แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ว. อยากจะซื้อที่ดินของจำเลย ได้ติดต่อกับพี่ชายซึ่งอยู่ใกล้กับที่ดินนั้น พี่ชายแนะให้ไปติดต่อกับ พ. พ. ได้เขียนชื่อและตำบลที่อยู่ของจำเลยให้ ชื่อและตำบลที่อยู่ของจำเลยนี้ พ. ได้มาจากโจทก์ จำเลยเคยแจ้งให้โจทก์หาผู้ซื้อที่ดิน ผลที่สุดจำเลยก็ได้ขายที่ดินให้แก่ ว. การกระทำของโจทก์ดังกล่าวเป็นการชี้ช่องหรือจัดการให้ทำสัญญาสำเร็จตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 845
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยตกลงให้โจทก์เป็นนายหน้าจัดการขายที่ดินของจำเลยโดยจะให้บำเหน็จ โจทก์ได้จัดการขายที่ดินของจำเลยสำเร็จ ขอให้ชำระค่าบำเหน็จนายหน้า
จำเลยให้การว่า โจทก์ไม่ได้เป็นนายหน้า จำเลยเพียงเคยแจ้งให้โจทก์หาผู้ซื้อหรือจัดหานายหน้าโดยหวังจะให้โจทก์ได้รับประโยชน์ร่วมกับนายหน้า การที่จำเลยขายที่ดินได้ มิใช่เกิดจากการที่โจทก์หรือผู้ใดร่วมกับโจทก์เป็นผู้ชี้ช่องหรือจัดการ
โจทก์จำเลยท้ากันเพียงประเด็นเดียวว่า ถ้านายวิชัย สกุลดี เบิกความว่าซื้อที่ดินตามฟ้องจากจำเลยเพราะโจทก์เป็นนายหน้าผู้ชี้ช่องให้เข้าทำสัญญาจำเลยยอมแพ้หากนายวิชัยซื้อที่ดินโดยโจทก์ไม่ได้เป็นนายหน้าชี้ช่อง โจทก์ยอมแพ้ ให้ศาลสืบและวินิจฉัยจากคำเบิกความของนายวิชัยเพียงปากเดียว
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่า นายวิชัยได้ซื้อที่ดินจากจำเลย เนื่องมาจากผลที่โจทก์ได้ชี้ช่องจัดการจนเป็นผลสำเร็จ พิพากษาให้จำเลยชำระเงินค่าบำเหน็จนายหน้า 16,800 บาทพร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีนับแต่วันที่ 27 กรกฎาคม 2517 ถึงวันฟ้องเป็นเงิน 315 บาท และต่อจากวันฟ้องไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์กับให้จำเลยใช้ค่าฤชาธรรมเนียมแทนโจทก์ โดยกำหนดค่าทนายความ 500 บาท
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า นายวิชัยเบิกความว่านายวิชัยสนใจอยากจะได้ที่ดินตามฟ้องได้ติดต่อกับนายณรงค์พี่ชายซึ่งบ้านอยู่ใกล้กับที่ดินดังกล่าว นายณรงค์ว่า ถ้าสนใจจะซื้อให้ไปติดต่อกับนายพิชัย นายวิชัยจึงไปหานายพิชัย นายพิชัยได้เขียนชื่อและตำบลที่อยู่ของจำเลยให้ ต่อมานายวิชัยก็ได้ไปติดต่อกับจำเลยจนได้ทำสัญญาซื้อขายที่ดินกันสำเร็จ หลังจากนั้นนายวิชัยจึงได้ทราบจากนายพิชัยว่าชื่อและตำบลที่อยู่ของจำเลยที่นายพิชัยจดให้นั้น นายพิชัยได้มาจากโจทก์ ศาลฎีกาเห็นว่าจำเลยให้การรับว่าเคยแจ้งให้โจทก์หาผู้ซื้อที่ดินหรือจัดหานายหน้า โดยหวังจะให้โจทก์ได้รับประโยชน์ร่วมกับนายหน้า ฉะนั้น การที่โจทก์บอกชื่อและตำบลที่อยู่ของจำเลยไว้กับนายพิชัย ก็คงจะเพื่อให้จำเลยขายที่ดินได้ โจทก์จะได้ค่านายหน้า และการที่นายวิชัยสามารถติดต่อกับจำเลยได้โดยตรง ก็เป็นผลสืบเนื่องมาจากการที่โจทก์ได้บอกชื่อและตำบลที่อยู่ของจำเลยไว้กับนายพิชัย ผลที่สุดจำเลยก็ได้ขายที่ดินให้แก่นายวิชัยสมความตั้งใจของจำเลย การกระทำของโจทก์ดังกล่าวจึงเป็นการชี้ช่องหรือจัดการให้ทำสัญญาสำเร็จตามความหมายแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 845 แล้ว
พิพากษายืน
