แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
ผู้คัดค้านยื่นคำร้องคัดค้านว่า ผู้ร้องทั้งสองไม่เหมาะสมจะเป็นผู้จัดการมรดก ขอให้ยกคำร้องขอของผู้ร้องทั้งสองและแต่งตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกของเจ้ามรดก โดยมิได้มีคำขอให้ตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกร่วมกับผู้ร้องทั้งสองด้วย ปัญหาว่าผู้คัดค้านสมควรเป็นผู้จัดการมรดกร่วมกับผู้ร้องทั้งสองหรือไม่ ถือว่าเป็นข้อที่ไม่ได้ยกขึ้นว่ากันมาแล้วโดยชอบในศาลชั้นต้นและแม้ศาลอุทธรณ์จะรับวินิจฉัยให้ก็ไม่ถือว่าเป็นข้อที่ได้ยกขึ้นว่ากล่าวกันมาแล้วโดยชอบในชั้นอุทธรณ์
ย่อยาว
ผู้ร้องทั้งสองยื่นคำร้องขอว่า ผู้ร้องทั้งสองเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของนางทิพย์ หาญกล้า ผู้ตาย กับนายใจ หาญกล้า มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกันรวม 10 คน ผู้ตายถึงแก่ความตายเมื่อวันที่ 13ตุลาคม 2540 ด้วยสาเหตุชราภาพ ในขณะที่ผู้ตายมีชีวิตอยู่นั้น ผู้ตายได้ทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินบางรายการให้ทายาทบางคนและบางรายการให้แก่ผู้ร้องที่ 1 หลังจากผู้ตายถึงแก่ความตายผู้ร้องทั้งสองซึ่งได้รับความยินยอมจากทายาทให้เป็นผู้ดำเนินการเกี่ยวกับทรัพย์มรดกได้ไปติดต่อที่สำนักงานที่ดินเขตบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร เพื่อจัดการทรัพย์มรดกให้เป็นไปตามพินัยกรรม และจัดการทรัพย์มรดกที่มิได้ระบุไว้ในพินัยกรรมให้แก่ทายาท แต่เจ้าหน้าที่แจ้งว่าต้องให้ศาลตั้งผู้ร้องทั้งสองเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายก่อน ผู้ร้องทั้งสองไม่เป็นบุคคลวิกลจริตหรือบุคคลซึ่งศาลสั่งให้เป็นผู้เสมือนไร้ความสามารถหรือคนล้มละลาย ขอให้ตั้งผู้ร้องทั้งสองเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย
ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านและแก้ไขคำคัดค้านว่า ผู้คัดค้านเป็นบุตรของนายลำเจียก หาญกล้า ซึ่งเป็นบุตรของเจ้ามรดก บิดาผู้คัดค้านถึงแก่ความตายก่อนเจ้ามรดก ผู้คัดค้านจึงเป็นผู้รับมรดกแทนที่ของบิดาเมื่อเจ้ามรดกถึงแก่ความตาย ผู้ร้องทั้งสองแสดงท่าทีวางอำนาจ และก่อนหน้าที่ผู้ร้องทั้งสองจะยื่นคำร้องขอเป็นผู้จัดการมรดก ผู้ร้องทั้งสองได้แสดงท่าทีก้าวร้าวผู้คัดค้าน หากผู้ร้องทั้งสองเป็นผู้จัดการมรดกจะเกิดความไม่เป็นธรรมแก่ครอบครัวผู้คัดค้านและยังมีทรัพย์มรดกอีกมากที่ยังไม่ได้แสดงต่อศาลนอกจากนี้เจ้ามรดกเคยบอกว่าไม่ได้ทำพินัยกรรมไว้ พินัยกรรมตามคำร้องจึงเป็นพินัยกรรมปลอม ผู้คัดค้านไม่เป็นบุคคลวิกลจริตหรือบุคคลซึ่งศาลสั่งให้เป็นผู้เสมือนไร้ความสามารถหรือคนล้มละลาย ขอให้ยกคำร้องขอของผู้ร้องทั้งสองและตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งตั้งนางสาวประยูร หาญกล้า ผู้ร้องที่ 1 และนางจวน เผือกม่วงศรี ผู้ร้องที่ 2 เป็นผู้จัดการมรดกของนางทิพย์ หาญกล้าผู้ตาย ให้มีสิทธิและหน้าที่ตามกฎหมาย ยกคำคัดค้าน
ผู้คัดค้านอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้คัดค้านฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “พิเคราะห์แล้วเห็นว่า ผู้คัดค้านยื่นคำร้องคัดค้านว่า ผู้ร้องทั้งสองไม่เหมาะสมจะเป็นผู้จัดการมรดกรายนี้ซึ่งมีทายาทและทรัพย์มรดกเป็นจำนวนมากและมีปัญหา ขอให้ยกคำร้องขอของผู้ร้องทั้งสองและแต่งตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกของเจ้ามรดกรายนี้ ผู้คัดค้านมิได้มีคำขอให้ตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกร่วมกับผู้ร้องทั้งสองมาในคำร้องคัดค้านด้วยดังนั้น ปัญหาว่าผู้คัดค้านสมควรเป็นผู้จัดการมรดกร่วมกับผู้ร้องทั้งสองหรือไม่ จึงถือว่าเป็นข้อที่ไม่ได้ยกขึ้นว่ากันมาแล้วโดยชอบในศาลชั้นต้นและแม้ศาลอุทธรณ์จะรับวินิจฉัยให้ ก็ไม่ถือว่าเป็นข้อที่ได้ยกขึ้นว่ากล่าวกันมาแล้วโดยชอบในชั้นอุทธรณ์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 225 วรรคแรก ประกอบมาตรา 247 ศาลชั้นต้นมีคำสั่งรับฎีกาของผู้คัดค้านไม่ชอบ ศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัย”
พิพากษายกฎีกาของผู้คัดค้าน
