แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ซื้อกระป๋องสำหรับบรรจุปลากับน้ำซอส มะเขือเทศ จากจำเลยเมื่อกระป๋องดังกล่าวเป็นสนิมและมีความชำรุดบกพร่องอย่างอื่น ซึ่งเป็นผลมาจากการผลิตของจำเลย อันเป็นเหตุให้เสื่อมความเหมาะสมแก่ประโยชน์ที่มุ่งหมายโดยสัญญาจำเลยต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายให้โจทก์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 472 แม้โจทก์จะรับของจากจำเลยโดยไม่อิดเอื้อน แต่ขณะที่มีการส่งมอบของนั้นความชำรุดบกพร่องยังไม่เป็นอันเห็นประจักษ์ จำเลยก็หาพ้นจากความรับผิดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 473(2) ไม่ จำเลยทราบดีว่าโจทก์ซื้อกระป๋องดังกล่าวเพื่อนำไปขายต่อให้แก่ผู้ซื้อในประเทศพม่า การที่โจทก์ต้องเสียค่าขนส่งกระป๋องทดแทนส่วนที่ชำรุดบกพร่องไปให้ผู้ซื้อเพิ่มเติมจึงเป็นค่าเสียหายอันเกิดแต่พฤติการณ์พิเศษ ซึ่งจำเลยได้คาดเห็นหรือควรจะได้คาดเห็นพฤติการณ์เช่นนั้นล่วงหน้าก่อนแล้ว แม้โจทก์จะนำสืบจำนวนค่าเสียหายส่วนนี้ไม่ได้ความแน่ชัด ศาลก็กำหนดให้โจทก์ตามควรแก่พฤติการณ์.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ตกลงซื้อกระป๋องโลหะทรงกระบอกพร้อมฝาสำหรับใช้บรรจุปลากับน้ำซอสมะเขือจากจำเลยเพื่อนำไปจำหน่ายต่อให้ลูกค้าของโจทก์ที่ประเทศพม่า แบบทรงกระบอกและแบบทรงกระบอกทำให้แบนได้ รวมจำนวน 850,000 ใบ ราคา 2,018,750 บาท จำเลยได้ส่งมอบกระป๋องดังกล่าวให้โจทก์พร้อมมีใบรับรองการตรวจสอบว่ากระป๋องดังกล่าวทั้งหมดถูกต้องตามข้อตกลงและมีคุณภาพดีเยี่ยมสามารถใช้บรรจุปลากับน้ำซอสมะเขือเทศได้ เมื่อกระป๋องดังกล่าวไปถึงประเทศพม่า ปรากฏว่ามีกระป๋องทรงกระบอก 1,364 ใบ แบบทรงกระป๋องทำให้แบนได้ 203,310 บาท และฝา กระป๋อง 90,582 ฝา ชำรุดบกพร่องไม่เหมาะสมแก่การใช้งาน กล่าวคือ เป็นสนิม มีรอยขูดขีดภายในและภายนอก มีรอยฉีกขาดที่ขอบ มีรอยหักงอที่ตะเข็บด้านข้าง มีตะกั่วบริเวณรอยต่อด้านในและอื่น ๆ ซึ่งจะเป็นอันตรายต่อผู้บริโภคอาหารที่บรรจุในกระป๋องนั้น ลูกค้าของโจทก์จึงไม่ยอมรับมอบกระป๋องและฝาจำนวนดังกล่าว และให้โจทก์ส่งมอบของใหม่ทดแทน โจทก์ติดต่อให้จำเลยผลิตให้ใหม่ทดแทนของที่ชำรุดบกพร่อง แต่จำเลยเพิกเฉย โจทก์ต้องจัดหากระป๋องและฝา กระป๋อง ส่งไปประเทศพม่าเองเป็นเงิน 486,100บาท ค่าขนส่งทางทะเลจากกรุงเทพมหานครไปยังเมืองร่างกุ้งประเทศพม่าเป็นเงิน 161,000 บาท ขอให้บังคับจำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์เป็นเงิน 647,100.75 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยให้การว่า จำเลยผลิตและบรรจุหีบห่อกระป๋องและฝา กระป๋องตามเงื่อนไขในใบสั่งซื้อทุกขั้นตอนครบถ้วน ซึ่งตัวแทนของโจทก์มา ตรวจดูทุก ระยะ โจทก์ได้รับมอบของไปจากจำเลย ณ โรงงานของจำเลยแล้ว การบุบสลายของกระป๋องและฝา กระป๋อง เกิดจากการขนส่งและขนถ่ายสินค้าด้วยความรุนแรงผิดปกติ อยู่นอกเหนือความรับผิดชอบของจำเลยส่วนที่เป็นสนิมเล็กน้อยจากวิธีการบรรจุที่ไม่ค่อยถูกต้องนั้นจำเลยก็ไม่ต้องรับผิดเพราะจำเลยได้กระทำตามเงื่อนไขในใบสั่งซื้อของโจทก์โจทก์ไม่ได้เสียหายดังฟ้อง ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้องโจทก์
