แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
คดีล้มละลาย ศาลชั้นต้นออกหมายเรียกและส่งสำเนาคำฟ้องให้แก่ลูกหนี้โดยวิธีปิดหมายซึ่งจะมีผลต่อเมื่อ 15 วันล่วงพ้นไปแล้วตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 19 และต้องให้ลูกหนี้ทราบก่อนวันนัดพิจารณาไม่น้อยกว่า 7 วัน ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 13 การที่ศาลชั้นต้นให้เวลาน้อยกว่า7 วันและสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณาและสืบพยานโจทก์ไป จึงเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาผิดระเบียบ ศาลอุทธรณ์สั่งเพิกถอนได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 27 วรรคหนึ่ง โดยมิต้องคำนึงว่าคู่ความฝ่ายที่เสียหายได้ดำเนินการอันใดขึ้นใหม่หลังจากที่ได้ทราบเรื่องผิดระเบียบแล้วหรือไม่ เพราะมิใช่กรณีที่คู่ความยกขึ้นคัดค้านตามมาตรา 27 วรรคสอง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยมีหนี้สินล้นพ้นตัว ขอให้มีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์จำเลยเด็ดขาดและพิพากษาให้ล้มละลาย
จำเลยให้การว่า จำเลยไม่มีหนี้สินล้นพ้นตัว
ระหว่างการพิจารณาของศาลชั้นต้นในการสืบพยานโจทก์นัดแรกทนายจำเลยมาศาลเมื่อศาลสืบพยานโจทก์ปากที่สอง ศาลชั้นต้นให้ดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปอย่างจำเลยขาดนัดพิจารณา อีก 5 วันต่อมาจำเลยยื่นคำร้องขอให้เพิกถอนการนัดพิจารณาดังกล่าวเพราะผิดระเบียบ เนื่องจากส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องให้จำเลยทราบล่วงหน้าไม่ครบระยะเวลาตามที่กฎหมายกำหนด ศาลชั้นต้นสั่งยกคำร้องอ้างว่าการที่จำเลยยื่นใบแต่งทนายต่อศาลและถามค้านพยานโจทก์เป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาขึ้นใหม่หลังจากที่ได้ทราบเรื่องผิดระเบียบ
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาด
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำสั่งของศาลชั้นต้นที่ให้พิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาด ให้เพิกถอนการพิจารณาของศาลชั้นต้น ตั้งแต่การสืบพยานโจทก์จนถึงมีคำสั่งพิทักษ์เด็ดขาด แล้วให้ศาลชั้นต้นพิจารณาและสั่งหรือพิพากษาใหม่ตามรูปคดี
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ได้ความว่าในการนัดสืบพยานโจทก์นัดแรกคือวันที่ 27 พฤศจิกายน 2528 นั้น พนักงานเดินหมายได้ส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องให้แก่จำเลยโดยวิธีปิดหมายเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน2528 ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 79การส่งหมายด้วยวิธีดังกล่าวจะมีผลใช้ได้ต่อเมื่อกำหนดเวลา15 วันได้ล่วงพ้นไปแล้ว และตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483มาตรา 13 บัญญัติว่า ให้ออกหมายเรียกและส่งสำเนาคำฟ้องไปยังลูกหนี้ให้ทราบก่อนวันนัดพิจารณาไม่น้อยกว่า 7 วัน ในกรณีเช่นคดีนี้ มีผลถือว่าจำเลยรับหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2528 ดังนั้น วันนัดพิจารณาจะต้องมีระยะเวลาไม่น้อยกว่า 7 วัน นับแต่วันรับหมาย คืออย่างน้อยต้องเป็นวันที่29 พฤศจิกายน 2528 การนัดพิจารณาสืบพยานโจทก์ในวันที่27 พฤศจิกายน 2528 จึงมิได้เป็นไปตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดที่ศาลชั้นต้นดำเนินการสืบพยานโจทก์ไปและสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณา จึงเป็นเรื่องที่ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาผิดระเบียบชอบที่จะสั่งเพิกถอนเสียได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 27 วรรคหนึ่ง โดยมิต้องคำนึงว่าคู่ความฝ่ายที่เสียหายได้ดำเนินการอันใดขึ้นใหม่หลังจากที่ได้ทราบเรื่องผิดระเบียบแล้วหรือไม่ เพราะมิใช่เป็นกรณีที่คู่ความยกขึ้นคัดค้านตามมาตรา 27 วรรคสอง”
พิพากษายืน
