แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยไม่มาศาลในวันนัดไต่สวนคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาโดยไม่แจ้งเหตุขัดข้อง ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า ถือว่าจำเลยไม่มีพยานให้ศาลไต่สวนให้ได้ความว่าจำเลยเป็นคนอนาถาให้ยกคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาในชั้นอุทธรณ์เสียเท่ากับวินิจฉัยในเนื้อหาแห่งคำร้องของจำเลยแล้วว่าจำเลยไม่ใช่คนอนาถาต่อมาจำเลยยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งให้จำเลยได้ไต่สวนคำร้องขออุทธรณ์อย่างคนอนาถา อ้างเหตุว่าจำวันนัดผิดพลาด การขาดนัดไต่สวนคำร้องมิได้เป็นไปโดยเจตนาศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่าจำเลยจะอ้างเหตุว่าจำวันนัดคลาดเคลื่อนมาเป็นข้ออ้างหาได้ไม่ให้ยกคำร้องของจำเลยเสีย ดังนี้ย่อมมีผลเช่นเดียวกับคำสั่งเดิมที่ว่าจำเลยไม่ใช่คนอนาถา เมื่อจำเลยอุทธรณ์และศาลอุทธรณ์พิพากษายืน คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ย่อมถึงที่สุด
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นพิพากษาให้ขับไล่จำเลยออกจากตึกแถวของโจทก์และให้ใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์ และยื่นคำร้องขออุทธรณ์อย่างคนอนาถา ศาลชั้นต้นนัดไต่สวนคำร้องในวันที่ 6 มกราคม 2526 เวลา 8.30 นาฬิกา ถึงวัดนัด โจทก์และทนายโจทก์มาศาล ส่วนจำเลยไม่มาศาลโดยไม่แจ้งเหตุขัดข้อง ศาลชั้นต้นสั่งว่า ถือว่าจำเลยไม่มีพยานมาให้ศาลไต่สวนให้ได้ความว่าจำเลยเป็นคนอนาถาจริง ให้ยกคำร้องหากจำเลยประสงค์จะดำเนินคดีต่อไปให้นำเงินค่าธรรมเนียมมาวางศาลภายใน 15 วัน
ทนายจำเลยยื่นคำร้องว่าศาลชั้นต้นนัดไต่สวนคำร้องอนาถาในวันที่6 มกราคม 2526 เวลา 9.00 นาฬิกา จำเลยทราบนัดแล้วมาแจ้งแก่ทนายจำเลยว่าศาลนัดไต่สวนคำร้องอนาถาวันที่ 13 มกราคม 2526 เวลา 9.00 นาฬิกา จำเลยทนายจำเลยและพยานจึงไม่ได้ไปศาลตามนัดเป็นเพราะตัวจำเลยจำวันนัดคลาดเคลื่อนการขาดนัดไต่สวนคำร้องมิได้เป็นไปโดยเจตนา ขอให้ศาลมีคำสั่งให้จำเลยได้ไต่สวนคำร้องอนาถา โดยไต่สวนถึงเหตุที่จำเลยไม่มาศาลในวันนัดไต่สวนอนาถาก่อน
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า ไม่มีเหตุอันสมควรที่จำเลยจะร้องขอให้ศาลมีคำสั่งไต่สวนตามเหตุผลในคำร้องของจำเลย ให้ยกคำร้อง
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า จำเลยไม่มาศาลในวันนัดไต่สวนคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาโดยไม่แจ้งเหตุขัดข้องและศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า ถือว่าจำเลยไม่มีพยานมาให้ศาลไต่สวนให้ได้ความว่าจำเลยเป็นคนอนาถาจริง จึงให้ยกคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาในชั้นอุทธรณ์เสีย โดยกำหนดให้จำเลยนำค่าธรรมเนียมมาวางศาลภายใน 15 วัน เท่ากับได้วินิจฉัยในเนื้อหาแห่งคำร้องของจำเลยแล้วว่าจำเลยไม่ใช่คนอนาถา และต่อมาจำเลยได้ยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งให้จำเลยได้ไต่สวนคำร้องขออุทธรณ์อย่างคนอนาถาโดยอ้างเหตุว่าจำเลยจำวันนัดผิดพลาด การขาดนัดไต่สวนคำร้องมิได้เป็นไปโดยเจตนา ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่าจำเลยจะอ้างเหตุว่าจำวันนัดคลาดเคลื่อนมาเป็นข้ออ้างหาได้ไม่ ไม่มีเหตุสมควรที่จะไต่สวนคำร้องของจำเลยให้ยกคำร้องเสีย ดังนี้ ย่อมมีผลเช่นเดียวกับคำสั่งเดิมที่ว่าจำเลยไม่ใช่คนอนาถาเมื่อจำเลยอุทธรณ์และศาลอุทธรณ์พิพากษายืน คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ย่อมถึงที่สุดตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 156 วรรคท้าย
พิพากษายกฎีกาจำเลย
