แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ที่ดินพิพาทที่จำเลยยึดถือครอบครอง แม้จะอยู่ในเขตที่สาธารณะ แต่จำเลยเข้ายึดถือครอบครองมาหลายปีแล้วโดยสำคัญว่าตนมีสิทธิครอบครอง แม้จำเลยจะแผ้วถางก่นสร้างก็กระทำเพื่อมุ่งประสงค์จะทำนาในที่ดินนั้นๆ อันเป็นการที่จำเลยใช้สิทธิในที่ดินตามสมควรในการทำนาตามสภาพ ปกติของที่ดิน โดยที่ไม่ปรากฏความเสียหายที่แท้จริงหรือได้ทำลาย ทำให้เสื่อมค่าหรือทำให้ไร้ประโยชน์ในที่ดินประการใด การเข้าทำนาตามสภาพของที่ดินเป็นการห่างไกลเกินความประสงค์ของเรื่องทำให้เสียทรัพย์ ทั้งจำเลยหาได้มีเจตนาโดยตรงที่จะทำให้เสียทรัพย์ไม่ การกระทำของจำเลยยังไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 360
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยแต่ละสำนวนบุกรุกเข้าไปแผ้วถางก่นสร้างเพื่อยึดถือครอบครองเอาที่บางส่วนของที่สาธารณสมบัติของแผ่นดินประเภททรัพย์ที่ใช้และมีไว้เพื่อสาธารณประโยชน์และสงวนไว้เพื่อประโยชน์ร่วมกัน ทางราชการได้ขึ้นทะเบียนเป็นที่สาธารณประโยชน์สำหรับใช้เป็นทำเลเลี้ยงสัตว์ การกระทำของจำเลยทำให้เสียหายทำลาย ทำให้เสื่อมค่า และทำให้ไร้ประโยชน์ทำให้ที่ดินเสื่อมเสียสภาพโดยจำเลยมิได้รับอนุญาตจากพนักงานเจ้าหน้าที่ พนักงานเจ้าหน้าที่ได้มีคำสั่งเป็นหนังสือแจ้งให้จำเลยออกจากที่ดิน จำเลยทราบคำสั่งแล้วไม่ยอมออกจากที่ดินดังกล่าว ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 360 ประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 9, 108, 108 ทวิ ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 96 ลงวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2515 ข้อ 11 ให้จำเลย คนงานผู้รับจ้าง ผู้แทน และบริวารของจำเลย ออกไปจากที่ซึ่งจำเลยบุกรุกเข้าไปยึดถือครอบครอง
จำเลยทั้ง 22 สำนวนให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ระหว่างการพิจารณาของศาลอุทธรณ์ นายหน่วย โคตรแดงจำเลยตาย ศาลอุทธรณ์จำหน่ายคดีที่นายหน่วย โคตรแดง เป็นจำเลย
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยทุกสำนวน เว้นแต่สำนวนนายบุญเพ็งมูลอามาตย์ และนายหน่วย โคตรแดง ศาลชั้นต้นสั่งรับฎีกาเฉพาะข้อหาความผิดฐานทำให้เสียทรัพย์
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่ดินพิพาทที่จำเลยยึดถือครอบครอง แม้จะอยู่ในเขตที่สาธารณะแต่จำเลยเข้ายึดถือครอบครองมาช้านานหลายปีแล้วโดยสำคัญว่าตนมีสิทธิครอบครองแม้จำเลยจะแผ้วถางก่นสร้างก็กระทำเพื่อมุ่งประสงค์จะทำนาในที่ดินนั้น ๆ อันเป็นการที่จำเลยใช้สิทธิในที่ดินตามสมควรในการทำนาตามสภาพปกติของที่ดิน โดยที่ไม่ปรากฏความเสียหายที่แท้จริง หรือได้ทำลายทำให้เสื่อมค่า หรือทำให้ไร้ประโยชน์ในที่ดินประการใด การเข้าทำนาตามสภาพของที่ดินเป็นการห่างไกลเกินความประสงค์ของเรื่องทำให้เสียทรัพย์ ทั้งจำเลยหาได้มีเจตนาโดยตรงที่จะทำให้เสียทรัพย์ไม่ ยังไม่เป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 360
พิพากษายืน
