กรณีจำเลยบุกรุกที่ดินของรัฐตาม ป.ที่ดิน มาตรา 9, 108 ทวิ หากโจทก์มิได้มีคำขอให้จำเลยรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างและให้จำเลยออกไปจากที่ดินของรัฐ ศาลจะมีอำนาจพิพากษาให้จำเลยรื้อถอนและออกไปจากที่ดินได้หรือไม่
คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2365/2563
แม้โจทก์มิได้มีคำขอให้จำเลยรื้อถอนสิ่งปลูกสร้างและให้จำเลยกับบริวารออกไปจากที่ดินของรัฐมาท้ายฟ้อง แต่เมื่อข้อเท็จจริงได้ความจากทางพิจารณาว่า นอกจากจำเลยกระทำความผิดตาม ป.อ. มาตรา 360 แล้ว ยังกระทำความผิดตาม ป.ที่ดิน มาตรา 9 (1) (2), 108 ทวิ วรรคสอง โดยมีสิ่งปลูกสร้างเป็นอาคารพักอาศัยอยู่ด้วย ซึ่งเป็นการเข้าไปยึดถือครอบครองที่ดินของรัฐโดยไม่มีสิทธิตามกฎหมาย ดังนั้น ศาลย่อมมีอำนาจพิพากษาให้จำเลยรื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง และให้จำเลยกับบริวารออกไปจากที่ดินของรัฐได้ ทั้งนี้ตาม ป.ที่ดิน มาตรา 108 ทวิ วรรคสี่ โดยไม่จำต้องไปฟ้องเป็นคดีแพ่งอีกต่างหาก เพราะเป็นการบังคับให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของกฎหมาย หาใช่เป็นการพิพากษาเกินคำขอไม่.
แผนกคดีสิ่งแวดล้อม
มีนาคม 2565
