แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อการกระทำของจำเลยเป็นความผิดกรรมเดียวผิดต่อ กฎหมายหลายบทคือผิดตามพระราชบัญญัติการประมงและพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ ต้องลงโทษตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติซึ่งเป็นบทที่มีโทษหนักที่สุด แต่โจทก์มิได้ขอหรืออ้างบทมาตราเกี่ยวกับการให้ริบของกลางในความผิดตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ เท่ากับโจทก์ไม่ประสงค์ให้ริบของกลางในความผิดนั้น เมื่อศาลพิพากษาลงโทษจำเลยในความผิดตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติแล้ว ก็จะริบของกลางตามพระราชบัญญัติการประมงซึ่งมิได้ใช้เป็นบทลงโทษจำเลยด้วยไม่ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยทั้งหกกระทำความผิดต่อกฎหมายหลายบทคือ ร่วมกันใช้เครื่องอวนลากชนิดมีถุงกับเรือยนต์ทำการประมงห่างจากฝั่ง 500 เมตร ซึ่งอยู่ภายในเขตระยะ 3,000 เมตร นับจากขอบน้ำแนวชายฝั่ง อันเป็นการฝ่าฝืนประกาศกระทรวงเกษตรและได้ร่วมกันจับสัตว์น้ำโดยนำออกไปหรือทำด้วยประการใด ๆ ให้เป็นอันตรายแก่สัตว์น้ำในเขตอุทยานแห่งชาติตะรุเตา โดยฝ่าฝืนกฎหมาย ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติการประมง พ.ศ. 2490 มาตรา 32, 65, 69, 70 พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 มาตรา 16(3), 24 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 83
จำเลยทั้งหกให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยทั้งหกมีความผิดตามฟ้อง แต่ให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติซึ่งเป็นบทหนัก กับให้ริบเรือยนต์และอวนลากชนิดมีถุงซึ่งโจทก์กล่าวในฟ้องว่าเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการกระทำผิด และแถลงว่าเป็นของที่ถูกจับกับยึดไว้เป็นของกลางในการกระทำผิดครั้งนี้ด้วย แม้โจทก์จะมิได้กล่าวในฟ้องว่ามีของกลางดังกล่าวแต่ก็ได้อ้างมาตราที่ขอให้ศาลริบของกลางไว้แล้ว
โจทก์อุทธรณ์ว่า ฟ้องโจทก์มิได้ขอให้ริบเรือยนต์และอวนของกลาง การที่ศาลชั้นต้นสั่งริบ จึงเป็นการพิพากษาเกินคำขอ
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การกระทำความผิดของจำเลยตามฟ้องเป็นกรรมเดียวผิดต่อกฎหมายหลายบท กล่าวคือ ผิดตามพระราชบัญญัติการประมง และผิดตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ ต้องลงโทษตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติซึ่งเป็นบทที่มีโทษหนักที่สุด แต่ความผิดตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ โจทก์มิได้ขอหรืออ้างบทมาตราเกี่ยวกับให้ริบของกลางแต่อย่างใด จึงเท่ากับโจทก์ไม่ประสงค์ให้ริบของกลางในความผิดดังกล่าว ดังนั้นเมื่อศาลพิพากษาลงโทษจำเลยในความผิดตามพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติแล้ว ก็จะริบของกลางตามพระราชบัญญัติการประมงซึ่งมิได้ใช้เป็นบทลงโทษจำเลยด้วยไม่ได้
พิพากษาแก้เป็นว่า ไม่ริบเรือยนต์และอวนของกลาง
