหรือขอให้รอการกำหนดโทษ
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การที่จำเลยเอาหนังสือเดินทางซึ่งกระทรวงการต่างประเทศออกให้แก่นายสิทธิชัย หอมพวงษ์ มาแก้ไขโดยแกะเอาภาพถ่ายของนายสิทธิชัย หอมพวงษ์ ที่ปิดอยู่ในปกหน้าด้านในออกแล้วเอาภาพถ่ายของจำเลยปิดลงไปแทนนั้น แม้ภาพถ่ายจะไม่ใช่เอกสารตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 1(7) ก็ตาม แต่เมื่อนำไปปิดลงในหนังสือเดินทางดังกล่าว ย่อมทำให้ความหมายที่แท้จริงของหนังสือเดินทางปรากฏเปลี่ยนแปลงไปว่าจำเลยคือนายสิทธิชัยหอมพวงษ์ และเป็นหนังสือเดินทางที่กระทรวงการต่างประเทศออกให้แก่จำเลยโดยตรง ภาพถ่ายของจำเลยที่ไม่เป็นเอกสารจึงเกิดเป็นเอกสารหนังสือเดินทางของนายสิทธิชัย หอมพวงษ์ กลายเป็นหนังสือเดินทางของจำเลยเอง การกระทำของจำเลยจึงเป็นการปลอมเอกสารราชการ เมื่อจำเลยนำไปใช้แสดงต่อเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองเพื่อเดินทางออกไปและเข้ามาในราชอาณาจักรย่อมมีความผิดฐานปลอมเอกสารราชการและใช้เอกสารราชการปลอม จำเลยใช้หนังสือเดินทางปลอมดังกล่าวแสดงต่อเจ้าหน้าที่ตรวจคนเข้าเมืองทั้งขาเข้าและขาออกคนละคราวกัน การกระทำของจำเลยเป็นความผิดหลายกรรมต่างกันครั้งแรกจำเลยปลอมเอกสารราชการและใช้เอกสารราชการปลอมด้วย จึงมีความผิดตามมาตรา 265 และมาตรา 268 วรรคแรกให้ลงโทษตามมาตรา268 วรรคสองกระทงหนึ่ง ส่วนครั้งที่สองจำเลยเพียงแต่ใช้เอกสารราชการปลอมฉบับเดิมเท่านั้น มิได้ทำปลอมขึ้นใหม่จึงมีความผิดฐานใช้เอกสารราชการปลอมอย่างเดียวตามมาตรา 268 วรรคแรก ประกอบด้วยมาตรา 265 อีกกระทงหนึ่ง ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้องนั้น ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย จำเลยปลอมเอกสารราชการด้วยการเอาหนังสือเดินทางที่แท้จริงมาแกะเอาภาพถ่ายออกแล้วเอาภาพถ่ายของจำเลยปิดลงไปแทนเท่านั้น มิได้แก้ไขข้อความอื่นใดในหนังสือเดินทางด้วยแต่อย่างใดสมควรปรานีลงโทษสถานเบา แต่ไม่ควรรอการลงโทษ
พิพากษากลับ จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 265มาตรา 268 วรรคแรกประกอบด้วยมาตรา 265 ให้ลงโทษฐานใช้เอกสารราชการปลอมตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 268 วรรคแรก ประกอบด้วยมาตรา 265 ตามมาตรา 268 วรรคสองกระทงหนึ่งและมาตรา 268 วรรคแรกประกอบด้วยมาตรา 265 อีกกระทงหนึ่งเรียงกระทงลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91 จำคุกกระทงละ 6 เดือน รวม 2 กระทงเป็นจำคุก 1 ปี จำเลยให้การรับสารภาพเป็นประโยชน์แก่การพิจารณาลดโทษให้กึ่งหนึ่งตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงจำคุกจำเลย6 เดือน ริบของกลาง
