แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อศาลพิพากษาว่าสัญญาเช่าที่ดินระหว่างเจ้าของที่ดินกับผู้เช่าระงับไปแล้ว เมื่อผู้เช่าสามารถรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างไปได้เมื่อใด ก็ให้จัดการรื้อไป ย่อมแสดงว่า ผู้เช่าไม่มีสิทธิที่จะใช้ที่ดินของโจทก์เป็นที่สำหรับปลูกสร้างต่อไปแล้ว ส่วนการที่ผู้เช่าจะรื้อถอนไปเมื่อใดนั้น เป็นเรื่องของการบังคับคดี
เมื่อผู้เช่าที่ดินจากเจ้าของที่ดิน แล้วมาปลูกบ้านให้คนเช่าหมดสิทธิในที่ดินแล้ว ผู้เช่าที่ดินก็ย่อมไม่มีสิทธิจะให้ผู้ใดเข้าไปเกี่ยวข้องในที่ดินที่เช่านั้นต่อไป
จำเลยเป็นผู้เช่าเรือนโรงไปจากผู้เช่าที่ดินของโจทก์นั้นไม่ใช่เป็นผู้เช่า หรือผู้เช่าช่วงที่ดินจากโจทก์ ย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองจาก พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าในภาวะคับขัน
ย่อยาว
ความว่า นางลำใยได้เช่าที่ดินของโจทก์แล้วปลูกสร้างโรงเรือนเก็บค่าเช่า จำเลยได้เช่าอาศัยอยู่ในท้องที่นางลำใยปลูกขึ้นนี้ ต่อมาโจทก์ฟ้องนางลำใยขอเลิกสัญญาเรียกที่ดินคืนและขอห้ามอย่าให้จำเลย (นางลำใย) เข้ามาในสถานที่เช่า หรือเก็บผลประโยชน์รายได้ในสถานที่เช่าต่อไป คดีนั้น ศาลพิพากษาว่าโจทก์กับนางลำใยตกลงเลิกสัญญาเช่ากัน แต่ผู้เช่าของนางลำใยไม่ยอมออก เพราะอยู่โดยมีสิทธิตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯการที่นางลำใยจำเลยไม่สามารถรื้อสิ่งปลูกสร้างออกจากที่ดินได้จึงกลายเป็นการชำระหนี้พ้นวิสัยจะบังคับแก่จำเลย(นางลำใย) มิได้จึงพิพากษาว่าในระหว่างทำการรื้อถอนไม่ได้ ห้ามมิให้จำเลย (นางลำใย) เก็บผลประโยชน์รายได้ คดีถึงที่สุดแล้ว โจทก์จึงฟ้องเป็นคดีนี้ขอให้ศาลบังคับอย่าให้จำเลยและบริวารเข้ามาใช้อำนาจครอบครองห้องพิพาท จำเลยให้การว่าได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาต้องกันว่า จำเลยได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ในคดีที่โจทก์ฟ้องขับไล่นางลำใยศาลพิพากษาว่า สัญญาเช่าที่ดินระหว่างโจทก์กับนางลำใยระงับไปแล้ว ย่อมแสดงว่านางลำใยไม่มีสิทธิที่จะใช้ที่ดินของโจทก์เป็นที่สำหรับปลูกสร้างเรือนโรงต่อไปแล้ว การที่นางลำใยจะรื้อถอนไปเมื่อใดนั้นเป็นเรื่องสำหรับการบังคับคดีเมื่อนางลำใยหมดสิทธิในที่ดินของโจทก์แล้ว นางลำใยก็ย่อมไม่มีสิทธิที่จะให้ผู้ใดเข้าไปเกี่ยวข้องในที่ดินของโจทก์ จำเลยซึ่งเป็นผู้ถือสิทธิจากนางลำใยด้วยการเช่าสิ่งปลูกสร้างจากนางลำใย ก็ไม่มีสิทธิดีกว่านางลำใยในอันที่จะเข้าไปใช้ประโยชน์ในที่ดินซึ่งเป็นการละเมิดสิทธิ
ข้ออ้างว่าได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯนั้นจริงอยู่ การเช่าที่ดินสำหรับปลูกสร้างเคหะย่อมได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ คดีนี้จำเลยหาใช่ผู้เช่าที่ดินของโจทก์ไม่ จะว่าจำเลยเป็นผู้เช่าช่วงที่ดินจากโจทก์ก็ไม่ได้เพราะจำเลยเป็นแต่เพียงผู้เช่าโรงเรือนไปจากนางลำใย จำเลยไม่มีทางที่จะอ้างพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯ ขึ้นใช่ยันต่อโจทก์ได้
พิพากษากลับ ห้ามมิให้จำเลยและบริวารเข้าไปใช้อำนาจครอบครองสิ่งใด ๆ ในที่ดินของโจทก์