แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
จำเลยกระทำความผิดฐานช่วยคนต่างด้าวที่เข้ามาในราชอาณาจักรโดยฝ่าฝืนพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง มาตรา 64 วรรคแรก เพื่อให้พ้นการจับกุมโดยใช้รถยนต์ของกลางเป็นพาหนะให้คนต่างด้าวนั่งมาในรถยนต์ของกลางด้วยนั้น ถือไม่ได้ว่ารถยนต์ของกลางเป็นทรัพย์สินที่จำเลยได้ใช้ในการกระทำความผิดดังกล่าวโดยตรง จึงเป็นทรัพย์สินที่ไม่ควรริบ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยทั้งสี่ตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมืองพ.ศ. 2522 มาตรา 11, 18, 62, 63, 64 ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 33,83, 91 พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ 6)พ.ศ. 2526 มาตรา 4 ริบของกลาง
จำเลยทั้งสี่ให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยที่ 1 และที่ 2 มีความผิดตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 64 วรรคแรก ลงโทษจำเลยที่ 1 ฐานช่วยคนต่างด้าวให้พ้นจากการจับกุมจำคุก 8 เดือนลงโทษจำเลยที่ 2 ฐานให้ที่พักอาศัยแก่คนต่างด้าวเพื่อให้พ้นการจับกุม จำคุก 8 เดือน จำเลยที่ 4 มีความผิดตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 62 วรรคแรก ฐานเข้ามาและอยู่ในราชอาณาจักรโดยไม่ได้รับอนุญาตจำคุกกระทงละ 1 เดือน 15 วันคำให้การชั้นสอบสวนของจำเลยที่ 1 และที่ 2 และทางนำสืบของจำเลยที่ 4เป็นประโยชน์แก่การพิจารณามีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษจำเลยที่ 1 และที่ 2คนละหนึ่งในสี่ ลดโทษจำเลยที่ 4 กระทงละหนึ่งในสามตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงจำคุกจำเลยที่ 1 และที่ 2 คนละ6 เดือน จำคุกจำเลยที่ 4 มีกำหนด 2 เดือน ยกฟ้องจำเลยที่ 3ของกลางริบ
จำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 4 อุทธรณ์
ระหว่างพิจารณาของศาลอุทธรณ์ภาค 2 จำเลยที่ 2 ถึงแก่ความตายศาลอุทธรณ์ภาค 2 จึงมีคำสั่งจำหน่ายคดีเฉพาะตัวจำเลยที่ 2
ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษาแก้เป็นว่า ให้ลงโทษจำเลยที่ 4ตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 11, 18 (ที่ถูก18 วรรคสอง) ประกอบด้วยมาตรา 62 วรรคแรก จำคุก 1 เดือน 15 วันลดโทษหนึ่งในสามแล้วคงจำคุก 1 เดือน โทษจำคุกให้รอไว้ 1 ปีตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 56 นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
จำเลยที่ 1 ฎีกา โดยผู้พิพากษาซึ่งพิจารณาและลงชื่อในคำพิพากษาศาลชั้นต้น อนุญาตให้ฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ส่วนที่จำเลยที่ 1 ฎีกาขอคืนรถยนต์ของกลางนั้นศาลอุทธรณ์ภาค 2 ไม่ได้วินิจฉัยปัญหาข้อนี้ ศาลฎีกาเห็นสมควรวินิจฉัยเสียด้วยโดยไม่ย้อนสำนวน เห็นว่าการที่จำเลยที่ 1กระทำความผิดฐานช่วยคนต่างด้าวที่เข้ามาในราชอาณาจักรโดยฝ่าฝืนพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง มาตรา 64 วรรคแรก เพื่อให้พ้นการจับกุมโดยใช้รถยนต์ของกลางเป็นพาหนะให้คนต่างด้าวนั่งมาในรถยนต์ของกลางด้วยนั้น ถือไม่ได้ว่ารถยนต์ของกลางเป็นทรัพย์สินที่จำเลยที่ 1ได้ใช้ในการกระทำความผิดดังกล่าวโดยตรงจึงเป็นทรัพย์สินที่ไม่ควรริบฎีกาจำเลยที่ 1 ข้อนี้ฟังขึ้น”
พิพากษาแก้เป็นว่า ไม่ริบรถยนต์ของกลาง นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 2