แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ดอกเบี้ยที่จะเอามาทบเป็นเงินต้นได้ ต้องเป็นดอกเบี้ยที่ค้างชำระมาแล้วไม่น้อยกว่า 1 ปี การที่เอาดอกเบี้ยมาทบต้นตั้งแต่แรกกู้เงินโดยยังไม่ค้างชำระเป็นการต้องห้ามตามกฎหมาย มาตรา 655 แห่ง ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
จำเลยยอมชำระดอกเบี้ยล่วงหน้าแก่โจทก์ ถ้าเป็นดอกเบี้ยที่ไม่เกินอัตราตามกฎหมาย โจทก์ก็ย่อมเรียกร้องเอาได้ เพราะข้อตกลงนี้ไม่ขัดต่อกฎหมาย ถ้าเกินอัตราตามกฎหมาย ข้อตกลงเรียกดอกเบี้ยตกเป็นโมฆะทั้งสิ้น
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยกู้เงินโจทก์ไป 10,800 บาท สัญญาผ่อนชำระเดือนละ 550 บาท จำเลยที่ 2 เป็นผู้ค้ำประกัน จำเลยผ่อนชำระให้โจทก์เพียง 1,300 บาท โจทก์ขอคิดดอกเบี้ยตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2505 ถึงวันฟ้องเป็นเวลา 21 เดือน 12 วัน ขอให้ศาลพิพากษาให้จำเลยใช้ดอกเบี้ยตั้งแต่วันผิดนัดจนถึงวันฟ้อง และตั้งแต่วันฟ้องจนกว่าจะใช้เงินเสร็จ ในอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีหากจำเลยที่ 1 ไม่ชำระก็ให้จำเลยที่ 2 ชำระแทน
จำเลยทั้งสองให้การร่วมกันว่า ได้กู้เงินและค้ำประกันหนี้ตามฟ้องของโจทก์แต่ได้ทำสัญญาเปลี่ยนแปลงสาระสำคัญแห่งหนี้กันใหม่โดยจำเลยที่ 1 ได้จดทะเบียนจำนองบ้านไว้กับโจทก์ หนี้ตามฟ้องจึงระงับไปด้วยการแปลงหนี้ใหม่ โจทก์ชอบที่จะใช้สิทธิตามหนี้จำนอง หมดสิทธิเรียกร้องหนี้ตามสัญญากู้
ศาลชั้นต้นพิจารณาพิพากษาให้จำเลยชำระต้นเงิน 7,700 บาทและดอกเบี้ยค้างชำระ 1,029.78 บาท พร้อมทั้งดอกเบี้ยร้อยละ 7 ครึ่งต่อปี นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จ
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ในเรื่องต้นเงินที่โจทก์ฎีกาว่าเอาดอกเบี้ย 1,800 บาท เข้าไปรวมกับต้นเงินที่มอบให้จำเลยไป 9,000 บาทนั้น เมื่อโจทก์เบิกความว่ามอบเงินให้จำเลยไป 9,000 บาท ก็ต้องฟังว่าจำเลยกู้เงินโจทก์ 9,000 บาท ดอกเบี้ยที่จะเอามาทบเป็นเงินต้นได้ต้องเป็นดอกเบี้ยที่ค้างมาแล้วไม่น้อยกว่า 1 ปี จึงจะตกลงกันให้เอามาทบต้นได้การที่โจทก์เอาดอกเบี้ยมาทบต้นตั้งแต่แรกกู้เงินโดยยังไม่ได้ค้างชำระเป็นการต้องห้ามตามมาตรา 655 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จึงคิดเป็นต้นเงินที่จะให้จำเลยชำระไม่ได้ดอกเบี้ยจำนวน 1,800 บาทที่จำเลยยอมชำระให้โจทก์นี้ถ้าเป็นดอกเบี้ยที่ไม่เกินอัตราตามกฎหมาย โจทก์ย่อมเรียกร้องเอาได้ เพราะข้อตกลงนี้ไม่ขัดต่อกฎหมาย เมื่อคำนวณดูแล้วเป็นดอกเบี้ยถึงร้อยละ 20 เกินอัตราตามพระราชบัญญัติห้ามเรียกดอกเบี้ยเกินอัตรา พ.ศ. 2475 ข้อตกลงเรียกดอกเบี้ยตกเป็นโมฆะทั้งสิ้น ต้องตัดดอกเบี้ยที่ตกลงให้จำเลยใช้ 1,800 บาทนี้ออกคงเหลือแต่เงินต้น 9,000 บาท จำเลยผ่อนชำระต้นเงินไปแล้ว1,300 บาท ต้นเงินจึงเหลือ 7,700 บาท
พิพากษายืน
