แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตามพระราชบัญญัติที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว พ.ศ.2486 คนต่างด้าวจะได้มาซึ่งที่ดินได้ ก็ต้องปฏิบัติให้ถูกต้องตามข้อกำหนดที่กฎหมายระบุไว้ และต้องได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงาน เมื่อมิได้ปฏิบัติเพื่อการได้มาซึ่งที่ดินให้ถูกต้องตามกฎหมาย ก็ย่อมไม่ได้ที่ดินหรือไม่มีสิทธิเป็นเจ้าของที่ดิน แม้พระราชบัญญัติที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว พ.ศ. 2486 จะถูกยกเลิกโดยประมวลกฎหมายที่ดิน แต่ตามประมวลกฎหมายที่ดินก็บัญญัติถึงการได้มาซึ่งที่ดินของคนต่างด้าวทำนองเดียวกับพระราชบัญญัติที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าวจึงไม่ทำให้คนต่างด้าวที่มิได้ปฏิบัติตามกฎหมายมีสิทธิในที่ดิน
โจทก์เป็นคนต่างด้าวมิได้ปฏิบัติเพื่อการได้มาซึ่งที่พิพาทให้ถูกต้องตามกฎหมาย จึงไม่มีสิทธิในที่พิพาท และไม่มีสิทธิฟ้องจำเลย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าโจทก์ได้ซื้อที่พิพาทโดยทำหนังสือจดทะเบียนซื้อขายกันที่กงศุลไทยที่ปีนัง แล้วโจทก์ได้เข้าครอบครองที่พิพาทตลอดมา ต่อมาโจทก์จะขายที่พิพาท จำเลยได้ร้องคัดค้านต่ออำเภอไม่ให้อำเภอออกหนังสือรับรองการทำประโยชน์ให้โจทก์โดยอ้างว่าเป็นเจ้าของที่ดิน ขอให้ศาลห้ามจำเลยเกี่ยวข้อง
จำเลยให้การว่า ไม่รับรองว่าโจทก์เป็นนิติบุคคลมีอำนาจฟ้องและดำเนินคดีในศาลไทย ใบมอบอำนาจไม่แท้จริง ใช้ไม่ได้ โจทก์ไม่ใช่เจ้าของกรรมสิทธิ์หรือมีสิทธิครอบครองที่พิพาทและไม่ได้ครอบครองที่พิพาท จำเลยได้ครอบครองเก็บผลประโยชน์มาเกินกว่า 10 ปี และได้แจ้งการครอบครองและรับรองการทำประโยชน์แล้ว โจทก์ไม่มีสิทธิดีกว่าจำเลย
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษายกฟ้องโจทก์ โดยพยานหลักฐานโจทก์ไม่มีน้ำหนักพอที่จะรับฟัง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า บริษัทโจทก์มีสัญชาติอังกฤษ บริษัทโจทก์ได้ซื้อที่ดินจากบริษัทอัยเวงฯ โดยทำหนังสือซื้อขายและจดทะเบียนที่กงศุลไทยที่จังหวัดปีนังประเทศสหพันธรัฐมลายู ตามพระราชบัญญัติที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว พ.ศ. 2486 คนต่างด้าวจะได้มาซึ่งที่ดินได้ ก็ต้องเป็นการถูกต้องตามข้อกำหนดที่กฎหมายระบุไว้และต้องได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงาน เมื่อคนต่างด้าวมิได้ปฏิบัติเพื่อการได้มาซึ่งที่ดินถูกต้องตามพระราชบัญญัติที่ดินเกี่ยวกับคนต่างด้าว ก็ย่อมไม่ได้ที่ดินหรือไม่มีสิทธิเป็นเจ้าของที่ดินโจทก์เป็นคนต่างด้าวมิได้ปฏิบัติเพื่อการได้มาซึ่งที่ดินตามพระราชบัญญัติที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว โจทก์จึงไม่อาจเป็นเจ้าของที่พิพาท แม้พระราชบัญญัติดังกล่าวจะถูกยกเลิกโดยประมวลกฎหมายที่ดิน แต่ตามประมวลกฎหมายที่ดินก็บัญญัติถึงการได้มาซึ่งที่ดินของคนต่างด้าวทำนองเดียวกับพระราชบัญญัติที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว จึงไม่ทำให้โจทก์มีสิทธิในที่พิพาทและไม่มีสิทธิฟ้องจำเลย
พิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์