แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องว่าโจทก์เป็นตัวแทนมารดาโจทก์จำเลยไปกู้เงิน ต่อมามารดาตายจำเลยรับมรดกนาไปเสียคนเดียว เป็นเหตุให้โจทก์ต้องใช้หนี้เงินกู้นั้นแทนกองมรดก-ไปขอให้จำเลยใช้ ฟ้องของโจทก์จึงเป็นเรื่องที่ตัวแทนฟ้องเรียกเงินที่ต้องชำระหนี้แทนตัวการไปโจทก์มีอำนาจฟ้อง.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่ามารดาโจทก์จำเลยให้โจทก์เป็นตัวแทนเอานาไปจำนำ โจทก์ทำหนังสือสัญญาในนามโจทก์กู้ยืมเงินนายอาแว ๔๐๐๐ บาท นายดาหะแม ๕๐๐ บาท โจทก์ได้มอบเงินที่กู้ให้นางแมะเถาะมารดา ๆ ให้สัตยาบันรับรองสัญญากู้รายนี้ไว้ในหนังสือยกทรัพย์ให้ น.ส.แอเสาะ ต่อมานางแมะเถาะมารดาตาย จำเลยเป็นทายาทแย่งเอานา ๒ แปลงไปจากนายนายอาแวและนายดาหะแม ทำให้โจทก์ต้องออกเงิน ๔,๕๐๐ บาท ชำระหนี้รายนี้ ฯลฯ ขอให้พิพากษาบังคับให้จำเลยใช้เงินให้โจทก์
จำเลยต่อสู้หลายประการ ที่เป็นประเด็นสำคัญคือจำเลยต่อสู้ว่าที่โจทก์อ้างว่าเป็นตัวแทนของนางแมะเถาะไปทำสัญญากู้เงินนั้นเป็นโมฆะเพราะนางแมะเถาะไม่ได้ทำหนังสือแต่งตั้งให้โจทก์เป็นตัวแทนในการนี้ แม้นนางแมะเถาะจะให้สัตยาบันก็ไม่ได้ตาม ป.พ.พ. ม.๑๓๔ โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง
และจำเลยร้องขอให้วินิจฉัยปัญหา ก.ม. ตามข้อต่อสู้ของจำเลยที่กล่าวข้างต้นนี้ก่อน
ศาลจังหวัดนราธิวาสเห็นพ้องตามข้อต่อสู้ของจำเลยจึงสั่งให้งดสืบพยานเสียทั้งสองฝ่ายแล้วพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ศาลอุทธรณ์เห็นว่าการที่นางแมะเถาะไม่ได้ทำหนังสือแต่งตั้งโจทก์เป็นตัวแทนไปกู้ยืมเงินให้ถูกต้องตาม ป.พ.พ. ม.๗๙๘ ก็เท่ากับโจทก์เป็นตัวแทนกระทำการไปโดยปราศจากอำนาจแต่นางแมะเถาะได้ให้สัตยาบันจริงการที่นางแมะเถาะตั้งโจทก์เป็นตัวแทนไปกู้เงินรายนี้ก็สมบูรณ์ตาม ม.๘๒๓ และโจทก์มีอำนาจฟ้องพิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นพิจารณาพิพากษาคดีนี้ใหม่
จำเลยฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่าคดีนี้เป็นเรื่องที่ตัวแทนฟ้องเรียกเงินที่ต้องชำระหนี้แทนตัวการไป ทั้งการตั้งตัวแทนไปกู้ยืมเงินกว่าห้าสิบบาทโดยมิได้มีหลักฐานเป็นหนังสืออย่างใดอย่างหนึ่งลงชื่อตัวการเป็นสำคัญนั้น เป็นแต่เรื่องขาดหลักฐานเป็นหนังสือตาม ป.พ.พ. ม.๗๙๘ วรรค ๒ ประกอบด้วย ม.๖๕๓ เท่านั้น ไม่ใช่เรื่องทำนิติกรรมไม่ถูกต้องตามแบบที่ ก.ม.บังคับไว้ตาม ม.๑๑๕ และ ม.๗๙๘ วรรค ๑ หาถึงแก่เป็นโมฆะดังที่จำเลยฎีกาไม่ ข้อต่อสู้ของจำเลยเป็นปัญหาข้อ ก.ม.ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืนตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ที่ให้ยกคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นพิจารณาพิพากษาใหม่.