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้จำเลยใช้ค่าเสียหายจำนวน 486,100.75บาท พร้อมดอกเบี้ยนับแต่วันฟ้อง
โจทก์และจำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ในปัญหาว่าจำเลยจะต้องรับผิดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ในการที่กระป๋องและฝา กระป๋อง ที่โจทก์ซื้อจากจำเลยชำรุดบกพร่องหรือไม่ ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า จำเลยทราบดีว่าโจทก์ซื้อกระป๋องจากจำเลยเพื่อนำไปขายต่อแก่ผู้ซื้อในประเทศพม่าเพื่อใช้บรรจุปลากับน้ำซอสมะเขือเทศ ซึ่งเป็นประโยชน์ที่มุ่งหมายโดยสัญญาการที่กระป๋องและฝา กระป๋อง ดังกล่าวเป็นสนิมและมีความชำรุดบกพร่องอย่างอื่น ย่อมทำให้เสื่อมความเหมาะสมแก่ประโยชน์ที่มุ่งหมาย เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าความชำรุดบกพร่องดังกล่าวเป็นผลมาจากการผลิตของจำเลย จำเลยก็ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหายให้โจทก์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 472 ข้อเท็จจริงฟังได้ต่อไปว่าขณะที่ทำการส่งมอบกระป๋องที่ขายให้โจทก์นั้น ความชำรุดบกพร่องดังกล่าวยังไม่เป็นอันเห็นประจักษ์ ในกรณีเช่นนี้แม้โจทก์ผู้ซื้อจะได้รับไว้จากจำเลยโดยมิได้อิดเอื้อน จำเลยผู้ขายก็หาพ้นจากความรับผิดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 473(2) ไม่ จำเลยต้องรับผิดชดใช้ค่ากระป่องดังกล่าวแก่โจทก์
ในปัญหาว่า จำเลยจะต้องรับผิดชดใช้ค่าขนส่งทางทะเลที่โจทก์ต้องส่งกระป๋องและฝา กระป๋อง เพิ่มเติมไปให้ผู้ซื้อในประเทศพม่าอีกหรือไม่ เห็นว่าแม้สัญญาซื้อขายระหว่างโจทก์จำเลยจะเป็นการซื้อขายในประเทศไทยและมีการส่งมอบให้โจทก์ ณ โรงงานของจำเลยก็ตามจำเลยก็ทราบวัตถุประสงค์ของโจทก์ ดีกว่า โจทก์จะต้องส่งกระป๋องดังกล่าวทั้งหมดไปยังผู้ซื้อในประเทศพม่า ดังนั้นการที่โจทก์จะต้องเสียค่าขนส่งไปจึงเป็นค่าเสียหายอันเกิดแก่พฤติการณ์พิเศษซึ่งจำเลยอาจจะคาดเห็นหรือควรจะได้คาดเห็นพฤติการณ์เช่นนั้นล่วงหน้าก่อนแล้วและค่าเสียหายในส่วนนี้จำเลยมิได้นำสืบให้เห็นเป็นอย่างอื่น แม้โจทก์จะนำสืบไม่ได้ความแน่ชัด ศาลก็กำหนดค่าเสียหายในส่วนนี้ให้โจทก์ตามควรแก่พฤติการณ์
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยชดใช้ค่าเสียหายในส่วนการขนส่งทางทะเลจำนวน 100,000 บาท ให้โจทก์ นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์.
