แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินตามเช็คเมื่อผู้ทรงนำเช็คไปเข้าบัญชีเพื่อเรียกเก็บเงินนั้น จะต้องเป็นการปฏิเสธเนื่องจากมีการยื่นให้ใช้เงินโดยชอบเมื่อเช็คถึงกำหนดชำระแล้ว เมื่อโจทก์ซึ่งเป็นผู้ทรงนำเช็คซึ่งจำเลยเป็นผู้ออกเข้าบัญชีเพื่อเรียกเก็บเงินตามเช็คก่อนวันที่ลงในเช็ค ย่อมเป็นการยื่นให้ใช้เงินโดยไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 989 ประกอบด้วยมาตรา 914 แม้ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินเพราะบัญชีของจำเลยถูกปิดมาก่อนที่จะมีการออกเช็ค ก็ยังถือไม่ได้ว่าเป็นการปฏิเสธการจ่ายเงินในวันที่เช็คถึงกำหนด การกระทำของจำเลยจึงยังไม่เป็นความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. 2497 มาตรา 3
(ประชุมใหญ่ครั้งที่ 7/2525)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. ๒๔๙๗ มาตรา ๓
ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้ว มีคำสั่งให้ประทับฟ้อง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยออกเช็คลงวันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๒ และมีการเรียกเก็บเงินเมื่อวันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๒ ก่อนวันที่เช็คถึงกำหนดและธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินตามเช็คอ้างว่าบัญชีปิดแล้ว เพราะบัญชีของจำเลยถูกปิดมาตั้งแต่วันที่ ๒๑ สิงหาคม ๒๕๒๑ และในวันที่ ๒๓ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๒ ซึ่งเช็คถึงกำหนดใช้เงิน โจทก์ไม่ได้ยื่นเช็คเพื่อเรียกเก็บเงินจากธนาคารอีก และวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายว่า เมื่อบัญชีของผู้ออกเช็คถูกปิดมาก่อนที่จะมีการออกเช็คและผู้ทรงนำเช็คเข้าบัญชีเงินฝากเพื่อเรียกเก็บเงินตามเช็คก่อนวันที่ลงในเช็ค ผู้ออกเช็คจะมีความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. ๒๔๙๗ มาตรา ๓ หรือไม่ ปัญหานี้ศาลฎีกาได้วินิจฉัยโดยที่ประชุมใหญ่แล้ว เห็นว่า การที่ธนาคารปฏิเสธไม่จ่ายเงินตามเช็คนั้นจะต้องเป็นการปฏิเสธเนื่องจากมีการยื่นให้ใช้เงินโดยชอบเมื่อเช็คถึงกำหนดชำระแล้ว เมื่อโจทก์ซึ่งเป็นผู้ทรงนำเช็คซึ่งจำเลยเป็นผู้ออก เข้าบัญชีเงินฝากเพื่อเรียกเก็บเงินตามเช็คก่อนวันที่ลงในเช็ค ย่อมเป็นการยื่นให้ใช้เงินโดยไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๙๘๙ ประกอบด้วยมาตรา ๙๑๔ ฉะนั้น แม้ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินเพราะบัญชีของจำเลยผู้ออกเช็คถูกปิดมาก่อนที่จะมีการออกเช็ค ก็ยังถือไม่ได้ว่าเป็นการปฏิเสธการจ่ายเงินในวันที่เช็คถึงกำหนด การกระทำของจำเลยจึงยังไม่เป็นความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ. ๒๔๙๗ มาตรา ๓
พิพากษายืน
